آسیاب آبی اشکذر؛ جاذبه‌ای بی‌همتا در یزد

تودی تریپا _ خدمات توریستی: اشکذر شهری تاریخی است که قدمت آن به قبل از اسلام می رسد. در متون تاریخی مانند «تاریخ جدید یزد» به احزاب نسبت داده شده است.

در زمان اشکانیان، عشق بن زال که یکی از پادشاهان قبایل بود، پس از اسلام، اشکذر را بنا کرد، نام او در کتاب هایی مانند «نام وقفی ربع رشیدی» فضل الله حمدانی و «وقف» آمده است. نام جامع الخیرات اثر سید رکن الدین.

علاوه بر این، باستان شناسان منطقه ای را در نزدیکی شهر امروزی اشکذر کشف کردند که «منطقه توده» نامیده می شود، اگرچه جز چند دیوار و لایه چیزی از آن باقی نمانده است، اما محققان بر این باورند که مردم از قرون وسطی اسلام تا صفویه در اینجا زندگی می کردند. در کنار این شواهد آثاری چون آسیاب آبی، قلعه تاریخی، مسجد حاجی رجبعلی، آب انبار میرزا ابوالهادی، موزه مردم شناسی و مجموعه خجت آباد وزیر نیز گواه دیگری بر قدمت این شهر است. در میان این آثار، آسیاب از اهمیت بیشتری برخوردار است.

اینکه در دل کویر، آسیاب آبی که با آب قنات کار می کند و مملو از تزئینات زیبا است، قطعاً بیش از سایر بناها معروف و معروف خواهد شد.

آشنایی با آسیاب اشکذر

در حدود 20 کیلومتری یزد به شهر اشکذر می رسیم، شهری که یک طرف آن یزد و تفت و از طرف دیگر اردکان و میبد است.

در محله توده نزدیک حسینیه سفید آسیابی وجود دارد که یکی از بزرگ‌ترین آسیاب‌های آبی ایران است و زمانی تنها آسیابی بود که مردم از میبد تا اشکذر غلات خود را آسیاب می‌کردند.

این آسیاب توسط خان منطقه ای به نام علینقی خان در سال ۱۲۱۴ هجری قمری ساخته شد که با آب قنات همت آباد در هشت کیلومتری اشکذر کار می کرد.

این آسیاب در سال 1377 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، اما با خشک شدن آب قنات، این آسیاب نیز کارکرد خود را از دست داد و مدتی متروک ماند و در سال 1393 توسط میراث فرهنگی اشکذر مرمت و احیا شد. بخش “گردشگری”.

تمام وسایل این آسیاب در زیرزمین در عمق هفت چهارده متری است. آنچه روی زمین نمایان است دری چوبی با طاق آجری و نورگیرهایی است که در سقف تعبیه شده است.

مسیری شیب دار شما را به در چوبی با طاق آجری می رساند. این مسیر از دری که وارد می شوید تبدیل به یک دالان شیبدار به طول 56 متر و عرض 10.4 متر می شود. از این مسیر طولانی می توان به حیاط آسیاب رسید که هشت ضلعی است و چهار ضلع آن از چهار ضلع دیگر بزرگتر است.

در کشورهای کوچک اتاقی یک متری ساخته شد که در اتاق سمت جنوب آسیاب قرار دارد که از یک کوره قیفی شکل (سروت) با دو سنگ پایین و بالایی تشکیل شده است.

وقتی آب در این اجاق پر می شود، از یک کانال باریک در پایین فر می آید، آب با شدت زیادی به تیغه ها برخورد می کند و باعث چرخش محور آسیا و محور آسیا می شود که به قسمت بالایی متصل می شود. سنگ شروع به حرکت می کند و به آرامی دانه ها را آرد می کند.

روی هر طرف حیاط آسیاب گنبدی ساخته شده بود که سقف هشت ضلعی آسیاب را تشکیل می داد. در هر طرف این سقف یک نورگیر برای تهویه و نور کافی در زیر زمین وجود دارد تا آسیاب به راحتی به کار خود برسد.

علاوه بر این وسیله عریض و طویل که در اعماق زمین قرار دارد و کاملاً از آجر ساخته شده است، دستان هنرمندانه و قدرتمندی نیز وجود داشت که با تمام هنرمندی خود در عمق هفت متری زمین، موکرانی با اشکال هندسی به وجود آوردند. برای هر بیننده ای شکلی زیبا و بدیع که ارزش دیدن مکرر را دارد.

اینها ویژگی های منحصر به فرد این آسیاب است که هر ساله بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب می کند.

ویژگی های جالب آسیاب اشکذر

آسیاب اشکذر چندین طرح دارد. آنچه از این نقشه ها مشخص است این است که در گذشته افراد پس از ورود به آسیاب از راهروی بزرگی عبور می کردند و به حیاط اصلی می رسیدند و با توجه به اینکه تا چندین کیلومتر دور تا دور آن آسیاب دیگری وجود نداشت گاهی باید منتظر می ماندند. برای دو روز.

وجود اتاق های زیاد در مجموعه حکایت از وجود چایخانه و مکانی برای استراحت مشتریان دارد و برای استراحت و درمان اصطبلی چهار گوش در نظر گرفته شده که به آن سورکمان می گویند. آسیاب دارای یک در چوبی جامد با کوبنده نر بود که نشان می داد که آسیاب فقط توسط مردان بازدید می شد.

آسیاب آبی اشکذر یکی از 10 آسیاب ثبت شده در استان یزد است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و از ویژگی های منحصر به فرد آن می توان به موکران کاری فضای اصلی، نقوش هندسی دور دیوارها، آجرکاری ظریف در … منطقه اصلی آسیاب و اینجا حیاط اوست.

این آسیاب در عصر آبادان تنها آسیاب منطقه مبید در کنار اشکذر بوده و در هر ساعت سی و پنج مرد آرد شاهی از سنگ های آن به دست می آمده است. این آسیاب در سال 1377 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، اما با خشک شدن آب قنات، این آسیاب نیز کارکرد خود را از دست داد و مدتی متروک ماند و در سال 1393 توسط میراث فرهنگی اشکذر مرمت و احیا شد. بخش “گردشگری”.