کاخ بیلربی؛ قصری سلطنتی در سمت آسیایی استانبول

کاخ بیلربی یکی از بناهای تاریخی مهم استانبول است که در بخش آسیایی این شهر قرار دارد. نام Beylerbeyi در زبان ترکی به معنای «بزرگ بزرگان» یا «سرور سروران» است و این کاخ در گذشته با نام باغ صلیب نیز شناخته میشد. ساخت این بنا به قرن ۱۹ میلادی و دوران حکومت پادشاهان عثمانی بازمیگردد. در بخش داخلی کاخ، موزهای قرار دارد که مجموعهای از آثار تاریخی و هنری مربوط به کشور ترکیه را در خود جایداده است. اگر با تور استانبول سفرمارکت به این شهر سفر میکنید، توصیه میشود بازدید از کاخ بیلربی را در برنامه خود قرار دهید تا با بخشی از تاریخ عثمانی و معماری سنتی ترکیه آشنا شوید.
کاخ بیلربی کجاست؟
کاخ بیلربی یکی از باشکوهترین بناهای تاریخی استانبول است که در منطقه اسکودار، یکی از امنترین و آرامترین مناطق استانبول، واقع شده است. این کاخ در محله بیلربی و در ساحل زیبای تنگه بسفر قرار دارد و به دلیل موقعیت مناسبش، دسترسی به آن بسیار راحت است. برای رسیدن به این بنای تاریخی، پس از پرواز تهران استانبول، کافیست خود را به بخش آسیایی استانبول برسانید. مسیرهای مختلفی برای رفتوآمد به این کاخ وجود دارد و موقعیت مکانی آن در اسکودار، باعث شده تا هم از نظر امنیت و هم از نظر حملونقل، شرایطی ایدهآل برای بازدید فراهم شود.
- آدرس: محله اسکودار، خیابان عبدالله آقا
چطور به کاخ بیلربی برویم؟
اگر قصد دارید پس از تهیه بلیط چارتری از نزدیک از کاخ بیلربی دیدن کنید، خوشبختانه راههای مختلفی برای دسترسی به این بنای باشکوه وجود دارد. این کاخ در منطقه اسکودار، در بخش آسیایی استانبول واقع شده و چه از سمت آسیایی و چه از بخش اروپایی شهر، میتوان بهراحتی به آنجا رسید.
دسترسی به کاخ بیلربی از بخش اروپایی استانبول
اگر در بخش اروپایی شهر اقامت دارید میتوانید به روش زیر خود را به کاخ بیلربی بروید:
- کشتی: از اسکلههای بشیکتاش (Beşiktaş) یا امینونو (Eminönü) سوار کشتی شوید. با عبور از تنگه زیبای بسفر، به اسکودار برسید و از آنجا با اتوبوس خطوط ۱۵، ۱۵B یا ۱۵C یا تاکسی خود را به کاخ بیلربی برسانید.
- اتوبوس: پس از رسیدن به اسکودار، از خطوط ۱۵، ۱۵B یا ۱۵C استفاده کنید. این اتوبوسها از نزدیکی کاخ عبور میکنند و کافیست در ایستگاه بیلربی پیاده شوید.
- مترو مارمارای: از ایستگاه سیرکجی، خط مارمارای را به سمت اسکودار سوار شوید. پس از پیاده شدن، میتوانید با تاکسی یا اتوبوس مسیر باقیمانده را طی کنید.
- تاکسی یا تاکسی اینترنتی: تاکسیهای شهری یا تاکسیهای اینترنتی استانبول مانند BiTaksi راهی سریع و راحت برای رسیدن مستقیم به کاخ هستند.
- اتوبوس گردشگری Hop On Hop Off: این اتوبوسها از اسکله کاباتاش، نزدیک میدان تکسیم حرکت کرده و امکان بازدید از جاذبههای مختلف، از جمله کاخ بیلربی را فراهم میکنند.
دسترسی به کاخ بیلربی از بخش آسیایی استانبول
اگر در سمت آسیایی استانبول اقامت دارید، مسیرتان تا کاخ هم کوتاهتر و هم سادهتر خواهد بود:
- اتوبوس: چندین خط اتوبوس مستقیم از نقاط مختلف به ایستگاه بیلربی میرسند. از جمله این خطوط میتوان به ۱۵B، ۱۵H، ۱۵KC، ۱۵E و ۱۴M اشاره کرد. پس از پیادهشدن در ایستگاه بیلربی، با چند قدم پیادهروی به درب اصلی کاخ میرسید.
