پرسپولیس؛ منطقهای باستانی و بیهمتا در فارس
تودی تریپ: تخت جمشید یادگاری از پادشاهان هخامنشی ایران مربوط به ۲۵۰۰ سال پیش است. با توجه به عظمت شاهنشاهی هخامنشی در ایران باستان که بخش قابل توجهی از شرق جهان را در بر می گرفت، می توان به شکوه جایگاه این پادشاهان در تخت جمشید پی برد.
آنچه توجه جهانیان را به تخت جمشید جلب می کند تنها تاریخ این شهر باستانی نیست. باستان شناسان با مطالعه دقیق کتیبه ها و آثار به دست آمده از این منطقه به تمدن پیشرفته در ایران باستان پی برده اند. قوانین اجتماعی عصر هخامنشیان نیز بسیاری از مورخان را شگفت زده کرده است.
اگر علاقه مند به آشنایی با تمدن باستانی آریایی هستید یا می خواهید درباره تخت جمشید بیشتر بدانید، در این مقاله با ما همراه باشید.
معرفی تخت جمشید
پادشاهان هخامنشی در اوج قدرت، کاخ های سنگی خود را در دل کوه و در نزدیکی شهر شیراز بنا کردند تا تصویر روشنی از گستردگی حکومت خود برای آیندگان به جای بگذارند.
تخت جمشید را جهانیان به پرسپولیس می شناسند که نام یونانی است. ستونها، سرستونها، کتیبهها، نقش برجستهها، کاخها و دروازههای باقیمانده در سرزمینهای تخت جمشید از معروفترین آثار تمدنی جهان هستند.
منطقه تخت جمشید که به «سرزمین پارس» نیز معروف است، در طول سال گردشگران زیادی را از سراسر جهان به شیراز میکشاند.
ساخت تخت جمشید حدود 25 قرن پیش توسط داریوش هخامنشی در دامنه کوه رحمت آغاز شد. معماران و هنرمندان بیشماری در ساخت تخت جمشید مشارکت داشتند و این بناهای عظیم توسط کارگران زن و مرد ساخته شد. اما آنچه بر ارزش تخت جمشید در تاریخ می افزاید، رفتار پادشاهان هخامنشی با کارگران است که در ایران باستان دستمزد و مزایای مناسبی را برای کار کارگران به آنها می پرداختند.
بنا بر اطلاعات موجود در کتیبه ها، ساخت تخت جمشید حدود 120 سال به طول انجامید. فرهنگ استثنایی فرمانروایان ایران باستان در دوره هخامنشیان باعث شد که تمدن ایران باستان دو برابر در جهان شهرت داشته باشد.
موقعیت تخت جمشید
تخت جمشید (تخت جمشید، پارسه، پارسه پلیس) مجموعه عظیمی از کاخها، دروازهها، مقبرههای شاهان، نقش برجستهها و پلکانهای باشکوهی است که در دامنه غربی کوه رحمت ساخته شده است. ساخت این مجموعه در سال 518 قبل از میلاد آغاز شد. و 150 سال طول می کشد.
این شهر باستانی در زمان داریوش اول، خشایارشا و اردشیر اول به عنوان پایتختی باشکوه و تشریفاتی هخامنشی بر روی سکویی بر فراز دشت ماردوش ساخته شده است. سبک معماری هخامنشیان شامل نوعی ادغام و نوآوری بود که تخت جمشید به عنوان یکی از نشانه های مهم آن، یکی از شاهکارهای هنر و معماری جهان باستان به شمار می رود.
کاخهای این مجموعه شامل بخشهای مهمی چون پلکان ورودی، دروازه ملل، کاخ آپادانا (کاخ سلطنتی برام)، کاخ تاچارا (کاخ اختصاصی پادشاه)، کاخ هدیش، کاخ سه دروازه، کاخ صد ستون، دروازه ناتمام و مقبره در قسمت شرقی ساخته شد.
باستان شناسان کارکردهای خاص تخت جمشید را از جمله اقامتگاه و استراحتگاه موقت، محلی برای برگزاری آیین های نوروز و بهار، رصدخانه تحقیقات نجومی، محل اجتماع مجالس و مجلس، نمازخانه بزرگ برای مراسم مذهبی و نیز برشمردند. تا عنوان زیگورات برگرفته از معماری زیگورات ها در بین النهرین است.
در این مجموعه سنگ های آهکی با رنگ های مختلف بدون استفاده از ملات و استفاده از بست های فلزی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
در ساخت مجموعه وسیع تخت جمشید افراد بی شماری بودند که علاوه بر دریافت دستمزد از مزایای بیمه کار نیز بهره مند شدند. تخت جمشید در سال 331 قبل از میلاد توسط اسکندر مقدونی سوزانده شد و قسمت اعظم آن ویران شد.
تخت جمشید در منطقه ای خوش آب و هوا در نزدیکی مرو دشت شیراز در استان فارس قرار دارد. با وجود گرمسیری بودن بسیاری از نقاط استان فارس، این منطقه در مجاورت مرودشت به دلیل داشتن محیط کوهستانی دارای آب و هوای خنک و معتدل است. تخت جمشید در منطقه ای کوهستانی بین روستاهای فیروزی، کناره و استهار قرار دارد.
محوطه باستانی تخت جمشید در شمال شرقی شهر شیراز و مرودشت واقع شده است. فاصله شیراز تا تخت جمشید 70 کیلومتر و مرودشت در 11 کیلومتری جنوب غربی تخت جمشید است. برای رفتن به تخت جمشید می توانید با توجه به محل زندگی خود بهترین مسیر را برای ورود به استان فارس انتخاب کنید.
اگر از شمال وارد استان فارس شدید، نیازی به رفتن به شهر شیراز نیست. از شهر آباده در شمال استان فارس، اتوبان آباده – صفاشهر را به سمت صفاشهر در پیش بگیرید و مسیر را ادامه دهید و از سعادت شهر عبور کنید تا به اتوبان مرودشت برسید. پس از عبور از روستاهای هشتیجان و استخار به خروجی تخت جمشید می رسید. پس از ورود به زیرگذر، پس از حدود پنج کیلومتر به ورودی مجموعه باستانی تخت جمشید می رسید.
اگر از شیراز به سمت تخت جمشید می روید، از خروجی شمالی شهر شیراز به سمت مرودشت بروید و پس از عبور از این شهر و ورود به اتوبان مرودشت – سادات شهر به سمت خروجی تخت جمشید بروید. این بار از خروجی سمت راست به محوطه باستانی تخت جمشید خواهید رسید. برای جلوگیری از ترافیک بهتر است روزهای شلوغ و تعطیلات را برای بازدید از تخت جمشید انتخاب نکنید.
- آدرس مجموعه تخت جمشید: استان فارس، مرودشت، یک کیلومتری شمال شرقی مرودشت، مجموعه تاریخی باستانی تخت جمشید