آتشکده آدریان؛ جاذبه‌ای بی‌همتا در قلب تهران

تودی تریپ: سنگ بنای معبد هادریان یا معبد آتش در سال 1293 شمسی با حضور ارباب کی خسرو شاهرو رئیس افتخاری وقت جامعه زرتشتیان تهران گذاشته شد و ساخت آن در سال 1296 به پایان رسید. این بنا ساخته شد. با کمک مالی پارسیان هند (بهرام جی بیکاجی) و زرتشتیان ایرانی مقیم ایران و هند و آتش آن طی 25 روز با مراسمی ویژه از آتشکده یزد به آتشکده تهران و هادریان منتقل شد.

چهارضلعی بودن آتشکده برای تأکید بر چهار احشا زرتشتی (چهار عنصر) است. آب، هوا، خاک و آتش. در آتشکده خاک، هوا و آتش و از میان حوض و چشمه آب است. چهار دیواری هادریان در چهار جهت جهان قرار دارد و مایل نیست.

بنای معبد هادریان مربوط به دوره قاجاریه است. این اثر تاریخی-فرهنگی در تاریخ 12 بهمن 1380 با شماره ثبت 7442 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آشنایی با آتشکده هادریان

کمی بالاتر از انحنای ذوقی این خیابان و با ورود به خیابان میرزا کوچوک خان جنگلی به در چوبی با شکوه خاصی از آجرکاری بر فراز آن می رسیم. این معبد آتشین هادریان است. عبادتگاه زرتشتیان در قلب تهران که قدمت آن به اواخر دوره قاجار می رسد.

وقتی از در عبور می کنید، با حیاطی زیبا با درختان کاج روبرو می شوید. در همان ابتدا تمام دغدغه های خود را در خیابان رها می کنید و بدون توجه به پشت، جلو می روید تا جلوه های بیشتری ببینید.

ساختمانی کوچک اما باشکوه در مقابل شما ظاهر می شود که با ستون های برجسته بسیار زیبا به نظر می رسد. در وسط این بنا آتش سوزی وجود دارد که از سال 1296 خورشیدی در این مکان شعله ور بوده و میزبان دعای زرتشتیان است.

این بنا از نظر تاریخی و فرهنگی دارای اهمیت است. و اهمیت آن را از نظر معماری نمی توان نادیده گرفت. به همین دلیل نام آتشکده هادریان از 21 بهمن 1380 با شماره ثبت 7442 در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته است تا توجه بیشتری به آن شود. این اثر در لاگ فایل زیر عنوان بنای معبد هادریان ثبت شده است.

در اواخر دوره قاجار و در سال 1293، طی مراسمی با حضور ارباب کی خسرو شاهرخ – رئیس وقت انجمن زرتشتیان تهران، سنگ بنای معبد هادریان گذاشته شد. تاریخ بنای بنا برابر با روز استاد ایزد (23 امرداد) 1293 خورشیدی است که برابر با روز اورمزد و فروردین ماه باستانی 1283 (13 اوت 1913 میلادی) است.

در مراسم تهذیب هادریان: رضا کولی خان معاون وزیر آموزش و پرورش، مجدالسلطنه نماینده وزارت امور خارجه، محمدعلی فروغی ذکاء الملک، حکیم الملک، حاج سید نصرالله، آقایان حضور داشتند. اردشیرجی، بهرامجی، شاهپورجی و تعدادی از زرتشتیان.

برای تامین منابع مالی ساخت این آتشکده از انجمن ایرانیان هند به ریاست بهرام ج. بیکاجی و زرتشتیان ایرانی مقیم ایران و هندوستان و ساخت بنا تا سال 1296 شمسی ادامه یافت.

وقتی درهای این آتشکده در 12 آذر، سه ساعت و نیم مانده به غروب آفتاب باز شد، 6 دختر و پسر در همان نقطه و روز مراسم سدره پوشانی را اجرا کردند. آیینی که برای کودکان ۷ تا ۱۰ ساله برگزار می شود و به آن نماد بیرونی پیروی از بینش زرتشتی نیز می گویند.

