به گزارش تودی تریپ به نقل از اعتماد، این پرونده عجیبی است که ابعاد پیچیده آن روز به روز بر ابعاد پیچیده آن افزوده می شود و با وجود توضیحات مسئولان سابق و فعلی هنوز جزئیات آن مبهم و مرموز است. خلاصه داستان گم شدن 48 فرش نفیس و گران قیمت از کاخ سعد آباد است که هفته گذشته باز هم خبر و جنجال برپا کرد. پرونده جدید با گزارشی در خبرگزاری فارس آغاز شد و کار به توضیحات دفتر حسن روحانی رئیس جمهور سابق کشیده شد.
ماجرا دقیقا چیست و از دفتر روحانی چه می گویند؟
ساختمان یادبود ریاست جمهوری که مرکز دیپلماسی و سیاست نیز می باشد در نزدیکی مجموعه فرهنگی و تاریخی کاخ سعد آباد قرار دارد. بازگشایی ماجرای مفقود شدن 48 فرش دستباف نفیس و گرانقیمت با انتشار گزارش خبرگزاری فارس در روز یکشنبه 10 خرداد 1402 آغاز شد و آن طور که این خبرگزاری اصولگرا نوشت، ارزش مالی نسبی این فرش ها بر اساس تاریخی بودن آنهاست. قدمت، نوع طراحی، هنرستان و مشخصات ظاهری، مبلغی معادل 127 میلیارد تومان اعلام و گفته شد که در فاصله سال 1392 1395 از ساختمان خارج شده است. در این رابطه یکی از شاهدان مسئول ساختمان حافظیه در همان محل زمان، می گوید: «سال 1395 فرش ها را با وانت مزدا به خانه بردند…». نام و عنوان این شخص منتشر نشده است. این گزارش احتمال می دهد که این سرقت یک کار گروهی بوده است. در خاتمه خبرگزاری فارس دلیل این احتمال را فرآیند طولانی و دشوار تهیه، حمل و نگهداری این فرش‌ها می‌داند. این گزارش با واکنش های زیادی در میان مردم مواجه شد و توجه رسانه ها را به این موضوع جلب کرد.
پاسخ سعد آباد؛ این یک خبر قدیمی است
دو روز پس از انتشار این خبر، در دوم خرداد 1402، روابط عمومی کاخ سعدآباد پاسخی به خبر گم شدن قالی‌های عمارت حافظیه کاخ سعدآباد منتشر کرد و در آن نوشت که این خبر قدیمی است. در این پاسخ آمده است: دیروز خبری مبنی بر مفقود شدن فرش های نفیس ساختمان حافظیه سعد آباد در سال های 92 تا 1395 منتشر شد که بازتاب زیادی در بین افکار عمومی داشت. لازم به توضیح است همانطور که در خبر مذکور آمده است; بنای حافظیه متعلق به نهاد ریاست جمهوری است و حفاظت از آن در حیطه وظایف و اختیارات وزارت میراث فرهنگی نیست. مجموعه 180 هکتاری سعدآباد شامل بناها و کاخ هایی است که برخی از آنها در اختیار مؤسسات غیر میراثی است.
واکنش وزیر میراث: در دوره قبل این اتفاق افتاد
خبر گم شدن چنین گنجینه نفیسی با واکنش مسئولان مختلف مواجه شد و تا آنجا پیش رفت که «عزت الله ضرغامی» وزیر فعلی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران نیز به گم شدن این فرش های نفیس واکنش نشان داد. و گفت: گزارش مقدماتی سرقت. فرش ها را سعد آباد داد. این اتفاق در دوره های گذشته نیز رخ داده است و حفاظت از این بنا از کاخ سعد آباد بر عهده سازمان میراث فرهنگی نیست و حفاظت از این قسمت (ساختمان حافظیه) کاخ سعد آباد بر عهده سایر سازمان های انجام دهنده آن است. تعهدات قانونی اطلاعات در مورد منشاء اخبار سرقت فرش و نحوه سرقت آنها باید به اطلاع عموم برسد.
