سد دز همان سد کرخه است؟
تودی تریپ: سد کرخه یکی از بزرگترین سدهای ایران است و هدف از ساخت آن تامین آب برای آبیاری 340000 هکتار از اراضی پایین دست، دشت های حمیدیه و قدس، دشت آزادگان و دشت عباس، تولید برق آبی برای تامین برق در منطقه، کنترل سیلاب های مخرب و جلوگیری از خسارات ناشی از سیل.
آشنایی با سد کرخه
سد کرخه با حجم مخزن 7 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب و با تولید سالانه 934 میلیون کیلووات ساعت برق یکی از بزرگترین نیروگاه های برق آبی ایران به شمار می رود.
این سد همچنین نقش مهمی در کنترل سیلاب ها و تامین آب مورد نیاز کشاورزی و شرب مناطق پایین دست دارد.
ارتفاع سد کرخه 127 متر و ظرفیت ذخیره سازی 7.3 میلیارد متر مکعب آب دارد.
کرخه در ابتدا برای آبیاری 320000 هکتار از زمین های کشاورزی، تولید 520 مگاوات برق و جلوگیری از سیل در پایین دست طراحی شده بود. در زیر نگاهی دقیق تر به ویژگی های این سد خواهیم داشت.
بین سالهای 1959 تا 1979، شرکتهای مهندسی ایرانی و خارجی مطالعات اولیه سد کرخه و HEPP را آغاز کردند.
پس از انقلاب اسلامی، مطالعات تکمیلی سد کرخه و HEPP به شرکت مشاور مهندسی مهاب قدس واگذار شد.
سپس در سال 87 محورهای سد جدید به شرکت مشاور مهندسی مهاب قدس و یک شرکت چینی به نام کانیک پیشنهاد شد.
فعالیت های سدسازی در سال 1370 آغاز شد و آخرین واحد موتورخانه در سال 1382 به بهره برداری رسید.
در سال 1956، شرکت توسعه و منابع آمریکایی (DRC)، به رهبری دیوید ای. لیلینتال، رئیس سابق مجلس قانونگذاری ایالت تنسی، مطالعه ای را در مورد این سد آغاز کرد.
سرانجام در سال 1369 مطالعات و طراحی نهایی توسط مشاوران شرکت مهاب قدس با راهنمایی سرمهندس «محمد سلیمانی» به پایان رسید.
بخش مهندسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساخت سد کرخه را در سال 1371 آغاز کرد و ساخت آن را در سال 1380 به پایان رساند.
120 پیمانکار و مشاور و 5000 کارگر در طول ساخت این سد کار کردند. متاسفانه 40 نفر در جریان ساخت این سد جان خود را از دست دادند.
سد کرخه با هدف تامین آب کشاورزی بیش از 345 هزار هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان و استان ایلام، تولید سالانه 934 گیگاوات برق، کنترل سیلاب و کاهش شیب هیدرولیکی احداث شد.
همچنین از این سد می توان به عنوان یک سلاح استراتژیک استفاده کرد.
یکی از مزیت های سد کرخه کنترل سیلاب هایی است که در گذشته به بخش های مختلف کشاورزی خسارت وارد کرده است.
بر اساس آمار، بخش کرخه از سال 1334 تا 1384 حدود 80 سیل بزرگ را تجربه کرده است.
در حین بهره برداری از این سد عظیم، طی سال های 1382 تا 1384، چهار سیلاب در حوضه کرخه رخ داد که در این میان سیلاب های اسفند 1383 و بهمن 1384 حجم بیشتری داشتند و توسط سد کرخه مهار شدند.
سد کرخه کجاست؟
سد کرخه بزرگترین سد خاکی ایران و خاورمیانه بر روی رودخانه کرخه ساخته شده و در 30 کیلومتری شمال غربی شهرستان اندیمشک در استان خوزستان قرار دارد.
فاصله این سد تا مرکز استان اهواز 173 کیلومتر است. آب انبار کرخه در حاشیه جنوب غربی قسمت چین خورده رشته کوه های زاگرس قرار دارد.
جاده دسترسی
- خودرو شخصی: برای رسیدن به سد کرخه ابتدا به شهر اندیمشک رسیده و وارد بزرگراه اندیمشک – شوش شوید. وارد جاده کرخه – سد اندیمشک شده و مسیر را تا سد ادامه دهید. فاصله اندیمشک تا آبگیر کرهه حدود 30 کیلومتر است که در کمتر از 30 دقیقه می توان به آن رسید.
- قطار – تعلیم دادن: ایستگاه راهآهن اندیمشک بخشی از خط راهآهن تهران – جنوب و یکی از مهمترین ایستگاههای راهآهن ایران است. این ایستگاه در شهر اندیمشک در کمتر از 30 کیلومتری سد کرخه قرار دارد. از تهران، مشهد و اهواز به اندیمشک قطار وجود دارد. قطار تهران – اندیمشک پس از گذشت 13 ساعت از شهرهای قم، اراک، ازنا و تنگ هفت به اندیمشک می رسد. قطار مشهد از ایستگاه های کاشمر، شاهرود، تهران، قم، اراک و تنگ هفت می گذرد و در عرض 25 ساعت به اندیمشک می رسد. قطار اهواز – اندیمشک نیز از ایستگاه های هفتپه و شوش می گذرد و در عرض سه ساعت به مقصد می رسد.
- سطح: برای رسیدن به اندیمشک و سد کرخه می توانید از فرودگاه دزفول استفاده کنید. این فرودگاه در مسیر بزرگراه دزفول – اندیمشک و در کمتر از 32 کیلومتری سد کرخه قرار دارد. با تاکسی های فرودگاه به سمت سد کرخه بروید.
- اتوبوس: ایستگاه اتوبوس اندیمشک در بزرگراه اهواز – اندیمشک و در کمتر از ۲۸ کیلومتری سد کرخه قرار دارد.
بازدید از سدهای تامین کننده آب و برق می تواند بسیار دیدنی باشد.
یکی از این سدها که کرخه نام دارد دارای دریاچه ای است که بیشترین زیبایی را به بینندگان خود نشان می دهد.
برای رفتن به این منطقه با شرایط خاصی مواجه نخواهید شد، فقط باید از نزدیک شدن به این سد خودداری کنید زیرا احتمال پرتاب شدن به داخل سد بسیار زیاد است.
آب انبار کرخه در خوزستان واقع شده و در 22 کیلومتری اندیمشک راه های دسترسی مختلفی وجود دارد.
برای رفتن به این منطقه می توانید از ماشین شخصی خود استفاده کنید و قبل از رسیدن به اندیمشک با تابلوی سد کرخه روبرو خواهید شد.
هنگام بازدید از سد می توانید از زیبایی های اطراف رودخانه کره نیز دیدن کنید.
یکی دیگر از راه های دسترسی به سد کرخه استفاده از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس است.
بسیاری از افراد ترجیح می دهند با اتوبوس سفر کنند زیرا نگران جای پارک خودرو و آسیب احتمالی خودرو نخواهند بود.