جاهای دیدنی قم ۱۴۰۳ + عکس، آدرس و زمان بازدید
قم یکی از شهرهای زیارتی ایران محسوب می شود که حرم مطهر حضرت معصومه (س) خواهر امام رضا (ع) در این شهر قرار گرفته است. قطعا همه ما برای زیارت این بارگاه مقدس در قم به این شهر سفر می کنیم، اما در شهر قم جاذبه های گردشگری و طبیعی دیگری هم وجود دارد که شاید تا به حال نام آنها را نشنیده باشید. در این مطلب از تودی تریپ قصد داریم بهترین جاهای دیدنی قم را به شما معرفی کنیم.
حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) | قطب اصلی گردشگری قم
پس از سفر به مشهد و زیارت امام رضا، شهر قم دومین جایگاه را در میان شهرهای مذهبی ایران دارد. مهمترین مورد از جاهای دیدنی قم که مسافران بسیاری از تمام نقاط کشور و جهان برای بازدید از آن به قم می‌آیند، حرم حضرت فاطمه معصومه (س) است. شکل‌گیری حرم متعلق به قرن سوم است، شهر قم را به یکی از مهمترین مراکز جهان شیعه تبدیل کرده است. ساختمان حرم، طی این سالیان دراز، برای دفعات بسیاری دستخوش تغییراتی شده است. از زمان پادشاهان تا به اکنون، این تغییرات و ساخت‌وسازها ادامه داشته و امروزه حرم دارای صحن‌ها، شبستان‌ها، کتابخانه، موزه و بسیاری موارد دیگر است. این امکانات، فضایی بسیار زیبا، سرشار از آرامش و راحت را برای بازدید و زیارت گردشگران فراهم کرده‌اند.
- آدرس: شهر قم، خیابان ارم
مسجد مقدس جمکران | مسجد صاحب‌الزمان
بعد از حرم حضرت معصومه (س)، مسجد جمکران، دومین مورد از جاهای دیدنی قم در میان اماکن مذهبی مهم است. دستور ساخت این مسجد باشکوه با قدمتی هزار‌ساله و متعلق به قرن چهارم هجری قمری، به حضرت مهدی (عج) نسبت داده می‌شود. این مسجد در منطقه جمکران شهر قم قرار دارد و به همین دلیل، به نام مسجد جمکران شهرت یافته است. در سفر خود به شهر قم، بازدید از مسجد زیبا و بزرگ جمکران را از دست ندهید.
- آدرس: شهر قم، انتهای بلوار پیامبر اعظم
موزه آستان قدس حرم حضرت معصومه
موزه واقع در حرم، از موزه‌های قدیمی کشور است و در آن آثار مختلفی به‌نمایش درآمده است. از جمله این آثار باید به پارچه‌های دست‌بافی اشاره کنیم که برای مقبره حضرت معصومه بافته و تزیین شده‌اند.
نقاشی‌های ارزشمندی از دوران صفویه و قاجار هم در این موزه به‌نمایش درآمده‌اند. در مجموعه سکه هم می‌توانید شاهد سکه‌های طلا، نقره و مس از دوران‌های تاریخی گوناگون باشید. این سکه‌ها متعلق به دوره‌های ساسانی، اشکانی، ایلخانی و سلجوقی‌اند.
تابلوها، اشیا و قالی‌هایی دستباف و قدیمی مربوط به دوره‌هایی مانند صفوی هم در موزه آستان حضرت معصومه موجود است.
آدرس: حرم حضرت معصومه
مسجد امام حسن عسگری (ع)
مسجد امام حسن عسگری (ع) در خیابان طالقانی این شهر قرار دارد و از قدیمی‌ترین مسجدهای قم بوده که بنا به روایتی به فرمان امام حسن عسگری (ع) بر روی ویرانه‌های آتشکده قم بنا شده و اولین مسجدی بوده که در این شهر ساخته شده است.
سردر این مسجد، با سنگ، آجر، کاشی‌کاری‌های نفیس و همچنین کتیبه‌ای قرآنی تزیین شده که از کاشی‌های خشتی ساخته شده است.
