بازارگردی در کاشان
تودی تریپ: پس از اصفهان، کاشان به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر استان شناخته می شود.
از لقب های این شهر می توان به دارالمومنین شهر گل و گل سرخ، پایتخت قالی و قالی و شهر خانه های تاریخی اشاره کرد.
شهرستان کاشان دارای بیش از 1700 اثر تاریخی است که از این تعداد 313 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. از دیدنی های کاشان می توان به بازار کاشان اشاره کرد که در سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بازار کاشان از میدان کمال الملک تا بابا افضل و از آنجا به بازار مس و دروازه دولت امتداد دارد. ورودی این بازار در میدان کمال الملک قرار دارد. میدان بابا افضل به میدان کامن یا میدان فیض نیز معروف است.
بازار بزرگ کاشان
بازار کاشان ورودی های متعددی دارد و می توانید از مسیرهای مختلف از آن دیدن کنید.
در اینجا یک برنامه سفر پیشنهادی وجود دارد که شامل بیشتر مکان های دیدنی بازار است:
نکته 1: می توانید این مسیر را به صورت معکوس نیز دنبال کنید.
نکته 2: می توانید هر یک از نشانه های این مسیر را حذف کنید.
نکته 3: کاخ امین الدوله مهمترین جاذبه بازار کاشان است.
ورودی: برای ورود به بازار کاشان به میدان کمال الملک می رویم. در یکی از خیابان های منشعب از این میدان به
نام بابا افضل ما را از دهانه بزرگی به بازار می رساند.
ابتدای مسیر: از مغازه های مختلف دیدن کنید و مستقیم ادامه دهید تا به مسجد و مدرسه امام برسید.
مسجد و مدرسه امام
مسجد و حوزه علمیه امام (ره) یکی از زیباترین بناهای اسلامی ایران و بزرگترین مسجد مدرسه کاشان به شمار میرود. این بنای قاجاری بیش از 200 سال قدمت دارد و در زمان فتحعلی شاه ساخته شده است. این مجموعه به مدرسه شاه، مسجد و مدرسه سلطانی نیز معروف است. طراحی و نقشه عالی، فضای عظیم و نمای زیبا، نمای کاشی کاری شده و موارد دیگر از جمله جاذبه های این مسجد است.
ادامه مسیر: پس از خروج از مدرسه امام به کوچه شهید باغ باف رفته و از آنجا مسیر امامزاده درب زنجر را در پیش بگیرید.
درب زنجر پشت سرم
نام اصلی این مکان امامزاده حارث (ع) است که مربوط به حضرت موسی بن جعفر (ع) است. این امامزاده دارای رواق و صحن وسیع و دارای گنبدی چشمگیر با کاشی فیروزه ای است. در بقعه از کاشی های معرق بسیار زیبا و رنگارنگ استفاده شده و ضریح فلزی در آن تعبیه شده است. مردم کاشان برای این امامزاده احترام زیادی قائل هستند و به او ایمان زیادی دارند.
ادامه مسیر: پس از زیارت امامزاده به سمت مهم ترین قسمت بازار یعنی سرای امین الدوله حرکت کنید.
سرای امین الدوله
به زیباترین، دیدنی ترین و خیره کننده ترین نقطه بازار کاشان می رسیم. کاخ امین الدوله که به تیمچه امین الدوله و کاروانسرای امین الدوله نیز معروف است و به یاد موسس آن فرخ خان غفاری کاشی ملقب به امین الدوله نامگذاری شده است.
این قسمت از بازار کاشان در دوره قاجاریه و بین سالهای 1280 تا 1284 هجری قمری زیر نظر استاد علی مریم کاشانی صنعتگر و طراح و معمار مشهور آن دوره ساخته شد.
کاخ امین الدوله ساختمانی سه طبقه با سقف بلند و دهانه ای وسیع است. کشفی که در هیچ جای دیگری دیده نمی شود. تزئینات خیره کننده و شاهکارهای هندسی بخشی از جذابیت این بنا است و استحکام بالای بنا و پلان و معماری آن حیرت آور است.
