روستاگردی در روستای جالب قلعه بالا شاهرود
تودی تریپ: روستای بالا بالا شاهرود یکی از روستاهای شهرستان شاهرود است که از روستاهای تاریخی ایران محسوب می شود و امروزه به یکی از جاذبه های گردشگری این شهرستان تبدیل شده است. شهر زیبای شاهرود شهری به دور از آلودگی و شلوغی در استان سمنان است که به دلیل فاصله کم با پایتخت مورد توجه قرار گرفته است.
این شهر دارای جاذبه های طبیعی و گردشگری فراوانی است که هر کدام را می توان جاذبه ای مناسب برای دوستداران طبیعت دانست. روستای بالا بالا شاهرود یکی از قدیمی ترین روستاهای ایران است که در شاهرود قرار دارد و سبک معماری برجسته آن باعث شهرت آن شده است.
آشنایی با روستای کالا بالا شاهرود
این روستا در 140 کیلومتری جنوب شهرستان شاهرود از استان های سمنان و 24 کیلومتری روستای بیارجمند قرار دارد. با توجه به اینکه روستا در منطقه ای کوهستانی قرار دارد، خانه های کاهگلی موجود در آن دارای معماری پلکانی است.
همین معماری در کنار قرار گرفتن روستای بالا بالا شاهرود در مجاورت کویر و منطقه حفاظت شده توران بر زیبایی آن افزوده است.
بر اساس نوشته کتابی نوشته «مقدسی» در قرن یازدهم میلادی، تاریخ روستای مذکور مربوط به بیارجمند است. این نوشته ها نشان می دهد که این منطقه در گذشته دارای «قلعه»، «بارو» و پر از مزارع و تاکستان بوده است.
تاریخچه این روستا مربوط به روستای بیارجمند است و اولین بار در کتابی که مکدیسی در قرن چهارم نوشته است به آن اشاره شده است.
در کتاب او آمده است که این شهر دارای قلعه و بارو و پر از مزارع و تاکستان بوده است. علاوه بر این، مردم روستا به دامپروری می پرداختند و از محصولات خود مانند روغن، لبنیات و گوشت دام استفاده می کردند.
این روستاها در سمت کویر ساخته شده و مانند اکثر روستاهای کویری ایران از قنات برای آبرسانی استفاده می کردند.
معماری چشم نواز روستای کالا بالا
قرار گرفتن این روستا در منطقه ای کوهپایه ای، ساخت تدریجی خانه ها، زمین های کشاورزی و باغ ها را ضروری کرده است.
در واقع پشت بام خانه ها که در ارتفاع کمی قرار گرفته اند، حیاط خانه های بالا هستند. در ساخت خانه ها از مصالح بومی استفاده می شود و رنگ کرم خانه ها به دلیل استفاده از کاه در آنهاست. چیدمان و رنگ آمیزی خانه های سنتی روستا تصویر زیبایی را به وجود آورده است که برای گردشگران این منطقه جذابیت خاصی دارد.
موقعیت روستای قلعه بالا شاهرود در منطقه ای کوهستانی است و دلیل اصلی ساخت خانه و باغ و زمین کشاورزی را پلکانی می دانند.
علاوه بر روستای ماسوله، روستای پلکانی دیگری که می شناسیم در شهر مشهد قرار دارد و به روستای کنگ معروف است و برای ساخت خانه های آن از سبک معماری پلکانی استفاده شده است.
این سبک ساخت به گونه ای است که سقف هر خانه به عنوان حیاط بالایی آن استفاده می شود.
از آنجایی که روستای کالا بالا نسبت به دیگر روستاهای پلکانی ایران به ویژه روستای ماسوله از شهرت کمتری برخوردار است و دلیل خلوت آن نیز همین است، توانسته است بافت قدیمی و سنتی خود را تا به امروز به خوبی حفظ کند.
وقتی به این روستا سفر می کنید، ساختار قدیمی آن را به خوبی حس می کنید و همین ویژگی شما را به این روستای تاریخی جذب می کند. همانطور که گفته شد روستای کالا بالا شاهرود ساختاری قدیمی دارد و برای ساخت خانه های پلکانی از مصالح بومی مانند خشت، چوب، کاه، سنگ و گل استفاده شده است که این روستا را از دیگر روستاهای پلکانی ایران متمایز می کند.
خانه های این روستا کرم رنگ هستند و وقتی از دور به این روستا نگاه می کنید همه در یک مکان متمرکز شده اند و در بعضی جاها درختان سرسبزی را می بینید که حضور آنها در منطقه کویری زیبایی خاصی ایجاد می کند. به قسمت های بالایی که در ارتفاع بالاتری قرار دارند، می توان منظره زیبایی از مناطق اطراف را به خصوص در شب مشاهده کرد.
با توجه به قرار گرفتن این روستا در مکانی محصور در کویر به سمت ارتفاعات بروید تا بتوانید منظره ای از مناطق زیبای کویری اطراف خود را مشاهده کنید.
بازدید از روستای کالا بالا
برای اقامت می توانید به اقامتگاه های بوم گردی روستا تکیه کنید. امکانات قلعه بالا نسبتا خوب است اما بهتر است قبل از سفر لوازم مورد نیاز خود را تهیه کرده و با خود ببرید.
بهترین زمان برای بازدید از روستای زیبای کالا بالا اوایل بهار، پاییز و اواخر زمستان است.
بهار و تابستان: اوایل بهار و قبل از شروع گرما زمان مناسبی برای سفر به این منطقه است. به دلیل آب و هوای کویری و هوای گرم در تابستان، سفر در این فصل توصیه نمی شود.
پاییز و زمستان: پاییز زمان مناسبی برای بازدید از این روستا است، اگر دوستتان خوش شانس باشد می توانید منظره فلفل های پراکنده روی صخره ها را ببینید. این منطقه زمستان های سرد و خشکی دارد و بهتر است سفر خود را به فصول دیگر موکول کنید یا در اواخر زمستان به این روستا سفر کنید.
مردم این روستا به قالی بافی، سوزن دوزی، باغداری، تولید محصولات کشاورزی و دامپروری مشغول هستند. محصولاتی مانند گندم، جو، فلفل، شلغم، انار، گردو، زردآلو، انجیر زرد و انگور از جمله محصولات این روستاست.
تخمه آفتابگردان، زیره، فلفل و کنجد از جمله سوغاتی های معروف این روستا هستند که کیفیت بالایی نیز دارند.
آدرس: استان سمنان، شهر شاهرود، 20 کیلومتری غرب شهر بیارجمند