حتما از آرامگاه بایزید بسطامی بازدید کنید

تودی تریپ: ابویزید تافور بن عیسی بن آدم بن سروشان بسطامی، معروف به بایزید بسطامی، ملقب به سلطان العارفین، بزرگترین عارف قرن سوم هجری و از بزرگان صوفیه بود که از سال 161 تا 234 می زیست. بیانیه، متوفی 261 هجری قمری). او شخصاً هیچ اثری از خود باقی نگذاشت.

اما سخنان او را مریدان و شاگردانش جمع آوری کرده اند که در منابع مختلفی مانند طبقات صوفی و ​​تذکره الاولیاء نقل شده است.

مجموعه تاریخی بسطام که در شش کیلومتری شمال شاهرود قرار دارد، در دوران پیش از سلجوقیان توسط قاجار ساخته شده و شامل بقعه امامزاده محمد بن جعفر صادق (ع)، آرامگاه بایزید بسطامی، خانقاه بایزید، مسجد بایزید، الجایتو ایوان، مقبره غازان، مسجد و منار سلجوقیان، مسجد جامع، برج کاشانه و مدرسه شاهرخیه.

آرامگاه بایزید بسطامی

«آرامگاه بایزید بسطامی» در شهرستان بسطام در استان سمنان و در ۶ کیلومتری شهر شاهرود قرار دارد. این مجموعه بقعه شامل یک مسجد و چندین بقعه است.

«ابوازید تفور بن عیسی بن آدم بن سروشان بسطامی» معروف به «بایزید بسطامی» که در جهان فرهنگ و ادب به «سلطان العارفین» شهرت دارد، از مشهورترین عرفای قرن سوم هجری در ایران بود.

مهم‌ترین آثار بایزید در کتاب‌های متعددی گردآوری شده است که از آن جمله می‌توان به «النور من کلامات ابی تفور» اشاره کرد که توسط شخصی به نام «عبدالرحمن بدوی» در کتاب «شطحات الصوفیه» منتشر شده است. است

همچنین کتاب هایی مانند «رساله احکام القضاء و القدر» و «مساله الرحبان» نیز متعلق به بایزید است.

مقبره بایزید بسطامی مجلل و تزیینات خیره کننده ای ندارد و نمای بسیار ساده آن حکایت از وجود مقبره ای عرفانی در زیر آن دارد که پنجره ای آهنی نیز دارد.

قبر بایزید در زیر گنبد آرامگاه دیده می شود. سنگ مرمری روی قبر وجود دارد که با عباراتی مانند دعا تزئین شده است.

ناگفته نماند که بسیاری از سیاحان و سفرنامه نویسان از جمله نصرخسرو و حمدالله مستوفی در سفرنامه های خود به شرح آرامگاه بایزید بسطامی در نزدیکی شاهرود پرداخته اند.

در فاصله اندکی از آرامگاه بایزید بقعه ای با گنبد و صخره مخروطی شکل قرار دارد که گفته می شود مقبره امامزاده محمد از فرزندان امام جعفر صادق است. نقل است که امام او را همراه بایزید فرستاد تا مردم را به بسطام هدایت کند.

از مهم ترین و قدیمی ترین آثار آرامگاه بایزید بسطامی می توان به مسجد و مناره کناری آن اشاره کرد.

ضمن اینکه این مسجد دو ایوانی است. شبستان بزرگتر مخصوص آقایان و شبستان کوچکتر مخصوص بانوان است. ساخت کشتی کوچکتر را به دوره ایلخانی نسبت می دهند.

معماری آرامگاه بایزید بسطامی

در معماری آرامگاه بایزید آثاری از دوره های مختلف تاریخی مانند صفوی، قاجار، ایلخانی و پهلوی به چشم می خورد.

با وجود ساختن قسمت‌های مختلف در اطراف آرامگاه بایزید بسطامی، خود آرامگاه تغییری نکرده و از تزئینات افسانه‌ای برخوردار نیست و بنایی ساده و تنها با یک پنجره آهنی به حساب می‌آید.

بسیاری از سیاحان و سفرنامه نویسان از جمله ناصرخسرو و حمدالله مستوفی در سفرنامه های خود به شرح آرامگاه بایزید پرداخته اند.

سادگی بنای آرامگاه را می توان به زندگی عرفانی و شخصیت بایزید نسبت داد.

سنگ قبر این عارف از سنگ مرمر و کریستال ساخته شده و جملات معروفی از مناجات حضرت علی بر روی آن حک شده است.

در واقع بازدید از مقبره اصلی زمان زیادی نمی برد و بیشتر گردشگران زمان بیشتری را صرف بازدید از سایر قسمت های مجموعه می کنند که بسیار دیدنی و متنوع هستند.
آرامگاه بایزید بسطامی یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی مربوط به دوره ایلخان است که در بسطام استان سمنان قرار دارد.

این بنا در مرکز شهر بسطام و در مجاورت مسجد جامع و مدرسه شاهرخیه قرار دارد و مهم ترین اثر تاریخی این شهر به شمار می رود.

سمنان مهد عارفان است، شهری که سه عارف بزرگ تاریخ را به کشورمان هدیه کرده است که آثارشان گنجینه ای برای ما و فرهنگ عزیزمان ایرانی محسوب می شود.

سه تن از عرفای بزرگی که می توان با افتخار از آنها نام برد، بایزید بسطامی، ابوالحسن هرکانی و علاءالدوله سمنانی هستند که در میان آنها بایزید بسطامی در عالم عرفان می درخشد.

مجموعه آرامگاه بایزید بسطامی مجموعه ای باشکوه است که به سبکی نامنظم و باستانی طراحی شده و شامل بناهای تاریخی، طبیعی، مذهبی و عرفانی مانند امامزاده محمد، خانقاه یا خانقاه بایزید، مسجد بایزید، مدرسه شاهرخیه و چندین بقعه و بخش دیگر است.

این مسجد شامل دو شبستان است که شبستان بزرگتر به شبستان مردانه و شبستان کوچکتر به شبستان زن معروف است. فضایی که به محراب زنانه معروف است، مسجدی مربوط به دوره ایلخانی (اواخر قرن هشتم) است و هشتی مجاور آن در همان دوره یا کمی بعد ساخته شده است.

بر روی یکی از دیوارهای مسجد تاریخ 514 نقش بسته است.

خانیکوف از محرابی به تاریخ 660 نام می برد، اما اکنون اثری از آن باقی نمانده است.

فریزر که این مجموعه را در ربع اول قرن نوزدهم (اوایل قرن سیزدهم) دیده است، از کتیبه ای به شماره 699 در مسجد یاد می کند.