بازدید از مزار سلطانی بیدخت را از دست ندهید

تودی تریپ: آرامگاه سلطانی بیدخت گناباد یکی از بناهای معروف شهر بیدخت گناباد در ایران است.

این مقبره آرامگاه «ملا سلطان محمد بیدختی گنابادی» ملقب به سلطان علیشاه، عارف قرن سیزدهم هجری، مفسر قرآن کریم، قطب سلسله نعمت اللهی سلطان علیشاهی، معروف به گنابادی است.

در کنار او و در همان مقبره سه تن از مخالفان او مدفون هستند. «شیخ محمدحسن بیداحتی گنابادی» ملقب به صالح علیشاه، «سلطان حسین تابنده گنابادی» با نام مستعار رضا علیشاه و «علی تابنده» ملقب به محبوب علیشاه، وارث رضا علیشاه، علیشاه است.)

بیدخت شهری کوچک در 5 کیلومتری گناباد در خراسان است. همه ساله در مناسبت های مختلف پیروان و علاقه مندان به سلسله نعمت اللهی سلطان علیشاهی گنابادی برای زیارت به این شهر مقدس می روند.

گفته می شود طبق اعلام رسمی سال 1383، پس از مشهد، پربازدیدترین شهر استان خراسان بزرگ است. دلیل این امر سفر فقرا و دراویش به دیدار مجذوب علیشاه است.

کتابخانه آرامگاه سلطانی گناباد که یکی از قدیمی ترین کتابخانه های استان خراسان و ایران است، سال گذشته در ساختمانی بزرگ و جدید در کنار آرامگاه سلطانی افتتاح شد.

آشنایی با آرامگاه سلطانی بیدخت

آرامگاه سلطانی بیدخت یکی از بناهای دیدنی شهر بیدخت در پنج کیلومتری غرب گناباد است.

مزار سلطانی مجموعه ای از چندین بنا است که مقبره گنبدی آن با دیوارهای سفید، گنبد و مناره های کاشی فیروزه ای زیبا و چشم نواز، همچون نگینی در شهر بیدخت می درخشد.

شهر زیبای بیدخت به دلیل وجود آرامگاه سلطانی هر ساله به مناسبت های مختلف، پیروان سلسله نعمت اللهی گنابادی و دراویش مجذوب علیشاه را به سوی خود می کشاند.

بر اساس اعلام رسمی در سال 1383، بیده پس از مشهد یکی از شهرهای پرنشاط و پربازدید استان خراسان رضوی است.

مجموعه تدفین سلطانی بیدخت مرکز فعال معنوی تصوف در ایران است. این مجموعه با همت اقطاب فرقه ساخته شده است تا از طریق آن برخی از قطب های فرقه تصوف و اطلاعات مربوط به آنها و سلسله نعمت اللهی در خاطره پیروان تصوف باقی بماند.

تپه ای که مقبره سلطان بر روی آن ساخته شده، تپه ای مرتفع و متروک در کنار قبرستان بیدخت در زمان دفن سلطان علیشاه بوده است.

نورلیشاه، جانشین سلطان علیشاه، تپه را با خاک یکسان کرد. محل تسطیح که قبر در وسط آن است «صحن علیا» نامیده می شد.

نورعلیشاه به طور موقت اتاقی بر روی مقبره سلطان علیشاه ساخت و سپس دیوارهای مستحکمی با راهروهای بزرگ در اطراف آن ساخت.

تالار کوچکی به شکل چهار طاق در ضلع غربی بارگاه و رباط هایی برای اسکان زائران در شمال غربی آن بنا کرد. اما قبل از اتمام بنا در سال 1337 هجری قمری درگذشت.

پس از نورعلیشاه، پسر و جانشین وی معروف به صالح علیشاه، ساخت مزار سلطانی بیدخت را به پایان رساند. گنبد بقعه و گلدسته های آن در این دوره ساخته شده است.

علاوه بر ملاسلطان محمد بیداحتی، معروف به «سلطان علیشاه»، سه نفر دیگر از اولاد او نیز به نام‌های شیخ محمدحسن بیدتی گنابادی معروف به «صالح علیشاه»، سلطان حسین تابنده معروف به «رضا علیشاه» و علی تابنده متخلص به خاک سپرده شده‌اند. «محوبوب» .علیشاه» هستند

این چهار نفر که در دوره های مختلف تاریخی می زیسته اند، مشهورترین ارکان سلسله دراویش گنابادی به شمار می روند.

بازدید از آرامگاه سلطانی بیدخت

بازدید از آرامگاه سلطانی بیدخت و قسمت های آن برای همه مردم امکان پذیر است. بیشتر کسانی که به زیارت آرامگاه سلطانی می روند از پیروان فرقه هستند که به دیدار بزرگان فرقه دراویش گنابادی می روند.

بازدید از تمامی قسمت های مجموعه همه روزه از ساعت 8 صبح تا 10 شب امکان پذیر است و بازدید از تمامی قسمت ها حدود یک ساعت زمان می برد.

مجموعه وسیع مزار سلطانی شامل بقعه، حجره های زائران، حسینیه و کتابخانه است. ساختمان مقبره در وسط مجموعه قرار دارد.

در داخل بقعه مربع شکل، عرض آن حدود هشت در هشت متر و ارتفاع سقف آن حدود 14 متر است.

سقف بنا یکی از زیباترین قسمت های بقعه محسوب می شود که دارای آینه ای زیبا و جذاب است.

بر روی کاشی های داخل بقعه، نام ائمه اطهار و والدین به خط و تذهیب حک شده است.

چهار در نفیس منبت کاری گردو و شمشاد در چهار طرف بقعه دیده می شود که از چوب گردو و شمشاد ساخته شده اند.

عرض هر یک از درها 2.5 متر و ارتفاع آنها بدون احتساب هلال حدود سه متر است.

مزار سلطانی دارای سه حیاط بزرگ و متصل است. صحن بالای آن را «بار کوثر» و در وسط آن حوضی به نام «حوض کوثر» می گویند.

آب دریاچه از آب قنات بیدخت پر شده و راه خود را تا صحن بقعه ادامه می دهد. رگ پایینی نسبت به کشتی دیگر ارتفاع کمتری دارد.

این بارگاه حوض و اتاق هایی نیز برای اسکان پیروان فرقه دارد.

حیاط فردوس نیز پشت حسینیه و ضلع غربی آن است و حیاط فرعی محسوب می شود.

در ضلع غربی بنا مهمانخانه ای قرار دارد که برای برگزاری مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می گیرد.

در صحن مرکزی و اطراف بنا نیز اتاق هایی برای اسکان زائران در نظر گرفته شده است.

سالن اجتماعات در وسط صحن است و در طرفین آن اتاق هایی با سه یا چهار اتاق است که درهای آن به حیاط باز می شود.

در سال های اخیر کتابخانه ای به نام کتابخانه سلطانی در کنار مقبره سلطان کشف شد.