بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی کجاست؟
تودی تریپ: بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی وسعت بسیار زیادی دارد و در دوره های مختلف بناهای زیادی در آن ساخته شده است.
ساخت بنای آرامگاه در زمان شیخ صفی الدین آغاز شد.
او و فرزندانش مانند خواجه علی سیاهپوش و صدرالدین موسی این مکان را برای ساختن خانقاه انتخاب کردند و بخشی از بنا را انجام دادند.
شیخ صفی الدین در این بنا سکونت و زندگی می کرد و بنا به وصیت خود پس از مرگ در این مکان به خاک سپرده شد.
ارزش و جایگاه شیخ صفی الدین در زمان شاه طهماسب اول بسیار ویژه بود و به همین دلیل دستور داد مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین را توسعه دهند.
برای این منظور مقرر شد هفت بند نمایانگر مراحل هفت گانه عرفان به مجموعه اضافه شود و در نهایت این هفت بند به حرم رسید.
هفت قسمتی که ساخته شده با هفت دروازه از هم جدا شده و نشان دهنده روابط هفت گانه تصوف است.
بعدها قطعات دیگری توسط دیگر پادشاهان صفوی به مجموعه اضافه شد.
آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
خانقاه از نظر صوفیان محل خلوت روحانی یا انزوای روحانی است.
خانقاه ها گاه تنها عبادتگاه کوچکی بوده و گاه مجموعه ای از بناها با کاربری های متفاوت. مقبره شیخ صفی الدین که در یونسکو به ثبت رسیده مجموعه ای است که شامل بخش های مختلفی با کارکردهای مختلف است که عبارتند از:
- مسجد، مقبره، کتابخانه، بیمارستان، مخزن، آشپزخانه، نانوایی و چند دفتر.
ایرانیان به کل این مجموعه «محل شیخ صفی الدین اردبیلی» می گویند. این بنا علاوه بر اهمیت تاریخی، از نظر معماری ایرانی نیز از ارزش خاصی برخوردار است.
همچنین از نظر معماری اسلامی نقطه عطفی در دوره صفویه محسوب می شود.
قسمت هایی از این بنا در زمان حیات شیخ صفی ساخته شده است. خانقاه و خانه شیخ نیز در این مکان قرار داشت و بعدها بنا به وصیتش پیکرش را در اتاقی کنار آرامستان و باغ و حوض به خاک سپردند. از آن زمان این مکان در بین مردم مقدس شده است.
بعدها بسیاری از بزرگان عصر صفوی از جمله شاه اسماعیل اول و تعدادی از جان باختگان جنگ شیروان و چالدران در این مکان به خاک سپرده شدند.
در زمان شاه طهماسب اول، بنا توسعه یافت و تا پایان صفویه توسعه و تجهیز آن ادامه یافت.
ساخت مجموعه خانقاه و آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی از قرن شانزدهم آغاز شد و تا پایان سلسله صفویه ادامه یافت. قرن 18.
این مجموعه یکی از دستاوردهای معماری و هنری ایرانیان است که الگویی برای تمامی آرامستان هایی شد که بعدها در ایران ساخته شدند.
در مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی زیبایی و مذهب با هم ترکیب شده و مجموعه ای بی نظیر به وجود آورده است.
کاشی های آبی تیره، سقف طلاکاری شده فضای داخلی و توزیع فضا برای کارکردهای مختلف، در پلانی با طراحی دقیق و متناسب، آن را به مجموعه ای منحصربفرد از ساختمان ها تبدیل کرده است.
معماری صفوی جانشین پیشینیان خود یعنی ایلخانیان و تیموریان است. بنابراین هنر و ویژگی های معماری آنها کاملاً قابل تشخیص است.
تزئینات دلنشین و فضای داخلی وسیع در مجموعه خانقاه و مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی نشان از سبک جدید معماری در این دوران دارد.
تأثیر مذهبی، فرهنگی و اجتماعی دوره صفویه باعث شکل گیری معماری صفوی شد.
دیگر معابد صوفیانه ساخته شده پس از این دوره به شدت از این سبک الهام گرفته شده است.
مجموعه خانقاه و مجموعه خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی مجموعه ای نفیس است که گردشگران در سفر به شمال غرب ایران حتما باید از آن دیدن کنند. مجموعه ای باشکوه از بناها با تالارهایی که دارای گنبدهای مدور است و میزبان شاهان، شاهزادگان و صوفیان صفوی بوده است.
آدرس مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی
نشانی: اردبیل، خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو
برای رسیدن به این مجموعه با وسایل نقلیه عمومی، باید سوار اتوبوس هایی شوید که در ایستگاه سیرچسما توقف می کنند.
زمان بازدید: شش ماه اول سال از ساعت 08:00 الی 19:00 و شش ماه دوم سال از ساعت 08:00 الی 17:00.
مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی از بناهای کمیاب معماری اسلامی در قرون وسطی است که تنها اثر ثبت شده بین المللی اردبیل به شمار می رود.
این بنا همانطور که از نامش پیداست خانقاه و عبادتگاه بوده و بعدها پیکر بانی مجموعه و چند تن از بزرگان صفوی را در خود جای داده است.
به استثنای شیخ صفی الدین اردبیلی – سلف سلاطین صفوی و مؤسس خانقاه – چند تن از بزرگان، شیوخ و سلاطین عصر صفوی مانند شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه صفوی)، همسر شاه اسماعیل (مادر) شاه تهماسب) و کشته شدگان جنگ شیروان و فرزندان نیز در این مجموعه دفن شده اند.
این مجموعه علاوه بر ارائه معماری ایرانی، زیباترین و چشم نوازترین انواع معرق و روکش موکران، گچ بری، کتیبه های زیبا و نفیس از خوشنویسان مشهور دوره صفویه همچون میرعماد، میر قوام الدین و محمد اسماعیل، خاتم کاری های منحصر به فرد را به نمایش می گذارد. نقره کاری، تذهیب و تذهیب، نقاشی و … نیز هست. و یکی از شاخص ترین آثار تاریخی ایران به شمار می رود.