تودی تریپ: در غرب بندرترکمان، بزرگترین جزیره ایرانی در دریای مازندران، شبه جزیره میانکالا قرار دارد. آشوراده در گذشته شامل سه جزیره بود که تقریباً به یکدیگر متصل بودند. آشوراده جزیره ای قدیمی با تاریخ پرتلاطم است. زمانی شکارگاه شاهان صفوی بوده و زمانی در تصرف روس ها بوده است. این جزیره در حال حاضر ساکنان کمی دارد که بیشتر آنها ماهیگیران ماهیان خاویاری و کارمندان آژانس شیلات هستند. حدود 40 درصد ماهیان خاویاری کشور توسط صیادان این جزیره و بندر ترکمن صید می شود.
آشنایی با جزیره تاریخی آشوراده
در 10 کیلومتری اسکله بندرترکمن تا جزیره آشوراده قرار دارد. اگر با وسیله نقلیه شخصی به این منطقه سفر می‌کنید، می‌توانید وسیله نقلیه خود را در اسکله پارک کنید و با استفاده از قایق‌های تندرو به آشوراده بروید و این تنها جزیره مسکونی در دریای خزر را تماشا کنید و چند ساعتی را در جزیره بگذرانید.
پس از بازگشت به اسکله به شما پیشنهاد می کنیم سری به بازار محلی روی اسکله بزنید و از منطقه تاریخی گمیشان با معماری خاص خانه ها در 15 کیلومتری بندرترکمن دیدن کنید و از تالاب این منطقه دیدن کنید.
آب و هوای خاص، بنادر و ساختمان های خالی، تعداد زیاد پرندگان ساکن جزیره، خشکی و دریای بکر، میوه های وحشی و تپه های شنی زیبای این منطقه را از دست ندهید. بهشت یک اکوتوریست؛ تنها جزیره ایرانی در دریای خزر که در قلب شبه جزیره میانکالا قرار دارد. نام آن در اصل «اشورادا» به معنای جزیره آشور بوده که در قدیم به دلیل تنوع جانوران وحشی در آن به عنوان شکارگاه استفاده می شده است.
این سرزمین به دلیل بالا آمدن آب از شبه جزیره میانکالا جدا شده و از 20 سال پیش به دلیل سیلاب های پی در پی غیر قابل سکونت بوده است. زیستگاه حیوانات مختلفی از جمله شغال، روباه، قرقاول، گراز و نوعی اسب وحشی است و البته انبوه پرندگان وحشی در تمام فصول سال صحنه های شگفت انگیز و منحصر به فردی را خلق می کند.
هر از گاهی در این منطقه فک خزری به این ظاهر معصوم که البته در خطر انقراض است در تور ماهیگیران آشوراده گرفتار شده و دوباره به دریا باز می گردد. آشوراده که از کلمه ترکی «آشیر آداسی» گرفته شده است، در میان مردم محلی به ملک عشیر نیز گفته می شود، زیرا به عنوان مرتع نیز استفاده می شده است.
جزیره آشوراده که در قسمت شمالی خلیج گرگان قرار دارد در ابتدا 3 جزیره کوچک بوده که به جزایر آشوراده معروف بوده اند. به دلیل پایین آمدن دریای خزر، جزایر بزرگ و کوچک آشوراده به هم متصل شدند و یکی شدند و سپس. میانکالا نیز با آنها پیوند خورد و جزیره میانکالا ایجاد شد. این جزیره از نظر اکولوژیکی تحت تأثیر دریای خزر و رودخانه های مجاور و شبه جزیره میانکاله است و نقش مهمی در رشد و تکثیر جانوران غضروفی آبزی دارد. ماهی و جذابیت پرندگان مهاجر زمستانی.
انواع ماهی قزل آلا، ماهی سفید، کپور، کپور، ماش، فیل ماهی، مکعب ماهی و ماهی اوزون در منطقه صید می شود. پرندگانی مانند غازهای سفید و سیاه، فلامینگو، پلیکان، درنا و درنا به صورت مهاجر و بومی در این جزیره زندگی می کنند. آشوراده اکنون بهشت موعود پرندگان مهاجر و علاقمندان به تورهای پرنده نگری است.
حیوانات وحشی این جزیره عبارتند از: روباه، شغال، گربه وحشی، گراز، خوک، اسب وحشی، جوجه تیغی، لاک پشت، مار، خرگوش، گورکن و موش. پوشش گیاهی جالبی در سراسر جزیره دیده می شود، درختان انار ترش و بوته های تمشک از گیاهان بومی جزیره هستند. از دیگر گیاهان این جزیره بوته های خشک، خار، ازگیل وحشی و نیزار هستند.
این جزیره تا آغاز قرن هنوز یکی از زیستگاه های اصلی ببر مازندران، قوی ترین شکارچی جهان بود، حیوانی که آخرین نمونه زنده اش حدود 40 سال پیش توسط یک شکارچی کشته شد. آشوراده زیستگاه بسیاری از اسب های وحشی است که به دلیل نوشیدن آب نمک عمر کوتاهی دارند.
سواحل این جزیره برای مردان و طرح سلامتی زنان، آشوراده را به مقصدی ایده آل برای عاشقان ساحل و شنا تبدیل کرده است. اما اکنون این جزیره زیبا و آرام جز ماهیگیران و کارگران ماهی ساکنی ندارد. تصادفی نیست که 40 درصد خاویار کشور در این جزیره تولید می شود و خاویار عاشورا ده یکی از معروف ترین و مرغوب ترین خاویارهای جهان به شمار می رود.
آشوراده تا سال‌ها پیش دارای امکاناتی چون پاسگاه ژاندارمری، تعاونی روستا، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بود و بیش از 1000 نفر سکنه داشت که به دامداری، کارگری، صنایع دستی و ماهیگیری اشتغال داشتند. اما از سال 1372 به دلیل بالا آمدن سطح آب دریای خزر و وقوع سیل، مردم جزیره را ترک کردند. در حال حاضر فقط مسئولان شیلات در آنجا زندگی می کنند.
دیدنی های تاریخی جزیره
آشوراده علاوه بر زیبایی طبیعی، پیشینه تاریخی قابل توجهی نیز دارد که در زیر به برخی از بناهای تاریخی آن اشاره می شود:
قلعه های صفوی آشوراده: امروزه تنها آثاری از ویرانه های آنها باقی مانده است که نشان می دهد این جزیره خوش آب و هوا زمانی مورد توجه پادشاهان ایرانی بوده و یکی از شکارگاه های مورد علاقه شاهان صفوی بوده است. قلعه روس – عاشورا تن: در زمان اشغال جزیره توسط روسها، بنای قلعه مانندی توسط آنها به عنوان مقر نظامی ساخته شد، پس از خروج روسها از کشور، در زمان رضاخان این قلعه تعمیر و مورد استفاده قرار گرفت. به عنوان یک پاسگاه، اما در حال حاضر این ساختمان به طور کامل تخریب و متروکه شده است.
خانه وزیر مختار روس که یادگار روزهای اشغال است، سرنوشتی دارد که دژ روس هاست. یک کلیسای چوبی نیز در این جزیره وجود داشت که امروزه چیزی از آن باقی نمانده است.
منبع: تریپ یار
