دریاچه سد گلپایگان؛ جاذبه‌ای تاریخی و دیدنی

تودی تریپ – خدمات مسافرتی: دریاچه سد گلپایگان یکی دیگر از جاذبه های گردشگری گلپایگان است که مربوط به اوایل قرن چهاردهم می باشد. مراحل ساخت این سد که عنوان اولین سد خاکی و اولین سد مدرن ایران را یدک می‌کشد، از سال 1323 آغاز و در سال 1336 به پایان رسید. این سد با روش‌های سنتی ساخته شده و امروزه ظرفیت مخزن آن 42 میلیون مکعب است. متر که تقریبا دو برابر زمان ساخت است.

آشنایی با سد گلپایگان

دریاچه آبگیر گلپایگان در 18 کیلومتری جنوب غربی شهرستان گلپایگان و در نزدیکی روستای اختوان قرار دارد.

سد گلپایگان اولین سد خاکی و اولین سد مدرن ایران است که ساخت آن در سال 1326 آغاز و در سال 1336 به بهره برداری رسید و هدف از ساخت این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تامین آب کشاورزی 6000 هکتار از اراضی کشاورزی بوده است. در منطقه این سد بر روی رودخانه اناربر (کمرود) ساخته شده و ارتفاع آن از سطح زمین 57 متر است.

با وجود محدود بودن تجهیزات فنی و امکانات رفاهی در حین ساخت این سد، با تلاش شبانه روزی و دلسوزانه سازندگان آن، پس از سال ها بهره برداری، ایمنی و پایداری سد راضی کننده و قابل قبول است. مهمترین منبع تامین آب کشاورزی اراضی گلپایگان حجم کل مخزن این سد 45 میلیون مترمکعب و حجم مفید مخزن 42 میلیون مترمکعب است.

ماهی هایی مانند سوف، کپور، ماهی سفید رودخانه ای و قزل آلا در دریاچه گلپایگان یافت می شود.

یکی از دیدنی های گلپایگان که مربوط به اوایل قرن چهاردهم است، سد گلپایگان است. مراحل ساخت این سد که عنوان اولین سد خاکی و اولین سد مدرن ایران را یدک می کشد از سال 1323 آغاز و در سال 1336 به پایان رسید.

این سد به روش سنتی ساخته شده و امروزه ظرفیت مخزن آن بیش از 42 میلیون متر مکعب است که نسبت به زمان ساخت آن دو برابر افزایش یافته است. این سد زیستگاه گونه های آبزی مانند سوف، کپور، ماهی سفید رودخانه ای و ماهی آزاد است که سفید و ماهی آزاد از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند.

این اثر گرانبها در ارتفاع 57 متری در 20 کیلومتری گلپایگان و در نزدیکی روستای «اختوان» بر روی رودخانه «کم رود» قرار دارد. هدف از ساخت این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تامین آب کشاورزی شش هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه است.

مهندس علی قالی بیانی در ساخت سد گلپایگان نقش بی بدیلی داشت. سد گلپایگان به عنوان اولین سد مدرن ایران و بدون ابزار دقیق داخل و خارج بدنه خود با بیش از نیم قرن فعالیت همچنان مهمترین منبع تامین آب زمین های کشاورزی شهرستان گلپایگان است. این سد دارای دو دریچه تخلیه با ظرفیت پنج و هفت متر مکعب بر ثانیه است که با ایجاد سد انحرافی کوچری وارد شبکه توزیع می شود.

سرچشمه سد گلپایگان

سد شنی گلپایگان دارای هسته رسی است و با روش قدیمی ساخت سدهای رسی بر روی پایه سنگی شیلی ساخته شده است. در سال 50-1349، 5 متر به تاج سد و 7 متر به تاج سرریز اضافه شد و در نتیجه ظرفیت مخزن از 28 به 42.5 میلیون متر مکعب افزایش یافت.

سیستم آبگیر – تخلیه سد گلپایگان از دو لوله به قطرهای 36 و 56 اینچ و به طول 210 متر تشکیل شده است که مجهز به دو سری شیر ضربه ای می باشد. تجهیزات نصب شده در این خطوط عبارتند از: زباله جمع کن ورودی، شیر تعمیر سر، شیر گاز اضطراری و شیر سرویس حامل.

اولین «توپ» بتنی ایران نیز توسط متخصصان ایرانی در سد گلپایگان ساخته شد. حجم کل مخزن این سد 45 میلیون مترمکعب و حجم مفید مخزن 42 میلیون مترمکعب است. نام قبلی این سد سد شاه اسماعیل بود که پس از انقلاب به گلپایگان تغییر یافت.

با توجه به پنج دهه گذشته از عمر مفید سد، عملکرد نامناسب و در نتیجه مشکلات فنی، مکانیکی و سازه ای… این سد در حال حاضر با مشکلات جدی مواجه است.

گلپایگان شهری تاریخی به قدمت دوران پارینه سنگی و نوسنگی است و سد گلپایگان منظره ای زیبا و طبیعی از دریاچه ای زیبا را به شما می دهد.

این سد در گذشته سد شاه اسماعیل نامیده می شد و برای جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و همچنین تامین آب کشاورزی زمین های اطراف ساخته شد. گونه های آبزی مانند کپور، سوف، قزل آلا و سفید رود در دریاچه گلپایگان زندگی می کنند.

اطراف این سد را می توان مکانی مناسب برای یک تفریح ​​نیم روزه دانست و در عین حال تماشای کوه و آب بسیار آرامش بخش خواهد بود.

شنا در سدها بسیار خطرناک و کشنده خواهد بود پس به شما پیشنهاد می کنیم هنگام بازدید از این نقطه گردشگری مراقب حفظ سلامت خود باشید.