حمام دیدنی فین کاشان
تودی تریپ: حمام فین در 6 کیلومتری جنوب شهر کاشان و در دل منطقه ای سرسبز و خوش آب و هوا قرار دارد. در گذشته روستای فین در این منطقه وجود داشته است. در حال حاضر فین بخشی از شهر کاشان است که در انتهای خیابان امیرکبیر قرار دارد. این منطقه به باغ های فراوان و سرسبز معروف بود تا اینکه مجموعه ای معروف به نام مجموعه فین در آن ساخته شد. در حال حاضر این منطقه به خاطر حمام و باغ فین معروف است.
داستان فین خفاش
این باغ در گذشته در زمان صفویه به باغ شاهی معروف بوده است. ظاهراً در آن زمان این باغ متعلق به خانواده سلطنتی بوده و افراد دیگر اجازه استفاده از آن را نداشتند. به تدریج با کاهش قدرت سلطنت صفویه، این باغ از باغ شاهی به باغ فین تغییر نام داد. در اواخر دوره صفویه حمام کوچکی در قسمت جنوبی باغ ساخته شد. تاریخ دقیق ساخت این حمام مشخص نیست. هیچ کس حتی نمی داند این حمام در زمان پادشاهی کدام پادشاه صفوی ساخته شده است. حمامی که از آن صحبت می کنیم حمام کوچک باغ فین کاشان است.
این حمام به احتمال زیاد برای استفاده خانواده سلطنتی ساخته شده است. به گفته کارشناسان قدمت این حمام حدود 500 سال است. در زمان قاجار شاهان قاجار از این باغ استفاده می کردند. فتحعلی شاه قاجار بود که دستور ساخت حمامی بزرگ در کنار حمام باله قدیمی را صادر کرد. حمام کوچک تبدیل به حمام خدمه شد و حمام بزرگ تبدیل به حمام رسمی شد. در همین زمان فتحعلی شاه دستور داد حمام کوچک را دستکاری کنند. حمام کوچک نیز به این ترتیب بازسازی شد.
از نظر معماری به وضوح می توان تشخیص داد که این دو حمام در دو دوره زمانی متفاوت ساخته شده اند. در حمام بزرگ می توانید شاهد شکوه زندگی مجلل و اشرافی خانواده قاجار باشید. در عین حال، حمام کوچک بسیار ساده و تمیز است. این حمام در سال 2013 به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و در حال حاضر حمام فین یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران به شمار می رود.
ارائه قسمت های مختلف حمام
در این مطلب بارها به حمام کوچک و سرویس بهداشتی بزرگ اشاره کرده ایم. بنابراین، همانطور که متوجه شدید، حمام فین دارای دو قسمت مختلف است. در این قسمت شما را با هر دو قسمت حمام آشنا می کنیم:
حمام کوچک
همانطور که در متن ذکر شد، حمام کوچک حمام قدیمی این باغ است. بر اساس اسناد تاریخی قدمت این حمام به دوران صفویه می رسد. اما هیچ کس از تاریخ دقیق و مبدا ساخت آن اطلاعی ندارد. این حمام از نظر معماری بسیار ساده است. به همین دلیل بسیاری معتقدند که این حمام از ابتدا برای استفاده خادمان در نظر گرفته شده بود. در کابینت حمام 7 کاشی قدیمی وجود دارد. قدمت این کاشی ها به حدود 500 سال پیش می رسد. این کاشی ها بسیار ارزشمند هستند و در معرض دید عموم قرار دارند.
از نظر ظاهری، این حمام فاقد هرگونه زرق و برق است. اما او شاهد یک قتل تاریخی و بسیار معروف بود. همانطور که می دانید ناصرالدین شاه قاجار دستور داد تا میرزا تقی خان فراهانی معروف به امیرکبیر را در 29 آذر 1230 در این حمام بکشند و به همین دلیل حمام کوچک بسیار معروف است. لازم به ذکر است که پس از ترور ننگین صدراعظم این حمام و باغ به فراموشی سپرده شد. در دوران مشروطه، اشرار به این حمام حمله کردند و چیزهای زیادی از آن دزدیدند.
