زیباترین خانه‌های پلکانی ایران / ماسوله؛ جاذبه‌ای تماشایی و خاص در گیلان

تودی تریپ: به قول سهراب سپهری «ماسوله را نمی شود نوشت، ماسوله را باید دید». بی شک یکی از رویایی ترین روستاهای ایران ماسوله گیلان است. وقتی وارد ماسوله می شوید، تحت تاثیر چشم انداز زیبایی قرار می گیرید که قابی دیدنی ایجاد کرده و چشم ها و دل ها را مجذوب خود می کند. بافت خانه های این روستا به دلیل هماهنگی با طبیعت اطراف در سراسر جهان شهرت دارد و سالانه گردشگران بی شماری برای دیدن آن راهی گیلان می شوند.

ماسوله ای خاص و دیدنی

مردم ماسوله در گذشته در منطقه ای که امروز به ماسوله قدیم معروف است زندگی می کردند و دلیل اصلی مهاجرت آنها به روستای کنونی مشخص نیست و روایت های مختلفی از تاریخ روستای ماسوله کنونی نوشته شده است. به گفته برخی در قرن سوم هجری به تدریج خانه هایی در آنجا ساخته شد و پس از آن که عون بن محمد بن علی در آن منطقه به خاک سپرده شد.

البته ممکن است مردم ماسوله به دلیل زلزله شدیدی که در سال 890 هجری قمری رخ داد به این مکان آمده باشند. برخی علت اسکان مردم ماسوله در این منطقه را بیماری طاعون در سال 943 هجری قمری می دانند. به این ترتیب قدمت روستای ماسوله را بین 800 تا 1000 سال نسبت می دهند، اما قدمت بناهای آن از دوره پهلوی، قاجار و زندیه فراتر نمی رود.

روستای چهار فصل ماسوله زیبایی خود را در تمام فصول سال به نمایش می گذارد و همه اینها به میل و علاقه شما بستگی دارد تا زمان مناسبی را برای سفر به ماسوله انتخاب کنید. اگر می خواهید با تور به روستای ماسوله بروید، تورهای مختلفی را خواهید دید که در طول سال از شهرهای مختلف حرکت می کنند.

یکی از مهمترین نکاتی که در مورد فرهنگ مردم ماسوله می توان به آن اشاره کرد، پذیرایی آنهاست. همچنین مراسم سنتی ماه محرم یکی از مهم ترین فرهنگ ها و آیین هایی است که مردم این شهر به آن اعتقاد دارند و همه ساله در ماه محرم تعداد زیادی از مردم برای برگزاری آن گرد هم می آیند.

نکته جالب در این مراسم این است که به تعزیه خوانان، سخنرانان و بازیگران هیچ مبلغی برای اجرای مراسم پرداخت نمی شود. از جمله قوانین دیگری که در این شهرستان کشت شده این است که ساخت و ساز ساختمان در ماسوله بسیار محدود است و به همین دلیل جمعیتی پایدار و پایدار وجود دارد و تعداد آنها به کمتر از 1000 نفر می رسد.

معماری خانه های پلکانی ماسوله گیلان

مهم ترین چیزی که باعث شهرت و محبوبیت شهر تاریخی ماسوله شده، سبک معماری منحصر به فرد آن است که خانه ها به صورت پلکانی ساخته شده اند. خانه های پلکانی به گونه ای است که سقف هر خانه حیاط خانه بالاست. علاوه بر این از پشت بام و فضای جلوی خانه ها برای پیاده روی استفاده می شود. قدمت این سبک معماری ماسوله به دوره زندیه می رسد.

بنابراین، خیابان ها بسیار کوچک هستند و پله های زیادی در شهر وجود دارد و وسایل نقلیه عمومی نمی توانند وارد شهر شوند. علاوه بر این، بیشتر خانه ها دارای شمعدان و گلدان های متنوع روی طاقچه هستند که تاثیر بسزایی در زیبایی خانه و چهره شهر دارند.

اکثر خانه ها 2 یا 3 طبقه هستند. داخل واحد اصلی یک راه پله دو طبقه است که طبقه همکف را به طبقه یا طبقات بالا متصل می کند. شاید فضای داخلی برخی از خانه ها کاملا مدرن و مجلل باشد، اما فقط نمای بیرونی آن سنتی و روستایی است.

این خانه ها تنها یک در ورودی دارند و برای جلوگیری از دید خیابان به داخل خانه، درهای ورودی کوچک و در ارتفاع بالاتری قرار می گیرند. دلیل اصلی شهرت این شهر تاریخی سبک معماری و خانه های پلکانی آن است.

جالب است بدانید شهرهای دیگری نیز در کشور ما هستند که از سبک معماری پلکانی استفاده می کنند و می توان به شهرهایی مانند کردستان، خراسان رضوی، اورامان، اردبیل و … اشاره کرد. برای ساخت خانه ها در این شهر از مصالحی مانند خشت، چوب و سنگ استفاده می شود.

سبک معماری این خانه ها برون گرا است. خانه ها بر روی مکان های مرتفع ساخته شده اند و معنای برون گرایی آنها این است که خانه ها از دو یا چهار جهت باز هستند. علاوه بر این، پنجره‌ها و بالکن‌های بزرگ یکی دیگر از سبک‌های معماری برون‌گرا هستند. از آنجایی که ماسوله دارای آب و هوای معتدل و مطبوع در تابستان و آب و هوای سرد در زمستان است، خانه ها در قسمت جنوبی ساخته شده اند. به این ترتیب مقدار زیادی آفتاب و گرما حتی در زمستان نیز به داخل خانه نفوذ می کند.

این خانه ها بر روی سنگ های عظیم ساخته شده اند و در داخل این سنگ ها منابع طبیعی آب وجود دارد. به همین دلیل است که معماران هنگام ساختن خانه در این شهر این تکه های سنگ را نمی شکنند تا آسیبی به آن وارد نشود. نوعی خاک خاکستری وجود دارد که برای عایق حرارتی و رطوبتی منازل استفاده می شود. به این خاک ها فوش می گویند و در پشت بام خانه ها استفاده می شود.

جالب است بدانید که اگر خاک فوچ بیشتر پا گذاشته شود به خاک بهتر و با کیفیت تری تبدیل می شود. خانه های ماسوله دارای قسمت های مختلفی از قبیل انباری، راهرو، سیاه چال، راه پله های داخل خانه برای اتصال طبقات، اتاق مهمان، نشیمن دائمی برای ساکنین، اتاق کوچکتر از تالار، سوما یا مکانی برای تعطیلات خانوادگی در زمستان، سالن با هم هستند. با ایوان و سرویس بهداشتی تشکیل شده است. در واقع خانه های این شهر دارای دو قسمت تابستانی و زمستانی است.