دو آرامگاه جالب در سیرجان که باید دید

تودی تریپ: یکی از قدیمی ترین و زیباترین شهرهای کرمان سیرجان است که جاذبه های معماری، تاریخی و طبیعی فراوانی دارد و به یکی از مقاصد محبوب گردشگری محلی تبدیل شده است.

سیرجان که در گذشته «شهریجان» نام داشت، در غرب کرمان قرار دارد و از طرف دیگر به فارس متصل است.

سیرجان در قدیم به دلیل موقعیت جغرافیایی خود گاه مرکزی بود اما بعدها به تدریج از بین رفت.

مردی به نام میرزا سعید کلانتر روستای جدیدی را آباد کرد و آن منطقه را بازسازی و توسعه داد و سپس این منطقه را سعید آباد نامیدند.

امروزه سعید آباد مرکز سیرجان است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده بین فارس و بندرعباس از موقعیت ویژه ای برخوردار است.

محصولات کشاورزی سیرجان شامل جو، گندم، پسته، بادام و خربزه است. در کتاب های قدیمی به فراوانی خرما در سیرجان اشاره شده است، اما امروزه اثری از خرما نیست.

نوشته ابن عطیر قدیمی ترین سند در مورد جامنده از سیرجان است که می نویسد: «گستاسب که از پادشاهان قدیم ایران بود و دین سلیمان داشت، دین زرتشتی را پذیرفت و در کوهی به نام تمبور سکنی گزید. در حالت تقوا مورد احترام قرار گرفت.

آرامگاه شاه فیروز؛ جذاب و موثر

شاه فیروز یکی از بناهای تاریخی سیرجان است که شامل بنای آجری با چهار طاق هشت ستونی و سقف گنبدی شکل است که بر روی این ستون ها قرار گرفته است.

این بنادر در پنج کیلومتری جنوب شرقی قلعه سنگ سیرجان در نزدیکی روستای وحدت آباد بر فراز صحرای سنگی سبز تیره به ارتفاع 30 متر واقع شده و در محلی به شاه فیروز معروف است.

با توجه به سبک معماری این بنا به نظر می رسد متعلق به دوره ایلخانی قرن هشتم و نهم هجری باشد.

بنای این بقعه که اکنون نیمه ویران است، بنای هشت ضلعی است که طول هر یک از اضلاع داخلی آن 2 متر و اضلاع بیرونی آن 4 متر است. در وسط بنا و در دل صخره قبری به طول 2-5 متر و عرض 63 سانتی متر و عمق 40 سانتی متر کنده شد.

متأسفانه سنگ قبرستان گم شده است و نمی توان اطلاعات دقیقی از هویت و تاریخ تدفین به دست آورد.

آجرهای این بنا مربع شکل است و مردم این مناطق می گویند در ساخت آن از شیر شتر برای استحکام و استحکام بنا استفاده شده است.

در اطراف آن و در سراسر سطح تپه ای که بر روی آن ساخته شده، قطعات شکسته و بقایای سفال دیده می شود و این نشان دهنده وجود تمدنی وسیع در این مناطق است.

چهار ستون از این بنا تخریب و فروریخته است اما سقف آن همچنان بر روی چهار ستون مستحکم دیگر باقی مانده است.

این بنا به تازگی از یک سایت میراثی بازسازی شده است.

مردم محلی بنای یادبود شاه فیروز را مقبره ابوکلیجار فرزند آزادالدوله دیلمی می دانند که بر اثر خوردن گوشت شکار در صخره جان خود را از دست داده و بر بالای این صخره مدفون شده است.

دکتر باستانی پریسی نیز در کتاب «از سیر تا پیاز» به این موضوع اشاره کرده است.

یک ضرب المثل قدیمی هم در سیرجان درباره شاه فیروز وجود دارد که اگر بخواهند بی شخصیتی را بیان کنند، می گویند فلانی مثل شاه فیروز است، نه کور می کند و نه شفا می دهد.