دفتر روحانی: خبر ناپدید شدن را خودمان گزارش دادیم
توضیحات مسئولان فعلی و تاکید آنها بر از دست رفتن این میراث نفیس فرهنگی در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی با واکنش کابینه وی مواجه شد که تلویحاً گم شدن این فرش ها را به این گروه از خبرگزاری ها نسبت دادند. سایت دفتر حسن روحانی رئیس جمهور سابق – که گفته می شود مفقود شدن فرش ها در این مدت صورت گرفته – نیز با انتشار اطلاعیه ای در این خصوص نوشت: اخیراً دادستان محترم کل کشور دستور پیگیری دادستان ها را صادر کرده است. به مستندات مطالبی که در فضای مجازی منتشر شده و ادعاهای غیرمستند و غیرمستندی که جامعه را ملتهب و امنیت روانی را مخدوش می کند قابل بخشش نیست. یکی از مطالبی که چند روزی است در فضای مجازی منتشر شده، گزارشی مبهم از گم شدن تعدادی فرش نفیس از ساختمان حافظیه نهاد ریاست جمهوری در سعدآباد به نقل از شاهدان ناشناس است. یک منبع آگاه نسبت به این خبر ابراز تردید جدی و مشکوک کرد:
1- نهاد ریاست جمهوری به محض دریافت اولین گزارش در این باره در سال 1398 که سابقه ماجرا را به دوره قبل از آغاز به کار دولت یازدهم می برد، بررسی های لازم را انجام داد و بلافاصله موضوع را به دستگاه نظارتی و قضایی ارجاع داد. مسئولین. آیا طرح رسانه ای نشریه با گذشت سه سال بیشتر از گذشته و اصل موضوع، ذهن ها را از آنچه امروز می گذرد منحرف نمی کند؟
2- انتقال هرگونه اسناد و دارایی‌های منقول و غیرمنقول به ادارات دولتی طبق دستورالعمل‌های مشخصی انجام می‌شود و هر چه مراکز دولتی حساسیت بیشتری داشته باشند، این دستورالعمل‌ها دقیق‌تر و حساس‌تر است. چگونه است که توسط حراست نهاد ریاست جمهوری که زیر نظر وزارت اطلاعات و حراست فیزیکی ساختمان حافظیه کار می کند، در یک ون بار فرش شده و بدون مجوز رها شده است که به طور کامل توسط حراست انجام می شود. سپاه پاسداران؟
3- انتشار یک خبر مخدوش و مغشوش بدون ذکر منبع و ارائه سند معتبر بر اساس اظهارات شاهد عینی ناشناس در یک رسانه رسمی چگونه می تواند مستند باشد؟ مقامات قضایی و قضایی از رسانه ها بخواهند که مستندات خود را در این زمینه در اختیار مراجع قضایی قرار دهند و نام شخصی که فرش ها به خانه او منتقل شده را اعلام کنند.
اما توضیحات دفتر روحانی به مذاق مسئولان دولت فعلی خوش نیامد و بلافاصله با واکنش سخنگوی دولت سیزدهم مواجه شد که صبح روز 12 خرداد 1402 در پاسخ به سوالی درباره مفقودین. فرش‌های کاخ سعد آباد گفت: این مشکل قدیمی است. چون این حکومت فساد را یکی یکی دنبال می کند، هر مفاسدی را که روی زمین مانده و ردیابی نمی شود دنبال می کند و خودش مقصر است. از رسانه ها می خواهم شفاف سازی کنند که شاکی کیست و متهم کیست. «دولت شاکی است و تخلفاتی که چه در گذشته و چه در دوره کنونی رخ داده است باید پیگیری شود.
در چنین شرایطی که با تایید و تکذیب های مختلف مواجه هستیم و جزئیات دقیق این پرونده مشخص نیست، اولاً میراث فرهنگی ایران آسیب می بیند و وقتی فرش های مجموعه ای با این میزان مراقبت و کنترل به راحتی ناپدید می شوند. به نظر می رسد نگرانی برای آثار ارزشمند در آب انبارهایی که به چشم نمی آیند جدی تر و شدیدتر می شوند. باید منتظر ماند و دید که آیا هدف این فرش ها مشخص می شود یا خیر و آیا فرش های پرنده به سعدآباد بازمی گردند؟
