زیباترین قلعه تاریخی زابل کجاست؟
تودی تریپ: پس از شهر سوخته به یکی دیگر از آثار تاریخی سیستان و بلوچستان می رسیم.
قلعه تاریخی رستم زابل که به نام رستم مشهورترین رزمنده سیستان نامگذاری شده است. این قلعه در 70 کیلومتری جنوب غربی زابل قرار داده شده
قلعه رستم زابل در منطقه تاریخی وسیعی به نام دهستان خزدار قرار دارد. آثار تمدن های بسیار قدیمی نیز در این منطقه به چشم می خورد و به همین دلیل یکی از مهم ترین مناطق تاریخی به شمار می رود.
قدمت و قدمت دقیق این قلعه به طور قطعی مشخص نیست. اما این برای سنین بین سنین است سلجوگی به دوران صفویه صفت.
اعتقاد بر این است که این قلعه حدود 500 سال پیش متروک شده است و دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد.
کاربری این قلعه در تمام طول عمرش دفاعی و در عین حال مسکونی بوده است.
معماری قلعه با برج های دیده بانی، خندق ها و گودال های یخی نشان می دهد که وضعیت دفاعی بسیار خوبی داشته است.
قلعه رستم; زیباترین قلعه تاریخی زابل
قلعه رستم یکی از مشهورترین آثار تاریخی به جای مانده از دوران اسلامی در استان زیبای سیستان و بلوچستان در شهرستان هامون است.
مردم سیستان به این قلعه تاریخی با قدمتی حدود 500 سال جنبه افسانه ای بخشیده و آن را به نام پهلوان نامدار ایرانی زمین رستم نامگذاری کرده اند.
اوج شهرت و رونق این قلعه در زمان صفویه و سلطنت شاهان کیانی سیستان در منطقه بوده است.
برج های دیده بانی، خندق اطراف قلعه، یخچال قلعه، برخی تاسیسات مسکونی داخل بنا و قسمت سلطنتی آن از جمله عناصر معماری این بنای تاریخی است.
قلعه رستم در سال 1392 به شماره 31110 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
بقایای یک شهر باستانی با آجرکاری و بناهای متعدد و یک دروازه ورودی، برج نگهبانی و 15 برج دفاعی در منطقه خودر به چشم می خورد.
موقعیت استراتژیک منطقه آب انبار سیستان و همچنین آب و هوا و آب و هوای این منطقه باعث ساخت این قلعه مستحکم شد.
کاربری نظامی و مسکونی قلعه مشخص شد و بیشترین مصالح به کار رفته در ساخت قلعه رستم خشت خام بوده است.
بنابراین می توان آن را یکی از قلعه های سفالی کشور دانست. در گوشه و کنار این بنا آثاری از استفاده از گچ به چشم می خورد.
سر در ورودی قلعه رستم سیستان در جبهه شرقی آن قرار دارد.
برجهای نگهبانی معروف این قلعه که اطراف آن را احاطه کردهاند، خندق عمیق حفر شده در اطراف آن، یخچالهای طبیعی قلعه، برخی تأسیسات مسکونی داخل بنا و قسمت سلطنتی آن از دیگر عناصر معماری به کار رفته در این بنای تاریخی است.
برخی از عناصر خرابه هستند و برخی دیگر هنوز پابرجا هستند.
قسمت سلطنتی قلعه رستم سیستان مشهورترین قسمت آن است.
این محوطه شامل یک حیاط مرکزی نسبتاً بزرگ، ایوان های شمالی و جنوبی آن، اتاق های نشیمن اطراف صحن، ساختمان سلطنتی و اداره نگهبانی است که در سه طبقه ساخته شده است.
یکی از ویژگی های قابل توجه کاخ قلعه پنجره های آجری مشبک آن است.
بر روی حصار چند ضلعی این قلعه حدود 14 برج دیده بانی نصب شده که برخی از آنها هنوز سالم هستند.
به گفته کارشناسان، دیوار شمالی قلعه در برابر بادهای 120 روزه سیستان نقش بادگیر را ایفا کرده است.
یحدان یکی دیگر از عناصر معماری این بنا است که درست روبروی منطقه شاه نشین قرار دارد. این ساختمان مدور از سطح زمین حدود 54 متر ارتفاع دارد.
اصطبل های چهار سر را پشت شاه نشین ساخته بودند تا پلیدی او به شاه نشین سرایت نکند. در اصطبل های قلعه می توانید گهواره هایی را ببینید که پشت سر هم ردیف شده اند.
در حال حاضر به دلیل گذشت زمان بیشتر فضای اطراف قلعه پر از خاک شده است. این ترانشه 7.5 متر عرض دارد اما به دلیل تجمع خاک هنوز عمق آن تخمین زده نشده است.
قلعه رستم زابل کجاست؟
استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین مناطق کشور به شمار می رود.
از آنجایی که مردم ما زمانی قبل از تاریخ سکاها در آنجا زندگی می کردند، به وضوح می توان ثابت کرد که این سرزمین تاریخ طولانی در پشت خود دارد.
سکاها در 2500 سال قبل از میلاد این منطقه را اشغال کردند.
همچنین به روایت شاهنامه فردوسی، ولادت پهلوان افسانه ای ما رستم دستان در این مکان بوده است.
در دوران قبل از ورود اسلام، امپراتوری ساسانی تسلط کامل خود را بر این مکان نشان داد و پس از چند دهه، یعقوب لیت صفری رهبری کامل را به دست گرفت.
با در نظر گرفتن حوادث و وقایع بی شمار و گذر از مسیرهای پر پیچ و خم تاریخی می توان به وضوح متوجه شد که چه آثار باستانی درخشان و دیدنی را می توان در آنجا بازدید کرد.
قلعه رستم زابل در 70 کیلومتری جنوب غربی شهر زابل، بعد از شهر سوخته، خارج از جاده اصلی قرار دارد.
- به دلیل قرار گرفتن در منطقه جنوب کشور، بهترین زمان برای بازدید از قلعه رستم زابل فصول خنک است.
- از آنجایی که برای این بنای تاریخی روشنایی وجود ندارد، توصیه می کنیم در ساعات روز از آن بازدید کنید. هوا در ساعات اولیه صبح یا نزدیک عصر مناسب تر است.
- در قلعه رستم زابل راهنمای تور وجود ندارد. پس بهتر است قبل از سفر اطلاعات کافی در مورد آن داشته باشید.
- بناهای تاریخی میراث بشریت هستند. بیایید آنها را حفظ کنیم و به نسل بعد منتقل کنیم.