دریاچه‌ای خاص در اصفهان

تودی تریپ: در شمال استان اصفهان شهری کویری وجود دارد که به قدمت و زیبایی شهری شهرت دارد. آران و بیدگل از شمال به کویر مرکزی ایران و از جنوب به کاشان. باستان شناسان قدمت آران و بیدگل را به عصر ابریشم می دانند. آران و بیدگل پر از جاذبه های طبیعی و تاریخی است و می تواند سفری فراموش نشدنی را برای شما رقم بزند. دریاچه نمک آران و بیدگل همچون مرواریدی سفید بر فراز جاذبه های طبیعی این شهر می درخشد.

دریاچه نمک آران و بیدگل کجاست؟

در 35 کیلومتری شمال شرقی آران و بیدگل دریاچه ای به وسعت 3000 کیلومتر مربع وجود دارد. دریاچه نمک آران و بیدگل به قدری شور است که در تابستان تکه های بزرگ نمک روی سطح دریاچه شناور است. این دریاچه به شکل مثلث است. دریاچه نمک از غرب به کوه های سفیداب و پارک ملی کویر و از جنوب به کویر مرنجاب محدود می شود. در شمال و شمال غرب دریاچه به کویر مسیلا می رسد. این دریاچه نمک فرونشست زمین است و به دلیل انباشتن چندین قرن بارندگی و سیلاب های سطحی ایجاد شده است. عمق نمک در این دریاچه بین 5 تا 54 متر متغیر است. هر لایه نمک حاصل از این سیلاب ها با لایه نازکی از خاک رس جدا می شود.

دریاچه نمک آران و بیدگل در اکثر فصول سال خشک است. باران های فصلی گاهی باعث تجمع آب تا عمق حدود 2 سانتی متری در دریاچه می شود. بهترین زمان برای بازدید از دریاچه بعد از باران است. وقتی خورشید طلوع می کند، این آب به سرعت تبخیر می شود. اما نتیجه یک صحنه شگفت‌انگیز است، نمک‌های دریاچه شکل‌های زیبای چند ضلعی «چند ضلعی» را تشکیل می‌دهند که دیدن آن لذت بخش است.

دلیل تشکیل این چند ضلعی های نمکی این است که وقتی آب تبخیر می شود، سطح منطقه ترک ها و ترک های سطحی را نشان می دهد. تبخیر آب نمک بین این ترک ها باعث تجمع نمک و محلول های دیگر می شود. این نمک ها منظره زیبایی از چند ضلعی های پیوسته را تشکیل می دهند. شکل دیگری از کریستال نمک شبیه دانه های برفی است که در سطح خاک ظاهر می شود.

فیلم دریاچه نمک آران و بیدگل

اکوسیستم و ظرفیت یک دریاچه نمک

در اطراف دریاچه های خشک آران و بیدگل حیواناتی مانند شتر و روباه زندگی می کنند. اگر در پاییز بروید و خوش شانس باشید، حتی ممکن است فلامینگوهای مهاجر را ببینید. اما در خود دریاچه سلول های منفرد از خانواده پلانکتون ها زندگی می کنند.

در یک روایت تاریخی آمده است که شاه عباس برای شکار به جنگل های اطراف این دریاچه می آمد. گفته می شود از درختان این منطقه برای سوخت و کاشی کاری سقف و آجرسازی ساختمان های یزد، اصفهان و کاشان استفاده می شده است. به هر حال اکنون تنها چیزی که برای ما باقی مانده دریاچه است. پوشش گیاهی منطقه در حال حاضر بیشتر «چمنزار دشت» است که بین تپه ها می روید.

رودخانه های شور، کرج، جاجرود، حبلرود و کاراسو در حوضه آبریز این دریاچه قرار دارند. خاک دریاچه نمک و رسی است. همچنین یک سنگفرش ساخته شده از سنگ های آتشفشانی مختلف وجود دارد. علاوه بر این، سرشاخه های دریاچه های خشک آران و بیدگل منبع غنی منیزیم هستند. منیزیم موجود در نمک های دریاچه بین 35 تا 50 برابر نمک دریا است. کلرید و سولفات سدیم نیز از دیگر محلول های این دریاچه است.

یک جزیره سرگردان، یک کشتی گم شده در باتلاق نمک

اگر از دور نگاه کنید، تپه ای را می بینید که دو سر آن در افق ناپدید می شوند. این شکل شما را به یاد یک کشتی در وسط دریا می اندازد. به همین دلیل به این تپه جزیره سرگردان می گویند.

اگرچه در زبان فارسی به این جزیره می گویند زمینی در میان آب. علت این محو شدن انکسار نور و خطای دید در اثر گرما است. قدیمی ها معتقد بودند که این جزیره متحرک است و ساکن نیست. بلندترین نقطه جزیره ۸۲۴ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. منظره جزیره سرگردان از دریاچه نمک باورنکردنی است. تپه های کویر مرنجاب نیز از این جزیره دیده می شود. اگر هوا صاف است و خوش شانس هستید، می توانید با نگاه به شمال، کوه دماوند را نیز ببینید.

هیچ حیوانی در جزیره زندگی نمی کند. اما در شب می تواند میزبان حیوانات ولگردی باشد که به دلیل سفیدی و انعکاس نور دریاچه به آن پناه برده اند. جزیره سرگردان یکی از جاذبه های اصلی دریاچه نمک آران و بیدگل است. اگر به این دریاچه خشک سفر کردید، حتما از این جزیره دیدن کنید.

جاذبه های دیگر در نزدیکی دریاچه نمک

کاروانسرای مرنجاب توسط شاه عباس در منطقه دریاچه نمک ساخته شده است. اینجا به عنوان پناهگاهی برای کویر نوردان شناخته می شود. چشمه آب شیرین این کاروانسرا در میان کویر نمک مرنجاب یکی از جاذبه های اقامت در این مکان است.

کوه سفید آب در قسمت جنوب شرقی دریاچه نیز با چشمه سفید آب پذیرای شماست. اما برای رسیدن به آن باید مسیر سختی را طی کنید. کاروانسرای سفیداب نیز در کنار این چشمه در زمان شاه عباس ساخته شده است. چاه دستکن، کویر مرنجاب، پارک ملی کویر و کویر مسیلا در اطراف دریاچه را از دست ندهید. آران آنقدر جاذبه دارد که زمان را فراموش خواهید کرد.

منبع: منطقه صفر