پس از ورود به مسجد، یک هشتی هشت ضلعی قرار دارد که کاشی کاری شده و در ضلع جنوبی صحن اصلی ایوان قدیمی قرار دارد. این هشتی به دستور «مهدعلیا» یکی از بانوان دربار شاه سلیمان صفوی بنا گردید؛ دورتادور این ایوان، غرفه های متعددی قرار دارد که سقف محرابی آنها با کاشی کاری، مقرنس کاری، گچ بری و کتبه های قرآنی تزیین شده است.
اطراف ایوان را شبستان‌ها فراگرفته‌اند که به شبستان فیض، شبستان کبیر، شبستان شرقی و شبستان غربی تقسیم می‌شوند و همگی به ایوان راه دارند.
جالب است بدانید در حد فاصل شبستان فیض و کبیر یک در کوچک چوبی قدیمی قرار دارد که به انبار و سرداب می‌رسد. از بیش از ۳۰۰سال پیش ۶جسد در این سرداب ییدا شده که به دستور یکی از علمای وقت روی آن پوشانده شد.
مسجد جامع قم | قدیمی ترین مسجد شهر
از دیگر جاذبه های گردشگری قم که در کنار ارزش مذهبی و معنوی، ارزش تاریخی هم دارد، مسجد جامع قم است. این مسجد که اسکلت اصلی آن، متعلق به قرن ششم هجری قمری است، دارای زیبایی‌های معماری بی‌نظیر ایرانی است. اگر به بازدید از هنر معماری کهن ایران علاقه‌مندید، تماشای این مسجد تاریخی و زیبا را به شما توصیه می‌کنیم.
- آدرس: شهر قم، بزرگراه عمار یاسر، خیابان آذر، نزدیک دروازه ری
بازار قم
بازارها قلب تپنده شهرهای ایران محسوب می‌شوند و بازار قم هم از این قاعده مستثنا نیست. این بازار به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم شده است. قدمت بخش قدیمی بازار به دوره صفویه بازمی‌گردد و بیشتر مکانی برای دست‌فروشان است؛ درحالی‌که بخش جدید بازار در قرن نوزدهم گسترش یافته است. تیمچه‌های بازار قم که بیشتر شامل مغازه‌های فرش‌فروشی می‌شود، با سه گنبد بزرگ، یکی از تأثیرگذارترین و زیباترین بخش‌های بازار از نظر معماری است.
- آدرس بازار قم: خیابان طالقانی، در نزدیکی حرم حضرت معصومه(س)
- ساعت کاری بازار قم: 9 صبح تا 7 عصر
- قیمت بلیط بازار قم: رایگان
میدان آستانه
میدان آستانه قم، محیط عمومی بزرگ پوشیده‌شده‌ای با سنگ‌های مرمر است که منظره‌ای دیدنی از حرم حضرت معصومه(س) را نمایش می‌دهد. این میدان هنگام عصر، به‌واسطه چراغ‌های مرقد روشن می‌شود و روحانیون، طلاب، زائرین و خانواده‌ها برای صحبت یا گردش دور هم جمع می‌شوند. در ضمن، اینجا یکی از بهترین مکان‌ها برای خرید سوهان از مغازه‌های سوغات‌فروشی و خوردن یک لیوان چای داغ همراه با سوهان و تماشای مردم است. سوهان مشهورترین شیرینی شهر قم محسوب می‌شود که یک شیرینی ترد، کره‌ای و تافی‌مانند است که با پسته آن را تزیین می‌کنند.
- آدرس میدان آستانه: خیابان امیرکبیر، پل زائر، پل بازار
- ساعت بازدید از میدان آستانه: 24 ساعته
- قیمت بلیط میدان آستانه: رایگان
تیمچه بازار قم دارای تزیینات خاص
با مراجعه به این بازار، بدون شک مجذوب هنر معماری و ویژگی‌های خاص آن می‌شوید. این تیمچه نیز بخشی از بازار قدیم همین استان محسوب می‌شود که بیشتر با تجارت فرش درگیر است.
