زیباترین پل اصفهان / پل خواجو؛ جاذبه ای که باید دید

تودی تریپ: درباره تاریخ و زمان ساخت پل خواجو باید بگوییم که طبق منابع تاریخی که هنوز در دست است، این پل در سال 1060 میلادی ساخته شده و به دستور شاه عباس دوم صفوی ساخته شده است.

البته قبل از ساخت این پل، پل دیگری در همین قسمت اصفهان وجود داشت که پل حسن بیگ نام داشت و به دستور شاه عباس این پل را خراب کردند و به جای پل قدیمی، پل جدیدی ساختند. پل، که امروز است. این کشور دارای تاریخ غنی و شهرت جهانی است.

آشنایی با پل خواجو در اصفهان

بنای پل خواجو شامل چهار طبقه از کاشی های دوره صفویه است. بازدید از این مکان در فصل بهار و در سیلاب های زاینده رود منظره بسیار جالبی دارد به همین دلیل مردم به این مکان می آیند و زیبایی های اطراف را تماشا می کنند.

در وسط پل نیز اقامتگاه موقت شاه و خانواده سلطنتی را خواهید دید که به ساختمان بیگلربیگی معروف است. این پل در گذشته به عنوان گذرگاه و ساختمانی برای اقامت موقت شاه و همچنین سد و بند استفاده می شده است.

با ساخت این پل توسط شاه عباس زرتشتیان توانستند از زاینده رود عبور کنند و سفرشان کوتاهتر شود.

در میان این پل شاه عباس محلی برای اقامت کوتاه مدت خود و خانواده اش داشت و برای مقاصد دیگر از جمله تماشای مسابقات قایقرانی، خیابانی برای مردم بود. پل خواجو در سال 1290 هجری قمری در زمان ناصرالدین شاه قاجار بازسازی شد.

طول این پل و تعداد دهانه های آن به دقت مشخص نیست و هر یک از مورخین عدد متفاوتی را ذکر می کنند. البته در طول تاریخ این پل تغییراتی به وجود آمده و برخی از قسمت های آن از بین رفته است، بنابراین در ابعاد قدیم و جدید تفاوت وجود دارد.

تماشای غروب خورشید از روی این پل بسیار لذت بخش است و نوازندگان همیشه روی این پل می نوازند و برای همه گروه های سنی لذت بخش است. علاوه بر این گاهی نور سه بعدی نیز در این پل اعمال می شود که بسیار موثر است.

پایه های پل خواجو برای پایداری بیشتر به آب نیاز دارد و جالب اینجاست که آب نه تنها آن را خورده نمی کند بلکه باعث استحکام بیشتر آن می شود.

در زوایای شرقی پل حاجو دو شیر سنگی خودنمایی می کنند که نماد سپاه بختیاری و مدافعان اصفهان در عصر صفوی هستند. در نزدیکی مجسمه شیر در ضلع شمالی پل، منظره ای از قبله ای به شکل خورشید دیده می شود.

معماری شگفت انگیز پل خواجو

رازهایی در معماری و طراحی پل زیبای خواجو کشف شد که آن را اسرارآمیزتر و شگفت انگیزتر از گذشته کرد و هر کدام جلوه ای از هنر، خلاقیت و مهندسی دقیق زمان خود است. برخی از مهمترین آنها در زیر ذکر شده است.

1. شیرهای سنگی: در مجموع ۱۲ شیر سنگی در اصفهان وجود دارد که نماد این شهر هستند و هر کدام در مکانی خاص قرار دارند و ۲ عدد از آنها در دو طرف پل حاجو ساخته شده است. برخی معتقدند این شیرها نمادی از سپاه بختیاری در دفاع از اصفهان و زاینده رود هستند. بر روی بدن این شیرها حروفی حک شده که به گفته برخی کارشناسان نشان دهنده حروف اول نام خالقان آنهاست. روی بدن شیرها نیز نقوشی حک شده که نمادی از ورزش باستانی اصفهان است.

2. شمع: اگر از زاویه 30 تا 40 درجه به سمت شرق به دهانه های پل زیر آن نگاه کنید، اشکال شمع مانندی را خواهید دید که از تداخل دهانه ها ایجاد شده و شگفتی این پل را دو چندان می کند. غروب آفتاب بهترین زمان برای دیدن این شمع هاست.