پس از 25 روز آتش را از آتشکده یزد آوردند و طی مراسمی خاص در هادریان قرار دادند.

ساعات بازدید از آتشکده هادریان

زرتشتیان به حمام کوچک گوشه حیاط می روند و قبل از ورود به نمازخانه دست و صورت خود را می شویند. مردها به سراغ یک کمدی آهنین می روند و کلاه سفید معروف به «اراغچین» را برمی دارند و سر می گذارند. زنان از کشوی این کمد روسری های سفید برمی دارند و می پوشند.
مردان و زنان قبل از ورود به مسجد کفش های خود را در می آورند، اما کشیشان از این امر مستثنی هستند.

زرتشتیان با ورود مستقیم به پنجره شیشه ای که شومینه در آن قرار دارد حرکت می کنند. برای ادای نذر، جام های موباد کوچکی که آب و روغن و فتیله دارد برمی دارند و روشن می کنند. در این مکان مرسوم نیست که شمع روشن کنند. البته این رسم از هند به ایران آمد و جایگزین شمع شد.

اگر زرتشتی نیستید و هنوز هم گردشگر هستید، برای ورود باید نکات بسیار ساده ای را رعایت کنید:
شما باید بدون کفش وارد مسجد شوید.
مردان کلاه و دستمال سفیدی که کارکنان نمازخانه در اختیارشان قرار می دهند، بر سر می گذارند.
زنان باید با لباس مناسب وارد مسجد شوند و حائض نباشند.

استفاده کنونی از آتشکده
در سال 1386 مدیریت نمازخانه هادریان به انجمن موبدان تهران واگذار شد. امروزه آتشکده هادریان توسط کمیسیون مذهبی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی انجمن زرتشتیان تهران اداره می شود و از این مکان برای برگزاری آیین های زرتشتی استفاده می شود.

پیروان این آیین در این مکان جمع می شوند و آداب واج یشت (روز اول قنبر)، آیین مرده (سوم، چهارم، دهه، روزه، سال)، نماز در روز اردیبهشت و مراسم نوروز را به جا می آورند. عروس و دامادهای زرتشتی برای جشن آغاز زندگی خود به آتش این آتشکده می روند و زندگی خود را با دعا آغاز می کنند.

نحوه دسترسی
اگر می خواهید با ماشین شخصی به آتشکده آدریان بروید، به یاد داشته باشید که این کار در محدوده طرح ترافیک است و باید برای این کار تدابیر لازم را در نظر بگیرید.

اتوبوس
برای رسیدن به آتشکده با اتوبوس باید از اتوبوس هایی که از خیابان جمعه می گذرند استفاده کنید، در محل اتصال فردوسی و جمهوری پیاده شوید و کمی پیاده روی کنید تا به آتشکده برسید.

مترو
نزدیکترین ایستگاه مترو به آتشکوده سعدی است که حدود یک کیلومتر با آن فاصله دارد. از این ایستگاه می توانید پانزده دقیقه پیاده به آتشکده برسید.

تاکسی ها
تاکسی های مختلف در شهر از خیابان جمهوری عبور می کنند. معمولاً می‌توانید ماشین‌هایی را که به این خیابان می‌روند در ایستگاه‌های تاکسی پیدا کنید.

توصیه ها
قبل از رفتن به آتشکده آدریان حتما تماس بگیرید و هماهنگ کنید. اگر هماهنگ نکنید، مقامات آتشکده ممکن است به دلیل مراسم خاص و تعطیلات رسمی مذهبی، از بازدید شما جلوگیری کنند.

ساعات ملاقات: شنبه تا چهارشنبه از ساعت 08:30 تا 13:00 و پنجشنبه از ساعت 08:30 تا 12:00

برای بازدید از این آتشکده باید با شماره 66706865-021 تماس بگیرید.