دارابگرد کجاست؟

تودی تریپ: شهر تاریخی دارابگرد که در قدیم با نام دارابجرد شناخته می شد، با قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال، اولین پایتخت سلسله ساسانیان، یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران و جهان به شمار می رود.

دارابگرد شاید اولین شهری بود که توسط داریوش هخامنشی ساخته شد. هر چند برخی روایات تاریخی داراب پسر بهمن پسر اسفندیار کیانی را مؤسس آن می دانند.

این شهر بر اساس شهرهای قدیمی بین النهرین باستان طراحی و ساخته شده است و هنوز هم بناهایی مانند کاخ و قلعه حاکم شهر بر فراز قله میانی باقی مانده است.

محیط این شهر که با دیوارها احاطه شده بود به حدود 6 کیلومتر می رسید و برای حفاظت از شهر خندقی در اطراف آن کنده شد.

گنبد نمکی دارابگرد در میان دشت سرسبز و وسیع داراب قرار دارد که با دیواری مدور احاطه شده است.

در این محوطه دو آتشکده ساسانی نزدیک به هم وجود دارد که ساختاری مشابه سایر آتشکده های ساسانی دارند و به صورت چهار طاق گنبدی گرد هستند.

تاریخ دورابگرد

دارابگرد شهری است که وسعت این شهر در دوره ساسانی بیش از 300 هکتار برآورد شده است. ارگ این شهر در مرکز بر فراز کوهی مرتفع بنا شده است.

شهر تاریخی دارابگرد در شش کیلومتری جنوب داراب در استان فارس، یکی از معدود شهرهای استان پارس در زمان امپراتوری هخامنشیان بوده است.

گنبد نمکی دارابگرد که با دیواری مدور احاطه شده است، در دل دشت وسیع و سرسبز داراب قرار دارد و اطراف شهر تاریخی را دیوار مخروطی شکل عظیمی از خشت، سنگ و آهک تشکیل داده است.

این دیوار که در ابتدا بیش از 10 متر ارتفاع داشت، اکنون به دلیل فرسایش حدود هفت متر ارتفاع دارد.

دارابگرد را گودالی عظیم و عمیق احاطه کرده و از چهار طرف دارای چهار دروازه است. تمامی زیرساخت های شهری جهان باستان مانند قنات، دالان آبی، بازار و برج در دارابگرد وجود داشته است.

با این حال، مواد چسبنده به کار رفته در ساخت دیوار آسیب فرسایش را به حداقل رسانده و به ماندگاری آن برای بیش از 2000 سال کمک کرده است.

مورخان دارابگرد را جنوبی ترین استان در میان استان های چهارگانه می دانند و نام آن را فرض می کنند.

یکی از افسانه‌ها تأسیس شهر را به داریوش بزرگ (550–486 قبل از میلاد)، سومین پادشاه امپراتوری ایران هخامنشی (550–330 قبل از میلاد) نسبت می‌دهد.

با این حال، برخی منابع دیگر قرون وسطی نشان می‌دهند که داریوش، یا پادشاه هخامنشی یا یکی از فراتراکی‌های آتش‌نفس فرمانروایان آرسیدی ایرانی، ممکن است بنیان‌گذار شهر یا حتی داریوش سوم، آخرین پادشاه هخامنشی ایران بوده باشد. .

برخی دیگر نام این شهر را به دلیل شکل گرد و چشمه های فراوان آن می دانند. در اسناد قرون وسطی آمده است که دارابگرد یکی از مراکز دین زرتشتی به نام کاریان یا نارافره بوده که اجساد، نقره و… را مومیایی می کرده است. و سنگ نمک محور تجاری امپراتوری هخامنشی بود.

این شهر در شاهنامه فردوسی ذکر شده است، اما قدمت این شهر بیشتر از آن است، زیرا تحقیقات باستان شناسی در دوران ما قبل از تاریخ، از 9 هزار تا 7 هزار سال پیش، همزمان با آغاز شهرنشینی در سیلک و شهداد، سکونتگاه مردم بوده است. در دارابگرد یافت می شود.

معماری شهر باستانی دارابگرد

شهر باستانی دارابگرد مانند بین النهرین ساخته شده است. مساحت این شهر 32 کیلومتر مربع و شعاع آن 1020 متر است. معماری این شهر با نفوذ اردوگاه های نظامی دولت آشور ساخته شده است.

دیوار مخروطی شکل عظیمی از خشت، سنگ و ملات آهک در اطراف شهر ساخته شد که ارتفاع آن به بیش از 10 متر می رسد. این دیوار به مرور زمان فرسایش یافته و در حال حاضر حدود هفت متر ارتفاع دارد.

وجود ماده چسبنده در ملات و گل به کار رفته در دیوار باعث شده این دیوار پس از بیش از 2600 سال با اندکی پوسیدگی عمودی و پایدار بماند.

پشت دیوار برای محافظت بیشتر از شهر یک خندق بزرگ درست کردند که دسترسی به شهر را در مواقع خطر بسیار دشوار می کرد.

عمق این ترانشه بیش از 10 متر و عرض آن حدود 50 متر بوده و این قسمت نیز دچار فرسایش شده است.

این خندق پر از آب و گیاه بود. این گیاهان به دور پای افرادی که وارد خندق می شدند می پیچیدند و مانع از شنا می شدند. آب مورد نیاز خندق نیز از رودخانه های مجاور مانند رودبال تامین می شود.

در شهر دارابگرد دو قله کم ارتفاع وجود دارد. قله بزرگتر به قله شاه نشین معروف است و در گذشته کاخ یا ارگ روی آن وجود داشته است.

در دامنه کوه شاه نشین غار مصنوعی وجود دارد. این غار در گذشته محل نگهداری زندانیان، ذخیره آب و مایحتاج اولیه بوده و سقف و دیوارهای آن از سنگ تراش خورده بوده است.

این شهر دارای چهار دروازه بود که شامل دو دروازه اصلی در غرب و شرق و دو دروازه فرعی در جنوب شرقی و شمالی بود. در مقابل این دروازه ها پل متحرکی وجود داشت که در اثر حمله دشمن برچیده شد.