حتما از مسجد جامع سنگان بازدید کنید

تودی تریپا _ خدمات توریستی: مسجد جامع سنگان در شهر سنگان یکی از محلات خواف قرار دارد و از دوره خوارزمشاهی باقی مانده است. این مسجد از دو ایوان شرقی و غربی با پوشش سنتی محلی، ایوان ورودی، جاکفشی و گنبد تشکیل شده است.

عناصر تزیینی این مسجد شباهت زیادی به برخی از تزئینات و گچ بری های دوره ساسانی دارد. این اثر که از اماکن معروف خواف به شمار می‌رود، در تاریخ 20 مهر 1376 با شماره ثبت 1926 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آشنایی با مسجد جامع سنگان

استان خراسان رضوی یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری ایران به شمار می رود و جاذبه های آن تنها به مشهد مقدس ختم نمی شود، زیرا حف نیز از دیگر مناطق این سرزمین آفتابی است که در نزدیکی مرز با افغانستان قرار دارد. و مسجد قدیم سنگان یکی از جاذبه های گردشگری است

مکانی مقدس که در دل کوچه پس کوچه هاست و پس از کمی پیاده روی می توان به آنجا رسید و بنای باشکوه آن را دید.

مسجد جامع سنگان خواف مربوط به دوره خوارزمشاهی است و در کوچه ای به نام آب می توانید آن را پیدا کنید.

این بنای باشکوه شامل یک حیاط ورودی است که با ورود به آن، خود را در وسط حیاطی چشمگیر می بینید که چشم ها را خیره می کند.

دو ایوان شرقی و غربی نیز از دیگر ستون های مسجد جامع قدیمی سنگان خواف به شمار می روند که در کنار آن رواق هایی را می بینید که پناهگاهی امن برای اسرار و نیازهای زائران به شمار می روند.

معماران این مکان مذهبی جذاب تمام تلاش خود را کرده اند تا زیبایی مسجد جامع قدیمی سنگان را با پرداختی هنرمندانه به نمایش بگذارند و نام آن را بر سر زبان ها بیاندازند.

در چیدمان گنبد از کتیبه های مختلفی استفاده شده است که در کنار گچ بری های زیبا چشم هر بیننده ای را نوازش می دهد.

ستون های بلند و آجرکاری های زیبا از دیگر ویژگی های مسجد جامع قدیم سنگان خواف است که جذابیت خاصی به بنا بخشیده و آن را به مکانی آرام و دعوت کننده برای عبادت و راز و نیاز الهی تبدیل کرده است.

در این مسجد دنج، حتی پس از گذشت صدها سال، می توانید حس دلپذیر آرامش را در آن تجربه کنید و لذت ببرید.

ویژگی های جالب معماری مسجد جامع سنگان

سبک معماری مسجد سنگان خواف شبیه به سبک معماری مساجد دو طبقه است. این سبک از اواخر قرن ششم هجری قمری وارد ایران شد.

از آنجایی که آغاز این سبک در ایران از استان خراسان است به آن سبک خراسانی می گویند.

سادگی و خلوص طراحی مسجد، پلان مستطیل شکل، پرهیز از غرور و انبوه ستون های اطراف حیاط مرکزی از ویژگی های سبک خراسانی است.

مساجد گناباد، زوزن، فردوس و رقه از جمله مساجد دو ایوانیه خراسان هستند. این مساجد دارای دو خیمه در طرفین ایوان قبله و ایوان روبروی قبله یا دو ایوان شرقی و غربی، یک ایوان ورودی، یک صحن ورودی، یک جا کفشی و یک گنبد است.

در حال حاضر این مسجد دارای ایوانی در ضلع غربی است. ایوان ضلع شرقی روبروی ایوان قبله بر اثر زلزله ویران شد و به جای آن نمازخانه ای ساخته شد.

این کشتی پوشیده از درختان کاج است. درب چوبی ورودی در شمال شرقی قرار دارد. در ورودی این مسجد مکرانی گچی ساده دیده می شود.

کوچه های اطراف این مسجد در گذشته به شکل ساباط بوده که متأسفانه اکثر آنها تخریب شده و تنها دو کوچه سابتی باقی مانده است.

سبت ها یا سبت ها ساختمان هایی نیمه سرپوشیده هستند. از سبت ها برای ایجاد سایه در محیط گرم و کویری استفاده می شد که در این مسجد نیز ساخته می شد.

متأسفانه در معماری ایرانی از ساباطیس یا ساباطیس خبری نیست.

مسجد سنگان کاف به دلیل قدمت و سبک معماری، وضعیت خوبی ندارد و باید مرمت شود تا این مسجد به عنوان میراث این کشور حفظ شود.

مسجد جامع سنگان شامل تزیینات گچی، کتیبه، کنده کاری، مقرنس گچی ساده، گره یا گره، کاشی، تراش و آجر مرکب است.

طاق های این مسجد دارای تزئینات مختلفی است که بر زیبایی این مسجد می افزاید. برای اولین بار از ترکیب آجر و کاشی در تزئینات بیرونی این مساجد استفاده شد.

نقوش ترکیبی (هندسی و اسلیمی) در طاق محراب این مسجد به صورت نقوش ساده گلدار با نقوش هندسی مدور و نقوش هندسی نامنظم قلبی شکل و اشکال مارپیچی و ذوزنقه ای است. گره زدن با استفاده از قطعات مختلف آجر بریده و بریده انجام می شود.

در این مسجد نیز مشاهده می شود که بیشتر این گره ها نیاز به بازسازی دارند.

ظاهر تزئینات معماری این مسجد شبیه به دوره ساسانی است. به گفته رئیس سازمان میراث فرهنگی خراسان رضوی، برخی از کاشی ها و آجرهای این مسجد متعلق به مسجد جامع گنبد است.

این کاشی ها و آجرها پس از تخریب به مسجد گنبد منتقل شد. در دوره خوارزمشاهیان از سه رنگ لاجوردی، سفید و فیروزه ای استفاده فراوانی می شد. رنگ فیروزه ای در دکوراسیون این مسجد به چشم می خورد.