- دارای ۲۰ حجره در طبقه پایین
- دارای ۱۲ غرفه در طبقه بالا
- نمایش آثار هنری خاص
- مشاهده هنر گچ‌بری
- مشاهده هنر مقرنس
- گنبد عرق‌چینی
- گنبدی با زیر ساخت شمسه‌کاری
باغ گنبد سبز
باغ گنبد سبز در بلوار شهید روحانی شهر قم قرار دارد و درون آن سه اثر باستانی قرار دارد که قدمت آنها به قرن هشتم هجری برمی‌گردد. از آنجایی که منطقه‌ای که این باغ در آن قرار گرفته، به دروازه کاشان معروف است، به این جای دیدنی قم، گنبدهای دروازه کاشان نیز می‌گویند.
این آثار باستانی در واقع سه مقبره باغ گنبد سبز قم هستند که از روی کتیبه‌های آنها می‌توان متوجه شد که دو مقبره مربوط به بزرگان خاندان علی صفی است که در قرن ۸هجری بر این شهر حکمرانی می‌کردند. ولی از آنجایی که کتیبه سوم از بین رفته، اطلاعات موثقی از صاحب آرامگاه سوم در دست نیست.
معماری سه آرامگاه شبیه به هم و به صورت استوانه‌ای زاویه‌دار و دوازده وجهی است که گنبد برجی شکل دارد. مقابر باغ گنبد سبز از نظر گچ بری منحصربه‌فرد هستند.
مدرسه فیضیه | با سابقه‌ای بسیار طولانی در نشر علم
این مدرسه از سال‌های بسیار دور تا‌به‌حال، محل تدریس بوده است و عمری بسیار دراز دارد. بنای این مدرسه که امروزه با نام مدرسه فیضیه در تمام کشور معروف است، متعلق به دوران صفویه است. مدرسه فیضیه، یکی از حوزه‌های علمیه شهر قم نیز محسوب می‌شود و می‌توان آن را از مهمترین جاهای دیدنی قم به حساب آورد. این مدرسه در طول عمر دراز خود، شاهد بسیاری از اتفاقات مهم تاریخی بوده است و هنوز هم به زیبایی گذشته، همچنان استوار و فعال است.
- آدرس: شهر قم، خیابان امیرکبیر، پل بازار، میدان آستانه، کنار حرم حضرت فاطمه معصومه (س)
خانه تاریخی یزدان‌پناه
تاریخچه خانه یزدان‌پناه، به بعد از دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی بازمی‌گردد. این خانه 120 ساله براساس تغییر دما در طول سال به قسمت‌های مختلف تقسیم شده است. ستون‌ها استادانه طراحی شده و پنجره‌ها و بادگیرها در مقابل ساختمان آجری گِلی سر برافراشته‌اند. جالب است بدانید که اینجا مکانی فراخ و دنج برای لذت بردن از یک غذای ایرانی است؛ به‌ویژه دیزی و کباب که پس از آن، چای آماده‌شده، روی یک آتش زغالی سرو می‌شود.
- آدرس خانه تاریخی یزدان‌پناه: خيابان ١٩ دی (باجك) ،كوچه ١١
- ساعت بازدید از خانه تاریخی یزدان‌پناه: 12 ظهر تا 4 بعدازظهر و 7 شب تا 11 شب
خانه امام خمینی
خانه امام خمینی که با نام بیت تاریخی امام خمینی نیز شناخته می‌شود، در بلوار معلم در نزدیکی میدان روح الله قم قرار دارد. این خانه تاریخی در سال ۱۳۳۵خورشیدی خریداری شد.
خانه امام خمینی حدود یک قرن قدمت دارد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کوه خضر | با عبادتگاهی کهن در قله خود
در بالای یک کوه، مسجدی بنا شده که آن را به یکی از جاهای دیدنی قم برای سیاحت و زیارت تبدیل کرده است. کوه خضر که گفته می‌شود در هزاران سال پیش، محل عبادت خضر نبی بوده است، امروزه پذیرای گردشگران زیادی است. نمای زیبایی از شهر را از این منطقه می‌توانید ببینید. امروزه دسترسی به این منطقه کوهستانی با تدابیر اعمال‌شده، برای عموم افراد بسیار آسان شده است.
