از شیردالِ اسطورهای ایران چه میدانید؟
به گزارش اتودی تریپ به نقل از ایسنا، گریفین یا شیر (دال به معنای عقاب: فرهنگ) یکی از پرندگان افسانه ای دنیای باستان است. این موجود عجیب که نمونه هایی از آن در افسانه ها و هنرهای بین النهرین، مصر، یونان، هند و ایران یافت می شود، شبیه عقاب در نیمه جلو و شیر در نیمه عقب است و یکی از کامل ترین نمادها به حساب می آید. قدرت و سلطنت که عیلامیان اختراع کردند.
این پرنده در برخی از دوره های تاریخی ایران «هما» نامیده می شد. در متون ادبی فارسی پرندهای به نام هما وجود دارد که در ادبیات و اعتقادات ایرانیان جایگاه والایی داشت، زیرا آن را مایه خوشبختی میدانستند و بر این باور بودند که سایه آن بر سر هر کسی بیفتد او را شاد میکند. شیردال، گریفین یا هما نیز می توانند آنگا یا سیمرغ اساطیر و افسانه سنتی باشند که در شاهنامه فردوسی ذکر شده است.
نمونه هایی از گریفین ها یا شیرهای مربوط به دوران هخامنشی به 500 سال قبل از میلاد برمی گردد. این موجودات از نظر شکل هنری مختص دوره هخامنشی بوده و بیشترین نمونه و به یاد ماندنی ترین گریفین ها را در تمام دوره ها به نمایش گذاشته اند. گریفین هخامنشی از اندازه های بزرگ برای کلاه تا اندازه های کوچک برای زیور آلات ساخته می شد.
در حفاریهای سالهای 1331 تا 1333 دو سر عقاب دو سر در دو قسمت از ساختمان شمالی خیابان سپاهیان تخت جمشید یافت شد که احتمالاً قرار بود در یکی از کاخهای دورتر از این محوطه برپا شود، اما فرصت نشد. برای حذف آن تراش و پرداخت این دو اثر بسیار ظریف و هنرمندانه است. برای محافظت از آنها در برابر آسیب، هر دو بر اساس پایه های سیمانی هستند.
نتایج مقاله پژوهشی «بررسی تطبیقی نقش نقوش گریفین در ایران و یونان» نیز نشان میدهد که تمام درونمایه گریفینهای یونانی متاثر از فرم و مضمون گریفینهای ایرانی بوده است. از دوره اشکانی، نمایش گریفین دهان باز در ایران رایج شد و این شکل به شکل اصلی گریفین در یونان تبدیل شد.