پل قدیم دزفول چند سال قدمت دارد؟

تودی تریپا _ خدمات توریستی: پل ساسانی دزفول که یکی از قدیمی ترین پل های جهان به شمار می رود تا یک دهه پیش محل تردد خودروها و گذرگاه شهرهای شوشتر، اندیمشک و دزفول بوده است.

این پل رابط بین شرق و غرب دزفول است و حتی زمانی یکی از راه های ارتباطی مهم منطقه جندی شاپور و بین النهرین بوده است.

در سال 1390 شهرداری دزفول برای حفظ آن میدان آجری در ورودی پل احداث کرد و این پل محل عبور عابران پیاده و گردشگران شد.

تاریخچه پل قدیم دزفول

پل ساسانی دزفول با قدمتی 1700 ساله یکی از قدیمی ترین پل های جهان است که به دستور شاپور اول پس از پیروزی در جنگ از اسرای رومی در ایران ساخته شد.

شاید تعجب کنید، اما مقاومت این پل به حدی است که با وجود قدمت طولانی، تا چند سال پیش همچنان خودروها از روی آن عبور می کردند.

اما در سال 2010 یک آجر در ورودی پل لهستان ساخته شد، بنابراین در آینده فقط یک پل توریستی خواهد بود و هیچ تردد روی آن وجود نخواهد داشت. امروزه این پل عابر پیاده است و ماشین ها از روی آن عبور می کنند.

پل ساسانی مهم ترین و برجسته ترین جاذبه تاریخی دزفول است به طوری که حتی نام شهر نیز از این پل گرفته شده است، شاید جالب باشد که بدانید وجود این پل باشکوه دلیل نامگذاری این شهر به دزفول بوده است.

این پل در سال 263 پس از میلاد بر روی رودخانه دس ساخته شد و همواره محل رویدادهای مهمی مانند جنگ ها و ظهور تمدن ها بوده است.

پل ساسانی به طول 370 متر در مرکز شهر دزفول قرار دارد و نقطه اتصال بخش شرقی و غربی شهر است، بنابراین راه گذری به شهرهای شوشتر و اندیمشک است.

این پل که در طول تاریخ بارها مرمت شده است در سال 1310 به ثبت ملی رسید و تصویر آن بر روی پول ملی چاپ شده است.

اگرچه حدود 1700 سال از ساخت این پل می گذرد، اما این قطعه ارزشمند از تاریخ همچنان به حیات خود ادامه می دهد و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

آثار معماری دوره ساسانی و صفوی در بنای این پل به چشم می خورد. در دوره پهلوی خرابی قسمت های میانی پل باعث ساخت دو قطعه بتنی شد.

پل ساسانی از سنگ ساروجه و آهک ساخته شده و با وجود اینکه چندین بار در دوره های مختلف بازسازی شده است، پایه های آن مربوط به دوران ساسانیان است.

این پل 14 دهانه دارد و با ایستادن روی آن می توانید آب خروشان رودخانه دس را زیر پای خود ببینید.

در سیل که در آوریل 2015 رخ داد، جریان آب رودخانه بسیار بالا رفت، اما پل همچنان پابرجا بود، اگرچه کارشناسان گفتند که آسیب دیده است.

قدمت طولانی پل ایجاب کرده است که نیاز به تعمیرات دوره ای و منظم داشته باشد و در هیچ زمانی نباید آن را تنها گذاشت، نکته ای که به نظر می رسد نادیده گرفته شده است.

ارتفاع پل قدیمی دزفول

در کتاب ها و منابع بسیاری از پل رومی دزفول نام برده شده و معماری آن شرح داده شده است. به عنوان مثال، جرج کرزن، یکی از سیاستمداران مشهور انگلیسی، پل قدیمی دزفول را چنین توصیف می کند:

شهر جالب دزفول در مرز غربی سرزمین بختیاری و حوضه پایانی آب دز (دزفول – دزپل) قرار دارد. این نام به دلیل پل باشکوه کنار آن است که بی شک متعلق به دوره ساسانی است.

قسمت پایینی این پل سنگی است و قسمت بالایی که آجری است به ظاهر قدیمی تر به طول 430 گز و دارای بیست و دو طاق به اشکال و اندازه های مختلف است.

در سفرنامه خوزستان به قلم حاج نجم الملک نیز آمده است:

از قدیم الایام پل عظیمی روی دس ساخته شده که چیز عجیبی است. در کل نیاز به تعمیر دارد. طول این پل سیصد و شصت ذراع است. دو دامنه دارد که طول آن سی ذراع، عرض آن هفت ذراع و ارتفاع آن دوازده ذراع است. تعداد چشمه ها بیست و عرض بعضی از چشمه ها پنج و بعضی نه چشمه است.

پل قدیم دزفول مانند سایر پل های تاریخی با مصالحی مانند آجر، سنگ و ساروج ساخته شده است. ساروژ شامل خاکستر، آهک، ماسه بادی و لوئی یا نی رودخانه ای خرد شده، تخم مرغ، موی بز و شیر است که باعث افزایش بهره وری، کارایی و ماندگاری ساروژ می شود.

در ساخت این پل از سنگ های ماسه سنگی بزرگ اطراف شوشتر استفاده شده که با بست های فلزی به هم متصل می شدند. این پل 14 بخش دارد و طول آن به 370 متر می رسد.

از سازه اصلی پل ساسانی دزفول فقط پایه های آن باقی مانده است و ساختمان پل فعلی در زمان صفویه بر روی این پایه ها ساخته شده است. تکدی های پل نیز به این سبک تعلق دارند و عرشه پل که با مصالح مدرن مانند سیمان و فلز ساخته شده است مربوط به دوران پهلوی اول و رضاشاه است.