3. قبله یاب: در نزدیکی شیرهای سنگی و در ضلع شمالی پل بر روی تخته سنگی قبله ای خورشیدی قرار دارد که ارزش دیدن دارد.

4. نمای گنبد حرم امام رضا (ع): اگر چند متر دورتر از پل بایستید و به دهانه های پایین پل نگاه کنید، منظره ای شبیه به گنبد حرم مطهر امام رضا (ع) خواهید دید. دیدن این منظره زیبا آسانتر است، مخصوصاً اگر در تاریکی شب روی این پل قدم بزنید و چراغ های پایین دهانه ها کاملاً روشن باشند.

5. عنوان دهانه پل: اگر به نقشه ها و طرح ها در دهانه های پل دقت کنید متوجه می شوید که هیچ یک از آنها طرح یکسانی ندارند. در واقع طرح نقاشی شده بر روی دیوار داخلی هر یک از دهانه های پل متفاوت است و نشان از خلاقیت بالای طراحان عصر صفویه دارد.

6. سقف های منحنی: سقف منحنی یا طاق فواره در واقع یکی از میراث های اصفهان است که در بناهای قدیمی به ویژه خانه های قدیمی این شهر به چشم می خورد. اگر وارد دهانه شوید و به سقف آن نگاه کنید، می بینید که سقف به صورت طاق نیمه لوزی شکل است که لبه هایی از طرفین آن رو به روی هم ساخته شده است. بنابراین اگر دو نفر در یک طرف بایستند و آرام صحبت کنند، به راحتی می توانند صدای یکدیگر را بشنوند. این موضوع دلیل علمی دارد و ثابت شده است که چنین قوس هایی صدا را منعکس می کنند و این خم شدن صدا آن را بسیار زیباتر می کند. به همین دلیل است که نوازندگان و خوانندگان به ویژه در شب های تابستان زیر این پل آواز می خوانند. صدای آواز آنها در کنار زیبایی پل، هر رهگذری را وادار به توقف و شنیدن می کند.

7. صفحات دیواری: در امتداد دیوارهای داخلی دهانه‌های پل، تخته‌های سنگی در اندازه‌های مختلف قرار دارد که هر کدام دارای نقش و نگاری منحصربه‌فرد هستند. گفته می‌شود این نقاشی‌ها کار هنرمندانی است که این تخته‌های سنگی را روی دیوار نصب کرده‌اند. در واقع از آنها برای علامت گذاری و بررسی کامل و اتمام کار به راحتی استفاده می کردند. علاوه بر این، می توان آنها را به نوعی یادگاری برای نسل های آینده هنرمندان آن زمان دانست. برخی نیز بر این باورند که در ساخت این پل از سنگ های به جا مانده از کاخ های ساسانی استفاده شده است که نمادهای مشابهی بر روی آن ها با حروف یونانی حک شده است. زیرا برخی از سنگ تراشان در ساخت کاخ ساسانی یونانی بودند.

8. عقاب تیز دندان: عکس های گرفته شده از بالای پل به خوبی نشان می دهد که پل خواجو شبیه عقابی است که بر فراز زاینده رود پرواز می کند. اتاق سلطنتی نمایی از سر و بدن عقاب است و کنگره های طبقات مختلف پل مانند پر و دم این عقاب است.

9. سنگ قبرهای عجیب و غریب: پل خواجو در سال 2008 بازسازی شد. در جریان این بازسازی، سنگ قبرهای عجیب و غریب زیادی کشف شد که بر روی آنها کنده کاری زیبایی وجود داشت. این سنگ قبرها که هنوز اسرار آنها فاش نشده است به موزه سنگ تخت فولاد منتقل شد.

10. ملات: یکی دیگر از ویژگی هایی که پل زیبای کاجو را در فهرست شگفت انگیزترین پل های تاریخی قرار می دهد، ملات استفاده شده در ساخت آن است. زیرا ملات بکار رفته در ساخت دیوارها و به خصوص پی آنها به آب حساس است. در واقع هر چه آب بیشتر به این نوع ملات برسد مقاومت آن بیشتر می شود.