مسجد جامع نطنز؛ جاذبه ای جالب و زیبا

تودی تریپ: این مسجد مجموعه ای از چندین بنا است که در زمان الجیتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان (دوره ایلخانی) ساخته شده است.

مسجد، خانقاه، مقبره شیخ عبدالصمد و مناره از جمله بخش‌های مختلف این مجموعه است. این بنا در تاریخ 18/4/1311 به شماره 188 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

درباره مسجد اعظم نطنز

در میان باغ های سرسبز نطنز، مسجدی است که مناره آن زیبایی خود را با هنر ناب ایرانی-اسلامی به نمایش می گذارد.

مسجد جامع نطنز که به مسجد جمعه نیز معروف است، یکی از بناهای تاریخی زمان الجایتو خدابنده است که در کنار خانقاه و مقبره شیخ عبدالصمد قرار دارد.

در واقع مسجد جامع نطنز مجموعه ای از چندین بنای مذهبی از جمله مسجد، خانقاه، مقبره شیخ عبدالصمد و مناره ای 37 متری است که مربوط به دوران اولجاتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان است.

این بنا به دستور خلیفه در آن زمان و به همت شمس الدین محمد بن علی نطنزی ساخته شد. شبستان گنبدی آن مربوط به دوره دیلمی و بقیه مربوط به دوره ایلخانی است.

مجموعه ای از جلوه های منحصر به فرد معماری و مهندسی دوران اسلامی است که شامل شبستانی، گنبد هرمی بقعه شیخ عبدالصمد و مناره بلند آن، راهروهای ارتباطی تعبیه شده، سردر خانقاه با کاشی های برجسته فیروزه ای است. گنبدی آجری در مجاورت صحن باز، موکرانی، گچبری و نقوش اسلیمی و ترکیب دوگانه آثار تاریخی دوران ایلخانی و دیلمی، در فضایی معنوی با هماهنگی خاصی در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

قدیمی ترین قسمت این مجموعه، شبستان گنبدی مسجد است که قدمتی حدود 1000 سال دارد و قدیمی ترین کتیبه بنا نیز در ضلع شرقی گنبد یافت می شود، همچنین مصالح به کار رفته در ساخت مسجد آجر است. آهک و گچ.

ثبت ملی: مجموعه فوق (مسجد جامع، خانکا، مقبره شیخ عبدالصمد و مناره 37 متری) در تاریخ 27 تیر 1311 به شماره 188 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ویژگی های جالب مسجد جامع نطنز

این مسجد دارای سه ورودی است که دو ورودی آن در قسمت شمالی و یکی در قسمت جنوبی قرار دارد. درهای قسمت شمالی در سطح صحن است و درب قسمت جنوبی با 12 پله بلند به کف راهرو مسجد می رسد.

این مسجد از شمال، شرق و جنوب به باریکه ای منتهی می شود. این خیابان به ورودی تقریباً بزرگی در مقابل مناره و دروازه صومعه منتهی می شود که در واقع یک میدان کوچک است.

قسمت جنوبی مسجد جامع نطنز دارای در چوبی با دو لولا است. این در با کنده کاری دقیق تزئین شده است. ضمناً در پایین لولای سمت چپ تاریخ 825 هجری قمری حک شده است.

ضمناً درهای شمالی این مسجد به کوچه مجاور باز می شود. این درها دارای کتیبه هایی با منبت 14 معصوم است. این درها در سال 1565 ساخته شد و در سال 1604 بر روی مسجد نصب شد.

پس از عبور از درب مسجد و سردر ورودی آن به صحن می رسید. صحن مسجد دارای 4 ایوان در چهار جهت است. حیاط و ایوان های آن دو طبقه است و ارتفاع آن به 9 متر می رسد.

در هشتی شمالی دو کتیبه وجود دارد که دو طبقه آن با طومار تزئین شده است. روی یکی از کتیبه ها که زمینه ای از گل و بوته دارد، آیاتی از قرآن حک شده است. کتیبه دوم در پایین هلال گلدسته قرار گرفته است.

این کتیبه دارای زمینه قهوه ای است که آیاتی از قرآن با خط تولحوی سفید بر روی آن حک شده است. علاوه بر این، دو حدیث از پیامبر نیز در انتهای کتیبه نوشته شده است.

مصالح به کار رفته در مسجد جامع نطنز آجر و ساروج است که با آهک پوشیده شده است. کتیبه های متعددی بر روی مسجد وجود دارد که تاریخ بازسازی، نام معماران و سازندگان را نشان می دهد.

بر درب جنوبی مسجد کتیبه ای در وصف بنا وجود دارد.

وقتی از درب مسجد وارد می شوید، راهروی نسبتاً وسیعی جلوی شما باز می شود. این راهرو ۱۲ پله کمتر از سطح کوچه است و ارتفاع آن با سطح کوچه حدود یک و نیم متر متفاوت است.

در سمت راست راهرو راهروی کوچکی قرار دارد که شما را به شبستان هشت ضلعی گنبدی می رساند.

در پایه گنبد شبستان کتیبه ای به صورت آجرهای برجسته دیده می شود. این کتیبه مربوط به دوره آل بویه است. در دوره صفویه این کتیبه را با گچ پوشانده و سپس روی آن تزئینات گچی ایجاد کردند.

شبستان این مسجد قدمت بیشتری نسبت به سایر قسمت های آن دارد و قدمت آن به قبل از دوره ایلخانی می رسد. کتیبه ای در این شبستان وجود دارد که نشان می دهد این گنبد در قرن یازدهم میلادی ساخته شده است.

این شبستان قدیمی ترین قسمت مسجد است و دارای محرابی با اندودی منحصر به فرد است.