حمام بزرگ
در زمان قاجار، شاهان قاجار به این باغ سرسبز و بزرگ علاقه داشتند. توجه فتحعلی شاه قاجار ابتدا به این باغ جلب شد. دستور داد در کنار قدیمی، یک ساختمان جدید بسازند. حمام جدید منحصراً برای استفاده ما بود. بنابراین نسبت به حمام قبلی بزرگتر و مجلل تر بود. به همین دلیل در ساخت آن از ستون های مرمری بزرگ استفاده شده است. در این سرویس بهداشتی از تزئیناتی مانند سقف رنگ شده و گچ استفاده شده است.
این حمام دارای دو شیر آب می باشد. یک سر در نزدیکی ورودی قرار دارد. در پایان این فصل یک سکو و یک بخاری دیواری را مشاهده خواهید کرد. همچنین می توانید نورگیرهایی را ببینید که با کاشی های مشبک تزئین شده اند که به سمت باغ باز می شوند. یک شیر آب دیگر در قسمت میانی حمام قرار دارد. حوض بزرگی در این سربینه دیده می شود. در ضلع شرقی این سردر نیز جاده ای وجود دارد. ظاهراً در هنگام خروج، ابتدا از دومی و سپس از اولی عبور کرده اند. بنابراین آنها در کنار گلخانه دیواری گرم شدند، پاهای خود را شستند و سپس به حمام اول رفتند تا لباس بپوشند.
جاذبه های مجموعه فین کاشان
همام فین در مجموعه ای تاریخی و باغی روباز قرار دارد و یکی از مهم ترین مکان های دیدنی کاشان به شمار می رود. در زیر شما را با دیگر جاذبه های این باغ آشنا می کنیم:
باغ فین کاشان
در ابتدای مطلب اشاره کردیم که باغ فین کاشان در گذشته به باغ شاهی معروف بوده است. شاهان صفوی با ساختن دیوار و قرار دادن برج و دیوار در اطراف باغ، آن را به طور خاص برای استفاده خانواده سلطنتی ساختند. این باغ بسیار سرسبز و دیدنی است. وقتی وارد باغ می شوید، هوا چند درجه خنک تر می شود. این باغ 33 هزار متر مربع مساحت دارد. قدم زدن در این باغ و تماشای درختان قدیمی آن می تواند روح شما را تازه کند.
حوضچه های باغ
حوض ها و سیستم آبرسانی این باغ از جاذبه های آن به شمار می رود. با قدم زدن در باغ، آبراه های سنگی را خواهید دید. فواره های سفالی در این آبراه ها به چشم می خورد. این آبراه ها به دریاچه های مختلفی منتهی می شوند. کل این سیستم آبرسانی نمادی از مهندسی ایرانی است. باید بدانید که هیچ کدام از این آبنماها پمپ یا سیستم مکانیزه دیگری ندارند.
در واقع فشار آب طوری تنظیم می شود که از هر فواره آب خارج شود. همچنین 160 سوراخ در کف حوضچه در حال جوش وجود دارد. نیمی از این سوراخ ها برای آبگیری و نیمی دیگر برای آبنما است. به این ترتیب آب همیشه جاری است و حوض مسدود نمی شود.
کوش صفوی همام فین
مبل کوش صفوی یا عباسی از دیگر دیدنی های این مجموعه است. این عمارت دو طبقه در زمان شاه عباس اول ساخته شده است و از این عمارت برای برگزاری جشن ها و مراسم مختلف استفاده می شده است. کوشک صفوی ظاهری چهار گوش دارد. حوض بزرگی در وسط آن قرار دارد. هنوز هم می توانید تابلوهای رنگ و رو رفته رضا موزر را در ورودی عمارت ببینید. حوض سکه معروف نیز در این بنا قرار دارد. بسیاری بر این باورند که با انداختن یک سکه در این حوض، نیاز آنها برآورده می شود. البته باید خیلی مراقب باشید که سکه را درست داخل سوراخ وسط استخر بیندازید.
عمارت سردار همام فین
عمارت سردار ساختمانی دو طبقه است که در ورودی باغ قرار دارد. قدمت این عمارت به دوران صفویه می رسد. در این عمارت تالار بزرگی وجود دارد که راه ارتباطی بین باغ بیرونی و اندرونی است.
در طبقه زیرین این ساختمان هشتی دیده می شود که محل انتظار مشتریان است. بعد از هشتی وارد راهروی ورودی می شوید. این عمارت دارای ایوان های بسیار بزرگ است که مشرف به 4 طرف باغ است.
منبع: ره بال آسمان