گورگردی در قبرستان سفیدچاه / عجیب ترین قبرستان ایران

تودی تریپ: در شمالی ترین نقطه ایران روستای معروفی وجود دارد که دلیل شهرت آن قبرستان اسرارآمیزی است که در داخل روستا قرار دارد.

این گورستان که به سفید چاه یا گورستان سفید معروف است در روستای سفید چاه در شهرستان بهشهر استان مازندران قرار دارد که می توان گفت اولین قبرستان مسلمانان ایران است.

گورستانی که اهالی معتقدند خاک سفیدش اجازه پوسیدن اجساد مردگان را نمی دهد.

علاوه بر این، این گورستان دارای نقوش مختلفی بر روی سنگ های ایستاده است که حکایت هایی از شخصیت، تجارت و حتی خلق و خوی فرد مدفون در آنها دارد.

آشنایی با قبرستان سفید چاه

گورستان محبوب سفیدچاه روز به روز بزرگتر و بزرگتر می شود و خانه ها و زمین ها بیرون رانده می شوند تا جا برای اموات باز شود.

این گورستان در کنار خاک سفیدش، تفاوت دیگری با دیگر گورستان های ایران دارد. در قسمت تاریخی قبرستان، تقریباً تمام سنگ قبرها بر روی قبور متوفیان نصب شده است.

سنگ قبرها که هر کدام پلاکی برای شناسایی متوفی هستند.

مشهورترین اهالی قبرستان روستای سفیدچه 3 نفر از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع) هستند. ابراهیم (علیه السلام)، منصور (علیه السلام) و عبدالرحمن (علیه السلام) که از ظلم خلفای ظالم گریختند و به همین دلیل در این کشور ماندند.

از جاذبه های آرامگاه این سه نفر صندوق چوبی است که اهالی روستا از آن نگهداری می کنند.

سنگ قبرهای ایستاده قبرستان سفیدچاه حکایت از نام و آداب و رسوم مردگان قبرستان دارد. از شغل و تجارت و یا حتی از احساسات و روحیات آنها که بر تابوت سنگ قبرهای راست سفید نقش بسته است.

در این گورستان انواع نقوش حیوانات از کبوتر و روباه گرفته تا خرگوش و شتر را مشاهده خواهید کرد. کبوتر نمادی از یک پیام آور، یک پیام آور زهره و عشق است.

روباه نماد دنیاست که فریبکار و خیانتکار است و خرگوش نماد آدم باهوش و باهوشی است که فریب دنیا را نمی خورد. حتی شتر نیز در میان سنگ قبرهای سفید چاه دیده می شود.

در مسیر این روستا گفته می شود شتری از دنیا رفته است که احتمالاً می گویند کاروانی بوده و باید مرده باشد.

نقوش گیاهی: سرو بی شک پرجمعیت ترین گیاه این گورستان است. سرو برای ما ایرانیان نماد جاودانگی و جاودانگی بوده است. گل نیلوفر سمبل پاکی و تولد دوباره و گل انار نماد پاکی و بی گناهی است.

ابزارهای کاربردی: اثاثیه و اثاثیه حک شده بر روی سنگ قبرها در بیشتر موارد نشان دهنده حرفه و تجارت متوفی است. شمشیر، کمان، تفنگ و باروت از نشانه های انسان های شجاع و جنگجو است.

بر روی سنگ قبر بافندگان قیچی، ماسوره و ابزار بافندگی دیده می شود و تبر، اره و مته ابزار نجاری بر روی سنگ قبر آنها نقش بسته است.

انگیزه های نمادین: خورشید نشانه درستکاری و تمایل به جاه طلبی و آینه نماد خودشناسی و معرفت است. سرستون های زنانه دارای تاج دو طرفه و سرستون های مردانه دارای تاج یک طرفه هستند.

نقوش نمادین در میان سنگ تراشان متأخر که ظاهراً کمتر از مجسمه سازان صفوی کم حوصله بودند، رایج بود.

سنگ تراش ها در قرون 13 و 14 ساده تر و کم سوادتر بودند و اگر با دقت به دنبال قلم این سنگ تراش ها در میان سنگ قبرهای آسیب دیده بگردید، حتی می توانید اشتباهات املایی را از آنها بیابید.

انگیزه های تاریخی: بعید است در میان این همه سنگ قبر، سنگ قبر تیموری یا صفوی پیدا کنید. باید بین سنگ های زرد ضخیم نگاه کنید تا با یکی از آن شاهکارهای هنر سنگ تراشی روبرو شوید.

این سنگ ها معمولاً مانند محراب هستند که با خطوط ظریف و سیلت های سینوسی پر شده اند. خطوط زیبای حک شده بر روی این سنگ ها علاوه بر نام متوفی و ​​سال وفات وی، شامل صلوات، احادیث، آیات و روایات عالی نیز می باشد.

بر روی نقوش قبور قبرستان سفید چاه

گورستان سفید چاه متعلق به دوره تیموریان و یکی از اولین گورستان های مسلمانان ایران است.

در روستای سفیدچا رسم بر این است که سنگ قبر مردگان را بر اساس پیشه تراشیده می کنند. اما پس از مرگ آخرین بازمانده سنگ تراش ها و منبت کاران محله، عمر حکاکی بر روی سنگ ها نیز به پایان رسید و مردگان جدید روستا با سنگ های امروزی به خاک سپرده شدند.

نقوش هندسی حک شده بر روی سنگ قبرها دایره، مربع و مثلث است. این تصاویر هندسی کلید عناصر مهمی مانند زندگی و رستاخیز پس از مرگ هستند.

در اساطیر، عرفان و ادبیات شرق، دایره در درجه اول یک نقطه است. این طرح تعبیری نمادین از کمال، یکپارچگی و فقدان هر نوع تمایز و ناهمگونی است و نماد خلاقیت یا آفرینش نیز نامیده می شود. همچنین دایره مفهوم ابدیت را دارد.

در سنگ قبرهای مورد مطالعه علاوه بر نقوش هندسی، عناصر نمادین دیگری مانند آینه، سرو، دو کبوتر، انار و گل انار، خوشید، خلیپا و … به کار رفته است که همگی در ادبیات شرق به کار رفته اند. عرفان و فلسفه حاوی مفاهیم معنوی هستند.

بازدید از قبرستان سفید چاه در تمام روزهای هفته و در هر ساعتی از شبانه روز بدون پرداخت هزینه امکان پذیر است. البته در نظر داشته باشید که به دلیل تاریکی شب نمی توان از نزدیک مشاهده کرد.