بازار مسقف و زیباتر نیشابور

تودی تریپ: بازار تاریخی نیشابور یکی از بازارهای قدیمی و دیدنی نیشابور است. طول این بازار حدود یک کیلومتر است. «بازار سرپوشیده نیشابور» در تاریخ 1392/10/10 به شماره 6739 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. به آن سوق القدیم نیز می گویند.

آشنایی با بازار نیشابور

این بازار در فهرست آثار تاریخی ثبت شده ایران قرار دارد و تجارت در آن همچنان ادامه دارد. بازار تاریخی و قدیمی نیشابور یکی از جاذبه های گردشگری نیشابور است که قدمت آن به دوران صفویه می رسد. این بازار تاریخی در بین مردم نیشابور به بازار سرپوشیده معروف است زیرا سرپوشیده و سرپوشیده است. بازار تاریخی سرپوش نیشابور به شماره 6739 نیز در تاریخ 1392/10/10 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دلیل نامگذاری آن را می توان گفت که در گذشته چون سرپوشیده بوده محل عبور و مرور بوده است. البته لازم به ذکر است که نام قدیمی بازار سرپوشیده و تاریخی نیشابور سوق القدیم بوده است.

هنوز هم بسیاری از مردم نیشابور بازار را به این نام می شناسند. اگر بخواهیم از قدمت این بازار صحبت کنیم، حدود 550 سال است. معماری این بازار به گونه ای است که پس از گذشت آن زمان همچنان پابرجاست.

این بازار که ورودی شمالی آن در انتهای خیابان امام خمینی (ره) شهر نیشابور در جهت شمال به جنوب است، از شرق و غرب به پیچ و خم های محسوس و از سمت جنوب به «دروازه عراق» منتهی می شود. . قسمت جنوبی بازار در زیر دروازه عراق به خیابان سیمتری می پیوندد و با خیابان ارگ جنوبی و فردوسی غربی با چند محله و خیابان فرعی مجاورت دارد.

این بازار تنها بخش باقی مانده از بازار بزرگ نیشابور قدیم بود که از «دروازه مشهد» شروع و به «دروازه عراق» ختم می شد. ساخت و توسعه بازار کلاه نیشابور در دوره های مختلف صورت گرفت. قسمت قدیم بازار که از دروازه عراق در قسمت جنوبی بازار کنونی در شمال شروع می شود در دوره صفویه و ادامه آن در شمال در دوره های مختلف از زندیه تا پهلوی به آن اضافه شده است. .

گمان می رود که نوسازی یا ساخت این بازار یکی از اصلاحاتی بود که شاه عباس صفوی در مدت اقامت خود در نیشابور انجام داد. طول این بازار قدیمی حدود یک کیلومتر است و تنها قسمت باقی مانده از بازار بزرگ نیشابور قدیم است. در واقع بازار سرپوشیده نیشابور به طول تقریبی 750 متر و عرض 3.40 تا 80.3 متر و ارتفاع از کف تا گنبد معادل 3.40 متر است که تا 5.90 متر نیز متغیر است.

ویژگی ها و تزئینات بازار

از تزئینات به کار رفته در این بازار می توان به آجرکاری کرکره ها اشاره کرد که به صورت رگه های خوابیده و گلدان های آجری بیرون زده در برخی از طاق های شمالی دیده می شود و درهای چوبی با گره و طرح های مشبک این بازار چشم نواز است. در مجموع مجموعه بازار از سادگی خاصی برخوردار است و تزیینات معماری در عناصر مربوطه به چشم می خورد. بازار تاریخی سرپوش نیشابور به عنوان یکی از مراکز تجاری این شهر به بهره برداری می رسد. از ویژگی های قابل توجه این بازار می توان به عناصر معماری تشکیل دهنده بازار، طول زیاد، وجود خطوط مختلف و استفاده مفید از آن اشاره کرد.

بخش های بازار

بازار سرپوشیده نیشابور به طول تقریبی 750 متر، عرض 40.3 تا 80.3 متر و ارتفاع از کف تا گنبد از 40.3 تا 90.5 متر متغیر است. بازار نیشابور یکی از بازارهای سنتی ایران است که به تدریج و بدون طرح جامع ساخته شده و تمام ویژگی های بازارهای ایرانی را دارد. از عناصر تشکیل دهنده بازار نیشابور می توان به راسته بازار، راسته های مختلف معاملاتی، راهرو، گلخانه، تیم، قیصریه و مغازه های فروش اجناس و سایر عناصر مورد نیاز بازار مانند قهوه خانه (چای خانه)، سفره خانه، مسجد و … اشاره کرد. حمام

در مرکز بازار میدان کوچکی وجود دارد که سرپوشیده نیست و از آن خیابانی به سمت غرب منشعب می شود که به قیصریه منتهی می شود. حالا دیگر اثری از این قیصریه نیست. در اطراف میدان عناصر مختلف معماری مانند حمام، مسجد کوچک و مغازه وجود دارد که هنوز هم فعال هستند. از عناصر مهم بازار که در حال حاضر نیز می توان به آن ها اشاره کرد، (به جز ردیف اصلی) کاخ زهدی، کاخ فرخ آبادی (تخریب شده در سال 1379) و حمام گلشن در قسمت جنوبی بازار و حمام مرمر است. حمام قدیمی داخل بازار، آب انبار و خانه مستوفی در قسمت شمالی بازار.