- دلموش: یکی از وسایل نقلیه محبوب در استانبول است که ارزانتر از تاکسی و سریعتر از اتوبوسهای معمولی عمل میکند.
تاریخچه کاخ بیلربی
تاریخچه کاخ بیلربی به اوایل قرن نوزدهم بازمیگردد؛ زمانی که سلطان محمود دوم در سال ۱۸۲۹ دستور ساخت قصری چوبی در کنار تنگه بسفر را صادر کرد. این بنای اولیه بعدها در جریان یک آتشسوزی گسترده آسیب دید و از بین رفت. در پی آن، سلطان عبدالعزیز، سی و دومین امپراتور عثمانی، دستور ساخت بنای جدیدی را در همان محل صادر کرد. این کاخ در ابتدا اقامتگاه تابستانی پادشاهان عثمانی بود، اما علاوه بر کاربری سلطنتی، برای پذیرایی از سران و میهمانان خارجی نیز مورداستفاده قرار میگرفت. از جمله مهمانان سرشناس آن میتوان به ناصرالدینشاه قاجار، امپراتریس اوژنی همسر ناپلئون سوم، شاهزاده صربستان، پادشاه مونتهنگرو و شاهزاده سوئد اشاره کرد. همچنین، سلطان عبدالحمید دوم پس از خلع از سلطنت، از سال ۱۹۱۲ تا زمان مرگش در سال ۱۹۱۸ در این کاخ زندانی بود. در حال حاضر، کاخ بیلربی بهعنوان موزهای عمومی برای بازدید گردشگران باز است.
معماری و بخش های مختلف کاخ بیلربی
معماری کاخ بیلربی ترکیبی از سبکهای نئوباروک اروپایی و سنتی عثمانی است شامل دو طبقه اصلی و یک زیرزمین است. معماران این کاخ، سرکیس بالیان و آگوپ بالیان از خاندان مشهور بالیان بودند که طراحی کاخهایی مانند دولما باغچه و کوچوکسو را نیز در کارنامه دارند. کاخ به دو بخش مردانه و زنانه با ورودیهای جداگانه تقسیم میشود؛ بخش مردانه بیشتر رسمی و تجملاتی بوده و برای امور ایالتی استفاده میشده، درحالیکه بخش زنانه سادهتر و مختص زندگی خانواده سلطنتی بوده است. در ساخت کاخ از مصالحی مانند سنگ مرمر سفید برای نما، آجر برای دیوارهای داخلی، چوب برای کف و نیهای حصیری مخصوص برای سقف استفاده شده است.
کاخ بیلربی شامل ۲۴ اتاق، ۶ تالار، یک حمام، آشپزخانهها، انبار، سالن غذاخوری، دفتر وزیران، اتاقهای شخصی، و اتاق ویژه امپراتریس اوژنی است. از ویژگیهای خاص معماری آن میتوان به دیوارهای عایق صدا، کفپوشهای ضد رطوبت با حصیر مصری و نقوش تزیینی دریایی اشاره کرد که علاقه سلطان عبدالعزیز به کشتیرانی را نشان میدهد. تزیینات داخلی شامل چلچراغهای کریستالی، سقفهای نقاشی شده، آینههای بلند طلایی، فرشهای دستباف، گچبریهای رنگی، مبلمان لوکس و شومینههای سنگی هستند.
هزینه و ساعت بازدید از کاخ تاریخی بیلربی استانبول
- ساعات بازدید: همهروزه از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰؛ توجه داشته باشید که دوشنبهها کاخ تعطیل است.
- هزینه بلیط: مبلغ ورودی کاخ حدود ۷۰۰ لیر است و ورود کودکان زیر ۶ سال رایگان است.
کلام آخر
کاخ بیلربی با معماری زیبا، موقعیت خاص در کنار تنگه بسفر و گذشتهای پر از اتفاقات تاریخی، یکی از دیدنیترین بناهای باقیمانده از دوران عثمانی در استانبول است. این کاخ در منطقه اسکودار و بخش آسیایی شهر قرار دارد و در گذشته اقامتگاه تابستانی پادشاهان و محل پذیرایی از مهمانان خارجی بوده است. امروزه بیلربی بهعنوان یک موزه عمومی، همهروزه بهجز دوشنبهها میزبان گردشگران است. دسترسی راحت از هر دو سمت شهر، طراحی داخلی شیک، سالنها و اتاقهای متنوع و ترکیب معماری اروپایی و عثمانی باعث میشود بازدید از این کاخ، تجربهای خاص و فراموشنشدنی در سفر به استانبول باشد.