موزه‌گردی در موزه آبگینه تهران

تودی تریپ: یکی از این موزه های بسیار پرطرفدار و معروف تهران، «موزه آبگینه و سرامیک ایران» است که بسیاری آن را با نام کوتاهش، موزه آبگینه می شناسند. مکانی که در آن جام ها و سرامیک های گرانبهایی که از زمان های قدیم کشف و مورد استفاده قرار گرفته اند به نمایش گذاشته می شود.

این موزه در یک بنای تاریخی زیبا متعلق به اوایل سلطنت پهلوی در باغی به مساحت 7000 متر مربع در خیابان سی ام تایر تهران ساخته شده است. خانه ای باشکوه هشت ضلعی که به دستور احمد کوام یکی از سیاستمداران و نخست وزیران ایران ساخته شد و مدتی به عنوان سفارت مصر و افغانستان مورد استفاده قرار گرفت.

در سال 1354 خانه کوام که مانند یک موزه جذاب معماری و هنر است به دفتر فرح پهلوی فروخته شد و به موزه تبدیل شد. چهار سال بعد موزه رسما افتتاح شد و خانه و باغ آن در سال 1377 به شماره 1393 در فهرست میراث ملی ایران قرار گرفت.

امروزه موزه آب و سرامیک ایران زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فعالیت می کند و مدیریت آن بر عهده خانم فرزانه کاینی است.

جاذبه های موزه آبگینه

اگر اهل تهران باشید، بی شک نام خیابان سی تیر یا قوام السلطنه را شنیده اید. خیابانی که نقش مهمی در تاریخ کشور داشت. در هر گوشه از این خیابان، ساختمان ها و مکان های قدیمی بسیاری مانند موزه علم و صنعت، کلیسای سنت پیتر و آتشکده هادریان در تهران وجود دارد.

علاوه بر این در این خیابان می توانید در کافه ها و رستوران های سنتی مانند رستوران گل رضایی و غرفه های غذاهای خیابانی غذاهای لذیذ میل کنید.

یکی از دیدنی های این خیابان، موزه آبگینه و سفال است که اولین موزه شیشه و سرامیک ایران محسوب می شود. این موزه در خانه قوام السلطنه نخست وزیر احمد شاه قاجار و دولت پهلوی قرار دارد که یکی از خانه های تاریخی و باشکوه تهران و از آثار ملی به شمار می رود.

خانه قوام السلطنه در دوره قاجار و در باغی به مساحت 7000 متر مربع با زیر بنای 1040 متر مربع ساخته شده است. معماری این بنای هشت ضلعی تلفیقی از معماری ایرانی-باروک است. از معماری ایرانی در نمای بیرونی بنا و در فضای داخلی موزه معماری غرب استفاده شده است.

اشیای موزه آبگینه در دو طبقه و پنج تالار به نمایش گذاشته شده است. در طبقه اول موزه، تالارهای صدف، زرین فام و لازرد را می بینید که اشیایی از دوران اسلامی تا امروز را به نمایش می گذارند. در طبقه دوم سالن های دیگری وجود دارد.

• بخش ورودی: در ورودی موزه ابزار، آلات، مواد و رنگ های مختلف به کار رفته در تولید شیشه و همچنین نمونه هایی از اشیای شیشه ای وجود دارد.
• سالن سمعی و بصری: در این تالار نمایی از قبر ماقبل تاریخ وجود دارد که اسکلت یک مرد ماقبل تاریخ، ابزار و زیور آلات او به صورت نمادین در آن قرار گرفته است.
• سالن مینا: می توانید از قدیمی ترین اشیای این موزه در تالار مینا دیدن کنید. این آثار شیشه ای متعلق به اوایل هزاره دوم قبل از میلاد است که شامل میله های شیشه ای به دست آمده از چغازنبیل است.
• تالار بلور: این تالار شامل اشیای شیشه‌ای است که در ویترین‌هایی برگرفته از معماری دوره‌های هخامنشی و نقش رستم شیراز به نمایش درآمده است.
• سالن صدف: از جاذبه های این تالار می توان به اشیای سرامیکی و شیشه ای دوران اسلامی اشاره کرد که با تزئینی صدفی به نمایش درآمده است.
• تالار زرین فام: یکی دیگر از سالن های موزه آبگینه به نمایش سرامیک های زیبای زیرین فام اختصاص دارد.
• تالار لاجوردی: این تالار شامل دو بخش لاجوردی یک و دو است و دارای ویترین هایی با الهام از شکل خیمه ها و مقبره های مغولی آن دوران است. اشیای این تالار شامل آثار سفالی و شیشه ای از دوره تیموری و ایلخانی تا دوره صفویه و قاجار است.

معماری موزه آبگینه و خانه قوام السلطنه

در ساخت خانه با نمای آجری از مصالحی مانند آجر، گچ، گل و آهک استفاده شده است. این خانه سه طبقه شامل زیرزمین، همکف، طبقه اول و سرسرا می باشد. در طبقه همکف این بنا، پله های چوبی دو طرفه زیبایی به شکل دو نعل اسب تو در تو قرار دارد که با الهام از سبک روسی به طبقه دوم این بنا منتهی می شود.

وجود ایوان و ستون های جانبی در ورودی خانه قوام از ویژگی های معماری اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است. لابی موزه قبل از تأسیس سفارت مصر در این مکان به صورت گنبدی ساخته شده و اکنون به صورت مسطح دیده می شود.

در ظاهر عمارت از تزئینات معماری مختلفی استفاده شده است. روی پله ها و درها کنده کاری شده و نمای ساختمان 50 مدل آجرکاری با الهام از دوره سلجوقی را به نمایش می گذارد. تزئینات زیادی در داخل بنا از جمله آینه کاری و گچبری وجود دارد. بخشی از آینه طبقه دوم در سال 1368 اضافه شد که اغلب مضامین مذهبی و انقلابی دارد.

هانس هولین معمار برجسته اتریشی در طراحی این خانه و طراحی ویترین های موزه کاخ تچر (متعلق به داریوش بزرگ) و کعبه زرتشتی (واقع در نقش رستم) از عناصر اروپایی و ایرانی الهام گرفته است. مرودشت) و از زیباترین عناصر ساختمانی ایران کهن را در آن به کار برده است.

راه پله این خانه به سبک کاخ های مجلل روسی طراحی شده است، اما در گچ بری ها و کنده کاری ها آثاری از نقوش پیچیده ایرانی دیده می شود. ویترین های موزه آبگینه و سفالین از زیباترین نمونه ها در نوع خود در سراسر جهان هستند.

قدیمی ترین اشیای موجود در موزه آبگینه و سفال مربوط به دوران پیش از تاریخ است و قدیمی ترین سفال های دست ساز که شیئی با ارزش بی نهایت است به دوران اشکانیان باز می گردد. قدیمی ترین شی شیشه ای او به عنوان استوانه شیشه ای نیز شناخته می شود. وسیله ای که از معبد چغازنبیل به دست آمده و دو هزار سال پیش ساخته شده است. زمانی که مردم کمتر به زیبایی بیرونی اشیا اهمیت می دادند و استفاده از آنها را مهمتر می دانستند.

جدای از اشیای موزه ای و اینکه هدف از بازدید از موزه ها دیدن چنین آثاری است، خود ساختمان موزه و تالارهای متعدد جدا از اشیاء و شاهکارهای فوق العاده ارزشمندی که در آنها وجود دارد، انگیزه لازم و کافی برای دیدن این شاهکار است. معماری و هنر