دوگور دوپا، جاذبه‌ای خاص در گچساران

تودی تریپ: کهگیلویه و بویراحمد استان کوچکی است اما سرزمین دلاوران، سرزمین آریوبرزن و کیلهراسب است. استان کوچکی که نگین زاگرس است شامل دانا است، پر از درختان بلوط، رودخانه ها و آبشارها، نفت نیز دارد و آثار تاریخی و باستانی فراوانی دارد. منطقه تاریخی تل خسرو، تنگه تاریخی سروک، پل های پاتاوا، تخت شاه نشین در این استان قرار دارند.

خاص ترین جاذبه گچساران

یکی از قطعات منحصر به فرد که کمتر مورد بحث قرار گرفته و آنطور که باید شناخته شده نیست، Dogur Dupa است. اثری عجیب که در حدود 95 کیلومتری مرکز استان یعنی یاسوج قرار دارد. اگر از گچساران به سمت شهر باشت بروید، هفت کیلومتر بعد از باشت، در جاده خاکی بر فراز تپه مشرف به روستای شوش سفلی و دهکند به روستای شوش می رسید، دو ستون سنگی معروف وجود دارد. مانند دوگور دوپا.

این دو ستون از سنگ های جامد تراشیده شده و از سنگ آهک شیری ساخته شده اند. یکی از ستون ها دارای ارتفاع کمتر از دو متر و دیگری کمتر از 190 سانتی متر است که در فاصله 50 سانتی متری قرار گرفته اند.

در مورد استفاده از این سنگ ها نظر قطعی وجود ندارد. برخی آن را بقایای آتشکده زرتشتیان می دانند و قدمت آن را به دوره ساسانی می دانند. برخی دیگر بر اساس مطالعات انجام شده بر روی این بنا، مربوط به آیین مهر را می دانند و معتقدند که این ستون های سنگی شبیه به ستون های سنگی معابد مهر، چیزی شبیه به معبد مهر خورخه است. خود اهالی روستا می گویند 40-50 سال پیش مردم بالای این ستون ها آتش روشن می کردند تا جاده را از مسیر بازماندگان تشخیص دهند.

اداره میراث فرهنگی و گردشگری حفاظت از این اثر را مشخص کرده است اما برای مشخص شدن تاریخچه واقعی این اثر باید بررسی های بیشتری انجام شود. علاوه بر طبیعت زیبا و وصف ناپذیر، آثار تاریخی زیادی در شهر باشت وجود دارد. این اثر ارزشمند در تاریخ بهمن ماه 1379 با شماره ثبت 2985 به عنوان یکی از اماکن دیدنی استان کهگیلویه و بویراحمد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

یک سگ دو پا، دیدنی و جالب

بنای تاریخی دوغور دوپا در روستای شوش در 7 کیلومتری شهر باشت قرار دارد. راه روستای شوش سخت است.

برای رسیدن به این روستا باید از جاده ای خاکی و پر دست انداز عبور کرد. در این محوطه دو ستون سنگی سفید رنگ وجود دارد که باستان شناسان قدمت آنها را به دوره ساسانی می دانند. این ستون ها بر فراز تپه ای بزرگ مشرف به دشتی وسیع قرار دارند. ارتفاع هر یک از ستون ها 2 متر به نظر می رسد. اما در جزئیات اندازه آنها متفاوت است. اگر هر دو ستون را دقیقا اندازه گیری کنیم، متوجه می شویم که این ستون های سنگی با فاصله 50 سانتی متر از یکدیگر، ستون شرقی 2 متر و ستون غربی 190 سانتی متر ارتفاع دارند سنگ آهک لاکتیک و توسط ساروج ساخته می شوند. حفاظت از این اثر تاریخی توسط اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد تعیین شده است و هر ساله بسیاری از مورخان، محققان و گردشگران برای ادامه مطالعات علمی و پژوهشی خود در این حوزه از آن بازدید می کنند.

در مورد استفاده از این ستون ها اتفاق نظر وجود ندارد. برخی آنها را میل استودان می دانند و برخی دیگر از آنها به عنوان بقایای آتشکده ای از دوره ساسانی یاد می کنند که تنها آتشگاه هایی از آن باقی مانده است. به گفته برخی دیگر، این اثر تاریخی مربوط به کوره هایی است که برای نشان دادن راه کاروانیان استفاده می شده است. بررسی های اولیه نشان می دهد که فضا و شکل کلی این ستون های سنگی شباهت نسبی به ستون های سنگی معابد مهری و میترایی (مانند ستون های کور) دارد.

اهالی روستا بر این عقیده اند که کارکرد ویژه ستون ها هدایت کاروانیان است تا در تاریکی از جاده دور نشوند. اهالی روستا می گویند تا 50 سال پیش اهالی روستای شوش هر روز عصر هنگام غروب آفتاب به نوبت روی تیرک ها آتش روشن می کردند تا عشایر، کاروان ها و ماشین های سرگردان راهی روستا شوند. این ستون های سنگی قیمتی که در بین اهالی روستای شوش به فانوس روستا معروف است در سال ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت.

امروزه نیز این ستون های تاریخی با وجود گذشت زمان و حوادث طبیعی از گزند زمان دور نگه داشته شده اند. در کنار این دوستان سنگی که به دوغور دوپا معروف هستند، بیشه های پرتقال زیبایی وجود دارد که زیبایی این اثر تاریخی را تحت تاثیر قرار داده است.

اثر تاریخی «دوگور دو پا» که یکی از مکان های دیدنی گچساران و باشت است، همه ساله در روزهای تعطیل پذیرای مسافران و گردشگران است. شهرستان باشت علاوه بر اثر تاریخی و باستانی دوغور دوپا دارای جاذبه های تفریحی و گردشگری منحصر به فرد و منحصربفردی است که گردشگران و علاقمندان به فرهنگ و تاریخ و هنر می توانند با مراجعه به شهرستان باشت این آثار را از نزدیک مشاهده کنند.