گذشته از همه اینها، حضور فرش فروشان در این نقطه از بازار کاشان، دنیای رنگ ها و نقش ها را در کاخ امین الدوله به وجود آورده است.
نام این اثر با شماره ثبت 1016 در فهرست آثار ملی ایران به تاریخ 9 دی 1353 است. بد نیست بدانید که بازار مسگرهای نو نیز اثر فرخ خان امینالدوله غفاری است که در شرایط طراحی در سراسر ایران مشابه نیست.
بازاری با بیش از 120 مغازه از دروازه دولت تا میدان فیض که در میان آنها چندین کاروانسرا بزرگ وجود داشت. با مرگ فرخ خان در سال 1288 بازار مسگرهای نو نیز رونق خود را از دست داد و در دوره پهلوی با احداث خیابان های شهر به کلی از بین رفت.
ادامه مسیر: پس از بازدید از تیمچه امین الدوله در همین راستا به سمت بازار کاشان پیاده روی کنید. می توانید برای تازه کردن نفس و خوردن چای یا غذا به هامان خان بروید.
همام خان
همام خان بنایی به جا مانده از دوره زندیه است که امروزه به عنوان چایخانه و رستوران سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. ورودی همام خان دارای یک ورودی زیبا با تابلو فرش های دیدنی است که از اهمیت تاریخی بالایی برخوردار است. برای ورود به حمام، چند پله را بالا میروید و وارد فضایی میشوید که وسط آن یک سینک قرار دارد. در اطراف این فضا سکوهایی برای پذیرایی از مهمانان تعبیه شده است و می توانید دقایقی را دور از شلوغی بازار در این مکان سپری کنید. این اثر در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۸۰ به شماره ۳۶۲۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ادامه مسیر: بعد از همام خان نوبت به بازدید از تیمچه صباغ می رسد که فاصله بسیار کمی با همام دارد.
تیمچه ساباگ
تیمچه صباغ یکی از آثار دوره قاجار است و به بازار حاجی سید حسین نیز معروف است. ساختمانی دو طبقه مشتمل بر دو قسمت هشتی و فضای اصلی تیمچه و اطراف آن حجره هاست.
در وسط این تیمچه حوضی وجود دارد و تزئینات پیچیده ای در سقف آن دیده می شود. نام این قسمت برگرفته از نام بانی آن حاج شیخ حسن صباغ تاجر معروف عصر قاجاریه است و از اول مهر ۱۳۸۱ به شماره ثبت ۱۰۲۵۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
جاذبه های بازار کاشان
علاوه بر این، آثار تاریخی مختلفی در داخل بازار کاشان وجود دارد. در این بازار چهل اثر تاریخی به چشم می خورد. از معروف ترین این آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
امین الدوله تیمچه کاشان: این تیم به کاروانسرای امین الدوله نیز معروف است. تزئینات هندسی سقف این قسمت از بازار کاشان که از موکرانی، آجر و کاشی ساخته شده است، زیبایی منحصر به فردی دارد.
مسجد میرعماد: این مسجد در میدان میرعماد قرار دارد و به مسجد میدان نیز معروف است.
کاروانسرای میرپنج: این کاروانسرا در ابتدای ورودی و در ضلع شرقی بازار قرار دارد. کاروانسرای میرپنج در مسیر بازار بازار و مسگرها قرار دارد.
کاروانسرای گمرک: این کاروانسرا در جهت غربی میدان فیض قرار دارد. دروازه اصلی این کاروانسرا از راهروی طولانی به ضرابخانه باز می شود.
کاروانسرای جدید: این کاروانسرا در نزدیکی مسجد میرعماد قرار دارد.
درب زنجر: تانک درب زنجر در خیابان محتشم قرار دارد. دروازه زنجیره ای در نزدیکی بازار سنتی و بالابازار قرار دارد.
میانچال: مسجد و مدرسه میانچال کاشان در دوره صفویه ساخته شده است. این بنا در بازار میانچال واقع شده است.