تودی تریپ: میدان نقش جهان که به میدان امام نیز معروف است یکی از زیباترین مکان های دیدنی اصفهان است. در واقع مجموعه بسیاری از بناهای باستانی این شهر در میدان نقش جهان است. این میدان زیبا در دوران حیات خود در حکومت های مختلف فراز و نشیب های زیادی داشته و در دوره هایی مورد بی توجهی حاکمان قرار گرفته است. اما امروزه مغیش در سرتاسر دنیا طرفداران زیادی دارد. ثبت این میدان در فهرست میراث جهانی یونسکو نشان از اهمیت این منطقه دارد. در سفر به اصفهان می توانید زمان زیادی را در این میدان زیبا بگذرانید و از بناهای تاریخی و مناظر زیبا لذت ببرید.
درباره میدان نقش جهان
میدان نقش جهان اصفهان یک مجموعه تاریخی برجسته در ایران و جهان است. این میدان زیبا همه ساله میزبان گردشگران زیادی است که با آرزوی بازدید از اماکن تاریخی و دیدن زیبایی های این میدان به اصفهان سفر می کنند. میدان نقش جهان قبل از انقلاب به میدان شاه معروف بود و سپس نام آن به میدان امام تغییر یافت. از دیگر نام‌های میدان نقش جهان در تاریخ می‌توان به میدان بزرگ، میدان اصلی، میدان نو، میدان قصر و میدان سلطانیه اشاره کرد.
قبل از صفویه باغ زیبایی به نام «نقش جهان» در محل میدان وجود داشت. این باغ نام خود را از شهری در آذربایجان گرفته است که امروزه نخجوان نامیده می شود. حمدالله مستوفی در سفرنامه خود این شهر قدیمی را چنین توصیف می کند: میدان امام در قسمت شمالی اصفهان و در دل مجموعه تاریخی شهر که زمانی ساختمان حکومتی شاهان صفوی بوده، قرار دارد. باشکوه ترین دوره تاریخی این میدان به دوران صفویه شاه عباس برمی گردد. شاه عباس با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، آثار تاریخی در این میدان ساخت و باعث رونق اقتصادی و گسترش بازار در آن شد. میدان نوساز در آن زمان «میدان نو» نام داشت.
بعدها با گسترش میدان در زمان شاه عباس دوم و گسترش آن، نام میدان جدید به نقش جهان تغییر یافت. زمانی که این میدان ساخته شد از میدان عتیق که میدان قدیمی اصفهان بود الگوبرداری شد. طول میدان نقش جهان بیش از 500 متر و عرض آن به 160 متر می رسد. دور تا دور میدان را 200 حجره در دو طبقه احاطه کرده اند و چهار اثر تاریخی مهم در قسمت های مختلف آن خودنمایی می کنند.
در دوره‌های گذشته برای حفاظت از بناها طاق‌هایی در اطراف میدان ایجاد می‌کردند که در نهایت به حجره‌های امروزی تبدیل شدند. میدان نقش جهان اصفهان علاقه مندان زیادی در سراسر جهان دارد و در هشتم بهمن ماه 1313 این مجموعه عظیم تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این میدان در اردیبهشت 1358 جزو اولین آثار ایرانی ثبت شده در فهرست یونسکو بود.
دیدنی های میدان نقش جهان
هر یک از بناهای تاریخی ساخته شده در این میدان نمادی از زندگی شهری و جامعه و همبستگی ملی است. مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه در ضلع جنوبی این میدان، مرکز اجتماعی شهر و برای تجمع بزرگ مردم در مناسبت‌های مختلف ساخته شده است. مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی مرکز مذهبی، عمارت علی کاپو در ضلع غربی میدان مرکز حکومت و سردار قیصریه یکی دیگر از بناهای تاریخی واقع در ضلع شمالی میدان نقش جهان از مراکز مهم اقتصادی شهر بودند. . دور تا دور میدان را حجره های تاریخی احاطه کرده اند که امروزه مرکز اصلی فروش صنایع دستی اصفهان است.
بازسازی حجره های قدیمی نقش جهان برای حفظ هنر و گسترش صنایع دستی این شهر در سال های اخیر انجام شده است. دو دروازه قدیمی چوگان نیز از آثار تاریخی این میدان است. در این قسمت شما را با این بناهای تاریخی قابل توجه آشنا می کنیم.
مسجد جامع عباسی (مسجد امام)
مسجد امام اصفهان مهمترین مسجد تاریخی باقی مانده از دوره صفویه است. ساخت این بنا در سال 1020 آغاز شد و تزئینات آن در زمان شاه سلیمان انجام شد. معمار این اثر نقاش معروف علی اکبر اصفهانی و کتیبه سر از خطاط معروف عصر صفوی علیرضا عباسی است. آثار و کتیبه‌های هنرمندان مشهور و دیگر هنرمندان در قسمت‌های مختلف مسجد به چشم می‌خورد.
مسجد امام از ویژگی های معماری دوره صفویه است و شکل مناره ها و گنبد آن با کاشی کاری های هنری فراوان طراحی شده است. انعکاس صدا در زیر گنبد یکی از ویژگی های مسجد جامع عباسی است. این مسجد در گذشته با نام هایی مانند مسجد شاه، مسجد کبیر عباسی و مسجد سلطانی نیز شناخته می شد.
املاک عالی کاپو
عمارت عالی قاپو در ضلع غربی میدان نقش جهان دارای زیرزمینی به مساحت حدود 1800 متر مربع و در 6 طبقه است. از ویژگی های بارز این کاخ می توان به تزئینات زیبا در طبقات، انعکاس صدا در ورودی کاخ، تالار پذیرایی بسیار زیبا و سالن اصلی موسیقی اشاره کرد. در این کاخ 53 اتاق برای استراحت، برگزاری جلسات، خانه دولتی و پذیرایی از سفرا و میهمانان تعبیه شده است. معماری خانه دولتی نقش جهان بر پایه های چوبی بنا شده است. این بنای زیبا همچنان در حال بازسازی است.
مسجد شیخ لطف الله
یکی از زیباترین مساجد تاریخی جهان، مسجد شیخ لطف الله اصفهان است. این مسجد به دستور شاه عباس اول و برای استفاده انحصاری شاه ساخته شد. مسجد شیخ لطف الله در قسمت شرقی میدان نقش جهان واقع شده است. در زمان حکومت قاجار خسارات زیادی به ساختمان اصلی و تزئینات مسجد وارد شد. اما رضا شاه پهلوی آن را مرمت کرد. ساخت گنبد 32 متری این مسجد 17 سال به طول انجامید. روکش گنبد مسجد شیخ لطف الله حاصل بازسازی آن در سال 1315 می باشد.این مسجد برخلاف سایر مساجد دوره صفویه فاقد صحن و مناره است. بر سر این بنا کتیبه ای مزین به قلم خوشنویس معروف علیرضا عباسی خودنمایی می کند.
سردار قیصری
سردار قیصریه در ضلع شمالی میدان نقش جهان قرار دارد و دروازه ورود به بازار سنتی و معروف اصفهان است. طبقه سوم این بازار خانه ای با مناره بود که ساعات مختلف روز را با نوای موسیقی اعلام می کرد. این قسمت از بازار قیصریه در دوره قاجاریه تخریب شد. دروازه اصلی قیصریه شامل چهار دروازه فرعی و یک دروازه اصلی است. در سال 1340 حوض روبروی این دروازه به باغ تبدیل شد اما امروزه مرمت شده است.
منبع: کجارو