- آدرس: ۶ کیلومتری جنوب شهر قم
حمام حاج عسگر خان
حمام‌ها از جاهای دیدنی شهرها هستند که بیشتر مواقع به‌عنوان موزه‌های مردم‌شناسی استفاده می‌شوند؛ اما بااینکه حمام حاج عسگر خان قم با وجود قدمتی ۲۰۰ ساله، همچنان فعال است، حتی ممکن است شانس استحمام در این جای دیدنی قم را هم داشته باشید؛ اما با توجه به نظرات و گفته‌های مسافرانی که پیش از این به قم سفر کرده‌اند، بازدید از حمام تنها برای آقایان امکان‌پذیر است.
- آدرس حمام حاج عسگر خان: چهارراه بازار، شمال راسته بازار
- ساعت کاری حمام حاج عسگر خان: 7.5 صبح تا 9 شب
- قیمت بلیط حمام حاج عسگر خان: رایگان (در صورتی که قصد استحمام نداشته باشید.)
دریاچه نمک حوض سلطان، از شگفتی‌های باورنکردنی استان قم
یکی از زیباترین مکان‌های دیدنی این شهر، دریاچه نمک طبیعی آن است که در دل کویر قرار دارد و بخش انتهایی بسیاری از رود‌ها محسوب می‌شود. از آنجایی که این رود‌ها از شوره‌زار‌ها می‌گذرند و به این دریاچه می‌ریزند، دریاچه نمک ایجاد شده است.
این دریاچه زیبا در شمال شهر قرار دارد و در بخش‌های کم‌عمق آن می‌توان قدم زد و لذت برد. غلظت نمک این دریاچه بسیار زیاد است و باعث ایجاد اشکال خاصی در این دریاچه شده و همین امر سبب جذب نظر گردشگران بسیاری می‌شود.
پارک ملی کویر بزرگ‌ترین منطقه حفاظت‌شده ایران
این پارک خاص و بزرگ شاید تنها ماسه و شن باشد و تا جایی که چشم کار می‌کند کویر دیده شود ولی گونه‌های مهم جانوری در این کویر بزرگ زندگی می‌کنند. افرادی که به کویرگردی علاقه دارند می‌توانند از این پارک ملی دیدن کنند. گونه‌های جانوری حاضر در این پارک ملی عبارت هستند از:
- پلنگ
- کاراکال
- آهو صحرایی
- روباه شنی
مجتمع گردشگری مهر و ماه
مجتمع گردشگری مهر و ماه قم در کیلومتر شش بزرگراه قم به تهران (بزرگراه خلیج فارس) قرار دارد.
این مجموعه حدود ۹هزار مترمربع زیربنا در دو طبقه است. از مهمترین امکانات مجموعه گردشگری مهروماه می‌توان به انواع رستوران‌ها، از رستوران سنتی و کلاسیک گرفته تا فست فود و کافه، فروشگاه‌های مختلف، نمایشگاه، کتاب فروشی، نمازخانه و پمپ بنزین اشاره کرد.
کاروانسرای دیرگچین
این کاروانسرا، جزو قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین کاروانسراهای ایران است. کاروانسرای دیرگچین از نظر معماری، بسیار ارزشمند است و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، یکی از بهترین مکان‌ها برای علاقه‌مندان به نجوم محسوب می‌شود.
- آدرس: شهر قم، روستای علی‌آباد
- ساعت بازدید: از ساعت ۹:۰۰ الی ۲۰:۰۰
تنگه قاهان
در روستای قاهان که در نزدیکی قم وجود دارد، تنگه باصفایی دیده می‌شود. این تنگه مسیر عبور آبی نسبتاً زیاد و در جریان است. با سفر به قم می‌توانید سری به قاهان بزنید و بعد از بازدید از روستا به‌سمت تنگه بروید. هوای حوالی تنگه قاهان بسیار خوشایند و خنک است.
روستای ونان
ونان روستای واقعاً زیبایی است. در سفرتان به قم می‌توانید به آنجا بروید و از طبیعتش لذت ببرید. باغ‌های میوه و درختان سربه‌فلک‌کشیده قدیمی در روستای ونان از جاذبه‌هایش هستند. این روستا آب‌وهوایی کوهستانی دارد و خوراکی‌های خوشمزه‌ای مانند گردو در آن فراوان است. سبزی‌های محلی روستا هم خوشمزه‌اند و اگر در سفرتان، امکان تهیه سبزی داشته باشید، می‌توانید با آنها آش خوشمزه‌ای به‌نام آش گندله را یاد بگیرید، آماده و امتحان کنید.