آرامگاه شاه فیروز در 14 کیلومتری جنوب شرقی سیرجان و بر فراز صخره ای 30 متری سبز تیره قرار دارد.

این مقبره تاریخی از یک بنای آجری چهارطاقی با هشت ستون و سقف گنبدی شکل بر روی این ستون ها تشکیل شده است.

آجرهای این بنا مربع شکل است و به نقل از مردم منطقه در ساخت آن از شیر شتر استفاده شده است.

قطعات شکسته و بقایای سفال در اطراف بقعه و سرتاسر سطح تپه نمایان است که خود حاکی از حضور تمدنی وسیع در این مناطق است.

این اثر در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۶۶۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آرامگاه میر زبیر; جالب و دیدنی

میرزبیر بنایی تاریخی است که بر فراز تپه ای در کنار قنات شریف آباد قهستان سیرجان و در کنار قبرستان روستا قرار دارد.

قسمت پایینی بنا مکعبی شکل به ابعاد 9 متر و قطر دیوارهای آن 1 متر و فضای داخلی 7*7 متر است.

ارتفاع آن تا پای گنبد 8 متر است. تاریخ روی آن 751 هجری قمری بوده که اکنون پاک شده است.

این تاریخ تقریباً مشابه تاریخ ساخت مسجد جامع کرمان است.

این بنا با مصالحی مانند قلوه سنگ و گچ ساخته شده است.

عکس های گرفته شده از محراب در سال های گذشته نشان می دهد که در دو طرف محراب تاریخ ساخت و نام سازنده به وضوح گچ بری شده است که اکنون گم شده است.

اگرچه گچ بری محراب تاریخ ربیع الاول را در سال 751 قمری نشان می دهد. عده ای بر این عقیده اند که بنای میرزبیر یک معبد پیش از اسلام یا اوایل اسلام است که در زمان محمد مبارز (نخستین امیر آل مظفر) بازسازی و به مسجد تبدیل شده است.

با توجه به شباهت با بنای پیر جار سوز و همچنین وجود بنای دیگری به نام طلحه که اکنون ویران شده است، به نظر می رسد بنای مذکور مقبره بوده است.

این اثر که از دیدنی‌های سیرجان محسوب می‌شود، در تاریخ ۵ آبان ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۶۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مقبره میرزبیر دارای گچبری های زیبا و کارهایی از این دست است. محراب، کتیبه توضیحی، طاق ها، گوشواره ها.

شباهت گچ بری این بنا از نظر ساختار، نقوش و کتیبه با گچ بری امامزاده رابعه خاتون اشترجان، مسجد خیابان میر نطنز و مسجد جامع کرمانی تربت جام قابل توجه است.

این بنا در ضلع شرقی روستای شریف آباد روستای سعادت آباد سیر جان جنب قبرستان روستا قرار دارد.

مقبره به شکل مربع با ابعاد خارجی 9 متر و ابعاد داخلی 7 متر با گچ بری و گچ ساخته شده است.

عکس‌های سال‌های گذشته از محراب نشان می‌دهد که تاریخ ساخت و نام سازنده به وضوح در دو طرف محراب گچ بری شده است که امروزه از بین رفته است.

اگرچه گچ بری محراب تاریخ ربیع الاول را در سال 751 قمری نشان می دهد. اما برخی بر این عقیده اند که بنای میرزبیر معبدی است مربوط به دوران پیش از اسلام یا اوایل اسلام که در زمان محمد مبارز (اولین امیر سلسله المزغر) مرمت و به مسجد تبدیل شده است. ،

با توجه به شباهت با بنای قدیمی پیر جار سوز و همچنین وجود بنای دیگری به نام طلحه که اکنون ویران شده است، به نظر می رسد که بنای مذکور مقبره بوده است.

• نشانی: سیرجان، دهستان سعادت آباد، شرق روستای شریف آباد