معماری خاص حمام چهارفصل اراک

تودی تریپ: بی شک این حمام یکی از جذاب ترین آثار تاریخی ایران است که با تزئینات منحصر به فرد خود جایگاه ویژه ای در معماری ایرانی به دست آورده است.

در دوران ناصری شهر اراک از آرامش نسبی و رونق اقتصادی خوبی برخوردار بود، از سوی دیگر رفتار حاکمان با مردم خوب بود، به همین دلیل گروهی از مهاجران به شهر اراک رفتند و گردنه سپهداری شمال شرقی را انتخاب کردند. برای زندگی.

اگرچه امکانات این قسمت از شهر خوب بود، اما حمام وجود نداشت. تصمیم گرفته شد حمامی ساخته شود که پاسخگوی نیاز مردم باشد.

ساخت این حمام به حدود 100 سال پیش و در زمان احمدشاه برمی گردد که ساخت آن حدود 38 ماه به طول انجامید.

حمام چهارفصل در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و پس از مرمت در سال ۱۳۷۳ به عنوان موزه باستان شناسی و مردم شناسی پذیرای مردم و گردشگران است.

سیر تاریخی حمام چهارفصل اراک

در مورد انگیزه ساخت حمام ذکر شده است که به دلیل آرامش نسبی دوره ناصری، سلطان آباد یا اراک از رونق اقتصادی خوبی برخوردار بوده و حاکمان محلی به ویژه کبیر برادر امیر (میرزا حسن خان)، مستفی الممالک و آن. نمایندگانی که با رعایا و مردم خود رفتار خوبی داشتند.

این مشکل باعث شد 85 خانواده یهودی از سنجان و روستاهای اطراف به سلطان آباد (اراک) مهاجرت کنند.

در شمال شرقی گردنه سپهداری در ضلع شرقی خیابان محسنی ساکن شدند. این گروه دارای امکانات رفاهی و رفاهی شهری بودند اما حمام نداشتند. بزرگان اقلیت ها با مراجعه به مراجع و علمای شهرستان خواستار رفع این مشکل شدند.

حاج محمد ابراهیم خوانساری از بزرگان آن زمان شهر برای حل این مشکل پیشقدم شد و حمامی ساخت که همه مردم و اقلیت ها بتوانند به راحتی از آن مطابق با مسائل شرعی استفاده کنند. دستور داد جلوی قلعه شخصی خود حمامی بسازند.

بدین ترتیب پس از تشکیل شهر اراک در حدود 100 سال پیش و در زمان احمدشاه قاجار، بنای همام توسط محمد ابراهیم خوانساری ساخته شد.

این بنا در سال های 1292 تا 1294 و در مدت حدود 38 ماه ساخته شده است. این حمام تنها حمام کشور است که در آن بخش جداگانه ای برای اقلیت های مذهبی وجود دارد.

در سال 1356 به شماره 1339 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در سال 1373 پس از اتمام عملیات مرمت و بازسازی به عنوان موزه باستان شناسی و مردم شناسی اراک بازگشایی شد و اکنون پذیرای هنردوستان و گردشگران بسیاری است.

نام چهارفصل از تابلوهای کاشی کاری شده در چهار جهت سر حمام مردانه گرفته شده است که با توجه به شرایط مختلف فصول (چهار فصل) به تصویر کشیده شده است. بر روی این کاشی‌های لعاب‌دار، نقوشی از مناظر طبیعی و زمین‌های شکار دیده می‌شود.

معماری حمام تاریخی اراک

حمام چهارفصل اراک معماری منحصر به فردی دارد و به عنوان بزرگترین حمام ایران شناخته می شود.

شالوده بنا در عمق هفت و نیم متری از سنگ سیاه و سنگ آهک ساخته شده و قطر دیوارهای اصلی آن از زمین تا سقف بین 50 تا 80 سانتی متر است.

این بنای ارزشمند با مساحتی در حدود 1600 متر مربع و از قسمت های زیر تشکیل شده است:

ورود

• سر نر

سربینه چهار سکو دارد که هر کدام از یک طرف به گلخانه و از طرف دیگر به خیابان با راه پله های قوسی منتهی می شوند. این قسمت به شکل هشت ضلعی نامنظم طراحی شده و تقریباً به هشت رواق، حیاط و رختکن تقسیم شده است.

• سر زن

روشویی یکی از زیباترین قسمت های حمام است که گنبدی تک بدون ستون است. شاهکاری که با توجه به امکانات محدود آن دوران عجیب و لذت بخش است.

• خزانه داری

کف دیگ آبگرم اصلی با ورق مس پوشیده شده و سینک حمام در زیر آن قرار دارد. هیزم ها را با هیزم و هیزم می سوزاندند و آب سرد و گرم طبق قانون ظروف مربوطه از طریق طاق های سفالی به تمام قسمت های حمام می رسید. قرار دادن مخازن بزرگ ذخیره آب، اجاق گاز و انبارهای سوخت در وسط این بنا باعث شد تا بتوان به راحتی از تمامی آبگرمکن ها استفاده کرد.

• کازانچه

آب مورد نیاز حمام از آب جاری قنات تامین می شود و از نظر تامین آب و همچنین حفظ گرما و گرما، کف حمام را حدود 3 تا 3.5 متر پایین تر از کف خیابان می سازند که این تفاوت است. در سطوح برای جلوگیری از تغییر نرمال و متناسب دمای داخل حمام و همچنین ایجاد تعادل بین هوای خنک کننده و گرمایشی به طوری که افراد هنگام ورود و خروج در معرض تغییرات ناگهانی هوا قرار نگیرند.

در کف سربینه حوضی ضربدری قرار داده شده که از سنگ سیاه ساخته شده و برای شستشوی افرادی که از حمام آب گرم بیرون می آیند استفاده می شود. سقف تمام قسمت های حمام دارای «گنبد طاقدار» است که از آجر، گچ و آهک ساخته شده است.