کاروانسرای حوض سلطان
کاروانسرای حوض سلطان متعلق به دوران قاجار، به دلیل معماری خاص و شباهتش به خانه‌های قدیمی شهرهای یزد و کاشان معروف است. این کاروانسرا در نزدیکی روستای چشمه شور قرار دارد. متاسفانه امروزه به دلیل شرایط خاص این کاروانسرا، امکان بازدید از آن وجود ندارد.
کاروانسرای پاسنگان
در مسیر قم به کاشان، کاروانسرایی متعلق به دوران صفویه در ۲۰ کیلومتری شهر قم قرار دارد. اگر در جاده از این مسیر گذر کردید، می‌توانید به بازدید از این کاروانسرا و بخش‌های مختلف آن مانند اتاق‌های استراحت، آب‌انبار، انبار آذوقه و محل نگهداری حیوانات بروید.
در عصر صفوی، کاروانسراهای زیادی در کشور ساخته شد و تقریباً می‌توانید در هر نقطه‌ای از ایران، یک کاروانسرای شاه‌عباسی پیدا کنید. شهر قم هم از این قاعده مستثنا نیست و در زمان صفویان، کاروانسرای پاسنگان در قم ساخته شد. این کاروانسرا در دوره‌ای به ژاندارمری تبدیل شد و سال‌ها بعد با مرمت و بازسازی، به‌عنوان یک اقامتگاه به کارش ادامه داد. امروزه این کاروانسرا محل خوبی برای برنامه‌های رصد، پرنده‌نگری و انواع جشنواره‌هاست.
- آدرس کاروانسرای پاسنگان: کیلومتر ۲۰ جاده قدیم قم به کاشان، دهستان جنت‌آباد، روستای زنبورک
- ساعت بازدید از کاروانسرای پاسنگان: 24 ساعته
- قیمت بلیط کاروانسرای پاسنگان: درصورتی‌که قصد اقامت نداشته باشید، رایگان است.
خلجستان
در حوالی قم، منطقه خوش‌آب‌وهوای خلجستان قرار دارد. این منطقه سرسبز است و در نزدیکی روستای دستجرد قرار دارد. برای طبیعت‌گردی و آشنایی با معدود نقاط سرسبز قم، خلجستان گزینه خوبی خواهد بود. اگر سر راهتان در بازدید از خلجستان به دستجرد سر زدید، یادتان باشد که درخت ۱۵۰۰ ساله واقع در آن را هم ببینید.
غار وشنوه
در نزدیکی قم، غار وشنوه در کوهستان اردهال قرار دارد. از شیارهای کوه، مقداری آب در آن جمع می‌شود. آب چشمه‌ها روانه این غار می‌شود و در آن جریان پیدا می‌کند. در مسیر سرزدن به این غار می‌توانید به روستایی با همین نام هم سر بزنید. این روستا بسیار بکر و زیبا است. اگر قصد دارید که به غار وشنوه و بعد روستای آن بروید، بهتر است که فصل بهار یا تابستان را انتخاب کنید.
قبرستان شیخان | آرامگاهی برای بزرگان
اگر برای زیارت به حرم مطهر می‌روید، سری هم به قبرستان شیخان قم بزنید. شاید برای‌تان سوال پیش بیاید که چرا یک قبرستان، باید جزو جاهای دیدنی قم باشد؟ این قبرستان از مهمترین قبرستان‌های جهان اسلام است و آرامگاه بسیاری از بزرگان و علما در آن قرار دارد. دکتر قریب، یکی از بزرگانی است که در این قبرستان دفن شده است. قبرستان بسیار قدیمی شیخان، از لحاظ تاریخی و معماری کهن هم ارزش بالایی دارد و بسیار دیدنی است. این قبرستان، در واقع زیارتگاهی است که فضایی آرام دارد.
