بلندترین قلعه فومن

تودی تریپ: قلعه رودهان یکی از بزرگترین قلعه های خشتی ایران است که مدتی میزبان میرزاکوچک خان بوده است. توجه داشته باشید که برای رسیدن به قلعه مورد نظر باید از جنگل و رودخانه ای بی نظیر عبور کنید. این منطقه چنان فضای روحی دارد که هر گردشگری را به سفر به این مکان ترغیب می کند.

تاریخچه قلعه رودان

در گذشته گیلان به دو قسمت بای پس (گیلان غربی) و بای پش تقسیم می شد و فومن به عنوان مرکز گیلان غربی شناخته می شد. قلعه رودهان به دلیل موقعیت استراتژیک فومن به عنوان قلعه ای مستحکم با میلیون ها سنگ در ابعاد مختلف، آجر و چوب برای حفاظت از منطقه ساخته شد. البته با توجه به قدمت قلعه رودان در طول زمان کاربردهای مختلفی داشته است. گاه پایگاه نظامی و گاه مقر تأسیس حکومت بوده است.

آغاز تاریخ قلعه رودان تا حدودی مبهم است. در متون تاریخی اطلاعات دقیقی از زمان ساخت آن وجود ندارد، اما به طور کلی شواهد نشان می دهد که ساخت این قلعه به دوران ساسانیان و همزمان با حمله اعراب به ایران باز می گردد. جالب است بدانید که قلعه رودان تنها در سال 1245 هجری قمری (1830 میلادی) کشف شد!

قلعه رودان، آن هم با آن عظمت! برای اولین بار یک محقق و باستان شناس لهستانی به نام الکساندر بورکوهدزکو در یادداشت های خود درباره ایران از این قلعه یاد کرد و اولین قدم را در ارائه این اثر تاریخی برداشت.

با توجه به قدمت این بنای تاریخی، آنچه در این سال ها اتفاق افتاده است مرمت و بازسازی با ماجراهای بی شمار است. بازسازی و مرمت قلعه رودان در دوره سلجوقیان به عنوان پایگاه لشکرکشی های اسماعیلیان الموت صورت گرفت.

امیرحسام الدین دباج فرمانروای بیگ پاس گیلان بود که به عنوان اولین مخالف حکومت صفویه به مخالفت با حاکم آن عصر پرداخت.

امیرحسام که قلعه‌اش مدتی نام او را یدک می‌کشید، در سال‌های ۹۱۸-۹۲۱ هجری قمری به مرمت و بازسازی قلعه رودان مشغول بود. پس از بازسازی قلعه، آن را مقر لشکرکشی های خود قرار داد، اما با وجود موفقیت های کوچک و بزرگ، سرانجام در تبریز دستگیر و اعدام شد.

این اولین و آخرین نبردی نبود که قلعه رودان در آن درگیر بود. هدایت خان حاکم فومن در سال 1175 هجری قمری برای مبارزه با کریم خان زند این بنا را تعمیر کرد و مطمئناً داستانهای بسیار دیگری نیز وجود دارد که ما از آنها اطلاعی نداریم.

در حال حاضر آنچه از قلعه رودان به جا مانده از اهمیت تاریخی برخوردار است و به همین دلیل بخشی از جاذبه های گیلان برای مردم محلی و گردشگران است. بخشی از این بقایای سنگریزه شده و به شکل یک پارک جنگلی شن و ماسه شده است.

معماری قلعه رودان

یکی از دلایل اهمیت این قلعه از نظر نظامی و مورد توجه مصالح به کار رفته در بناها و نوع معماری آن است.

قلعه رودان 2.6 هکتار وسعت دارد. این قلعه بر روی دو قله بنا شده و ارتفاع آن از سطح دریا بین 670 تا 715 متر است. طول برج و باروهای آن 1500 متر و ارتفاع آن 15 متر است. آجر، سنگ، چوب، ساروج، ساروج و آهک از جمله مصالح به کار رفته در ساخت این بنا هستند. استفاده از مصالح مستحکم در کنار موقعیت جغرافیایی خاص قلعه و همچنین نوع معماری، قلعه رودهان را به قلعه ای نفوذ ناپذیر برای ارتش دشمن تبدیل کرده است.

درگیری‌ها عمدتاً در بخش شرقی است. قسمت شرقی قلعه از بناهای مختلفی مانند زندان، درب اضطراری، برج ها و واحدهای مسکونی تشکیل شده است.

گورهنا در این قسمت از قلعه قرار دارد. در این قسمت سربازان زندگی می کردند و آموزش می دیدند. دروازه اصلی در قسمت میانی قلعه قرار دارد که معماری خاص آن به حاکم کمک می کرد تا در عین غیرقابل نفوذ، کل قلعه را مشاهده کند. دیوارها و برج‌های قلعه دارای کانال‌های شیب‌داری است که برای ریختن مواد مذاب روی سر دشمنان و تیراندازی به آنها استفاده می‌شد.

قلعه رودان چند پله دارد؟

این قلعه مستحکم در ارتفاع بالایی قرار دارد و برای رسیدن به آن باید پله های زیادی را طی کنید. اما وقتی به قله می‌رسی، متوجه می‌شوی که بالا رفتن از همه آن پله‌ها ارزشش را داشت. بیشتر اوقات این قلعه در غبار زیبایی پوشیده شده است و وقتی به بالا نگاه می کنید چیزی جز زیبایی نمی بینید. علاوه بر این، عبور از رودخانه و حضور دستفروشان محلی در مسیر رسیدن به قلعه، بازدید از آن را بسیار جذاب کرده است.

قلعه رودان را قلعه هزارپله نیز می نامند. دلیل این نام وجود پله های زیاد برای دسترسی به آن است. این قلعه در گذشته حدود 930 پله داشته است. البته در حال حاضر پله های جدیدی برای رسیدن به این قلعه ساخته شده است که قدمت آن ها به حدود سال 1620 می رسد که ساخت این پله ها در سال 1378 آغاز شد و در سال 1388 به بهره برداری رسید.

منبع: Lidomatrip