باغ دلگشا؛ باغی تماشایی و جذاب در شیراز
تودی تریپ: وقتی وارد دلگشا می شوید، مانند بسیاری از باغ های ایرانی، فضای آب شما را به دل باغ می اندازد. جایی که املاک زیبای کلاه فرنگی در تقاطع خیابان باغ شمالی-جنوبی و شرقی-غربی خودنمایی می کند. عمارت سه طبقه کلاه فرنگی به نمایش اقلام تاریخی مانند سکه، لباس و رادیو اختصاص دارد که در حال حاضر برای بازسازی تعطیل است.
آشنایی با باغ دلگشا در شیراز
باغ دلگشا به بهارنارنج هایش معروف است. 3000 درخت پرتقال در این باغ از اواخر آوریل تا اواسط اردیبهشت شکوفا می شوند و عطر دلپذیر آنها تمام خیابان های اطراف را پر می کند. کناره های پیاده روهای این باغ علاوه بر درختان پرتقال و نارنج، انواع سرو، گردو، کاج، نخل، یاس بنفش و سایر درختان زینتی سایه افکنده است.
اگرچه قدمت این باغ به قبل از اسلام و در زمان حکومت ساسانیان، صفویان و قاجارها برمیگردد، اما در دوره صفویه نیز مکان تفریحی بوده است. هر چند در زمان نادرشاه تا اوایل سلطنت زندیه، دلگشا باغ صدمات و صدمات فراوانی متحمل شد، اما در زمان کریم خان زند، این باغ زنده شد و به اوج شکوفایی و شکوه رسید.
سالها بعد در زمان قاجار شخصی به نام حاج ابراهیم اعتمادالدوله شیرازی باغ را احیا کرد اما پس از وی این باغ ویران شد تا اینکه در سال 1336 توسط نواب رضا قلی میرزا باغ خریداری شد و عملیات مرمت و بازسازی انجام شد.
حدود 30 سال بعد باغ دلگشا توسط میرزا علی اکبر قوام الملک مرمت شد و در زمان او ایوان و ستون های این عمارت ساخته شد. پسرش نیز حمام را در ضلع شرقی باغ ساخت. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این باغ تا حدود 50 سال پیش در اختیار دختر قوام الملوک و همسرش ناظم الملوک بود، اما اکنون توسط شهرداری اداره می شود.
باغ دلگشا شیراز نیز مانند باغهای ایرانی دارای دیوارهای بلند و عمارتی زیبا در وسط باغ و نهرهای آب به همراه حوض بزرگی است که در جلوی عمارت قرار دارد و از آب عمارت سرچشمه میگیرد. قنات به محض ورود به این باغ، سرسبزی آن شما را به وجد می آورد و عطر بهارنارنج شما را به وجد می آورد.
جوی آب با فواره هایش که از وسط باغ جاری می شود شما را به مرکز باغ می برد که قدیمی ترین بنای کلاه فرنگی در ایران به صورت عمارتی سه طبقه با روکش های چشم نواز قد علم کرده است. در جلوی املاک یک استخر باغ بزرگ وجود دارد که به عنوان یک آب سردکن هوا را برای ساکنان املاک نرم می کند. تالار بزرگی با چهار قسمت کاخ در داخل این عمارت طراحی شده است. علاوه بر این، دو ستون بلند که در وسط عمارت قرار گرفته اند، ایوان چوبی بزرگ را نگه می دارند.
در زیر این ایوان سقف چوبی را می بینید. که با گچ و آینه تزیین شده است. تابلوهایی که به طرز ماهرانه ای با رنگ روغن نقاشی شده اند نیز به چشم می خورد. از دو در دو طرف این بنا می توانید وارد عمارت شوید. گچ بری ها و آینه های داخل بنا جلب توجه می کند و نمونه خوبی از هنر معماران زمان است.
اشعار شوریده شیرازی را نیز در اطراف این بنا مشاهده می کنید که به خط نستعلیق به زیبایی بر روی گچ بری ها نوشته شده است. او یکی از شاعران قرن سیزدهم است که آرامگاهش اکنون در آرامگاه سعدی است.
مساحت کل باغ دلگشا شیراز 6 هکتار است که در قسمت شمالی آن باغی وجود دارد که به دلیل وجود درختانی چون سرو، نخل، کاج و بهارنارنج به باغ طاووس معروف است. متاسفانه به دلیل توسعه خیابان از باغ جدا شده است.
باغ دلگشا در شیراز کجاست؟
آدرس: ایران، استان فارس، شهر شیراز، سعدیه جنوبی، باغ دلگشا
دسترسی: باغ دلگشا در شمال شرقی شیراز و در ضلع جنوبی تنگ آب خان قرار دارد که فاصله چندانی با آرامگاه سعدی ندارد و در کمتر از 5 دقیقه از آرامگاه می توانید به آن برسید. اگر می خواهید با وسایل نقلیه عمومی به باغ دلگشا بروید، می توانید از ترمینال شهید دستغیب – بلوار نارنجستان و بلوار نارنجستان – پایانه نمازی از اتوبوس استفاده کنید و در ایستگاه چهارراه دلگشا پیاده شوید. پس از پیاده شدن در این ایستگاه با چند قدم پیاده روی به باغ دلگشا می رسید.
پیش از این گفتیم که باغ دلگشا به عطر بهارنارنج معروف است. از این رو مشخص است که بهترین زمان سفر به دلگشا از اواخر فروردین تا اواسط اردیبهشت است. این به معنای فصل شکوفه دادن درختان پرتقال است.
بهار و تابستان: در این دو فصل سرسبزی و خنکی باغ شما را به وجد می آورد و اوقات خوشی را در میان نهرها و چشمه ها و درختان کهنسال سپری خواهید کرد.
پاییز و زمستان: در پاییز و زمستان که برگ های درختان می ریزند، منظره باغ کمی یکنواخت و تا حدودی خسته کننده به نظر می رسد. اما حتی در این فصول نیز موزه کلاه فرنگی و باغ دلگشا دیدنی است و می توانید ساعتی را برای بازدید از آن ها وقت بگذارید.