- آدرس: شهر قم، بلوار زائر، خیابان شهید طالقانی
میل علی‌آباد | برج راهنمای مسافران
در گذشته، برج‌هایی در مسیر کاروان‌ها قرار داشتند که به‌عنوان یک راهنما برای یافتن مسیر درست استفاده می‌شدند. یکی از آنها، میل یا برج علی‌آباد در قم است که در زمان جنگ هم از آن برای دیده‌بانی استفاده می‌کردند. این برج جزو آثار ملی کشور و از دیدنی های قم است. این اثر تاریخی و بسیار کهن، از دوران سلجوقی بر جای مانده است.
- آدرس میل علی‌آباد: ۵۰ کیلومتری شمال شرق شهر قم
کتابخانه آیت الله مرعشی | از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های اسلامی
یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های اسلامی دنیا، کتابخانه آیت‌الله مرعشی در شهر قم است که از جاهای دیدنی قم محسوب می‌شود. این کتابخانه حاوی مجموعه‌هایی بسیار ارزشمند است که نظیرشان در جایی دیگر یافت نخواهد شد. علاوه بر بخشی که در آن از این آثار نفیس نگهداری می‌شود، کتابخانه‌ای مجهز برای استفاده طلاب و دانشجویان هم در این قسمت وجود دارد.
- آدرس: شهر قم، خیابان معلم غربی
- تلفن تماس: ۰۲۵۳۷۷۴۱۹۷۰
خانه ملاصدرا | از فیلسوفان قرن یازده هجری قمری
خانه‌ای که محمد بن ابراهیم یحیی شیرازی معروف به ملاصدرا، از بزرگ‌ترین فیلسوفان و عرفای ایرانی به مدت ۱۵ سال در آن زندگی کرده است، در روستای زیبای کهک در قم قرار دارد. این خانه با سقف گنبدی شکلش هنوز هم به‌زیبایی پابرجا است. روستایی که این خانه در آن قرار دارد هم از زیباترین و دیدنی‌ترین روستاهای استان قم است.
- آدرس: استان قم، غرب روستای کهک، محله حمام چال
قلعه قمرود | با عمری بسیار طولانی
قم از قدیمی‌ترین شهرهای کشور است. وجود داشتن تعداد زیاد مکان‌های طبیعی کهن و آثار تاریخی در این شهر، نشان‌دهنده این موضوع هستند. از دیگر جاهای دیدنی قم، قلعه‌های قمرود هستند که ساخت آنها به دوران صفوی و اشکانی برمی‌گردد. بخش بیشتر این قلعه‌ها تخریب شده است؛ اما همان مقداری که از آنها باقی مانده است، جزو جاذبه های گردشگری قم به حساب می‌آید. اگر علاقه‌مندید تاریخ را پیش چشمان خود ببینید، بازدید از قلعه قمرود، یکی از گزینه‌های خوب برای شما خواهد بود.
- آدرس: استان قم، روستای قمرود
پارک آبی آب و تاب | تجربه هیجان
اگر به دنبال جایی برای تفریح و خوش‌گذرانی می‌گردید، رفتن به پارک آبی آب و تاب قم را فراموش نکنید. این پارک آبی یکی از بهترین گزینه‌ها برای داشتن زمانی شاد است. در این پارک، برای سنین مختلف، امکانات تفریحی آبی وجود دارد و با هر سنی، می‌توانید خاطره‌ای خوش و عالی برای سفر خود رقم بزنید. اگر بعد از یک آب‌بازی جانانه، نیاز به تجدید قوا داشتید، برای خوردن غذایی خوشمزه یا یک نوشیدنی دلچسب، نیازی نیست نگران باشید؛ در پارک آبی آب و تاب، علاوه بر تجهیزات سرگرمی و دریاچه مصنوعی، کافی‌شاپ و رستوران نیز وجود دارد.
- آدرس: شهر قم، بلوار غدیر، بوستان غدیر
منطقه کهک | بکر و دیدنی
از بکرترین جاذبه های گردشگری قم، می‌توان به منطقه کهک اشاره کرد. این منطقه، دارای هوایی معتدل است و دیدنی‌های فوق‌العاده‌ای را در دل خود دارد. در سفرتان به کهک، حتما از غار آهکی و طبیعت خارق‌العاده منطقه شکار ممنوع کهک هم دیدن کنید. کهک مکان بسیار خوبی برای گردش و تفریح در کنار بازدید از آثاری ارزشمند است.
- آدرس: ۳۰ کیلومتری جنوب قم
