پارک ملی کویر؛ وسعتی بی‌انتها و خارق‌العاده

تودی تریپ: منطقه «سیاه کوه» و «پارک ملی کویر» یکی از قدیمی‌ترین مناطق حفاظت‌شده ایران است. این منطقه در قسمت جنوبی گرمسار و بین کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک قرار دارد. اگرچه نام این پارک را کویر گذاشته‌اند، اما بخش‌های زیادی از آن کویری است و گیاهان زیادی دارد.

این در حالی است که پارک کویری دارای چشمه و نهر است. از جمله می توان به چشمه سفیداب در نزدیکی محیط سفیداب بنی، چشمه آبشار نمکی در نزدیکی ملک آباد و چشمه سیاه کوه در نزدیکی محیط سیاه کوه بنی اشاره کرد.

پارک ملی کویر تنها پارک ملی ایران است که طبق اعلام سازمان حفاظت محیط زیست فاقد مجوز سکونت انسانی، مواد معدنی و چرای دام است.

پارک ملی کویر توسط یونسکو به ثبت رسیده است.

آشنایی با پارک ملی کویر

با شنیدن نام پارک ملی کویر، مطمئناً تصاویری از مناطق کویری و کویری به ذهن شما خطور می کند. اما ما تضمین می کنیم که بازدید از این پارک کویری، در عین حال با پوشش گیاهی فراوان و متنوع و گونه های کمیاب جانوری، خیال شما را کاملاً بر هم زده و لذت می برد.

می توان گفت که تقریباً 60 درصد از مساحت کل کشور را بیابان ها و مناطق خشک پوشانده است. در تصور خیلی ها زمین های سرسبز و وجود مراتع و گیاهان نمادی از زندگی در طبیعت است. اما برخلاف تصور عموم، اگر نواحی کویری را زیر نظر بگیریم و قدم بزنیم، متوجه زندگی و فعالیت شبانه روزی در آنها خواهیم شد.

گردشگری کویر فقط سرگرمی نیست. این یک گشت و گذار هیجان انگیز و قابل تامل برای کسانی است که دوست دارند استراحت کنند و فکر کنند.

هدف شما برای طبیعت گردی هرچه که باشد، از مشاهده گونه های کمیاب گرفته تا کاوش در مکان های بیابانی بکر و دست نخورده، همیشه چیزی برای ارائه وجود دارد.

ایران بهشت ​​گردشگران است، در سراسر کشور عزیزمان چیزهای زیادی برای دیدن و لذت بردن وجود دارد. بسیار خوشحالیم که بخش‌های وسیعی از دشت‌ها و بیابان‌ها و دیگر مناطق طبیعی به‌طور رسمی به مناطق حفاظت‌شده تبدیل شده‌اند و از آن‌ها نگهداری و حفاظت می‌شود.

پارک ملی کویر بزرگترین و قدیمی ترین منطقه حفاظت شده اکولوژیکی ایران است. بخش بزرگی از این منطقه که در گذشته به دلیل تنوع جانوری به آفریقای کوچک معروف بود، در شهرستان گرمسار قرار دارد و یکی از جاذبه های سمنان به شمار می رود.

سایر بخش‌های آن در استان‌های تهران، قم و اصفهان قرار دارد. این پارک شبه جزیره ای بین دریاچه نمک کویر، سکوی کویر مرکزی و کویر گرمسار به وسعت هزار هکتار است.

در سال 1361 این منطقه با توجه به امکانات اقتصادی، اجتماعی و موجود به دو قسمت بزرگ تقسیم شد. 420000 هکتار پارک ملی را تشکیل می دهد که شامل سیاه کوه، نخجیر، سفیداب و تمامی ارتفاعات و تپه ماهورها و دشت های مجاور آن می شود.

این بخش با مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان اداره می شود و 250 هزار هکتار از این منطقه حفاظت شده شامل دشت های موکوش، سیاه پرده، زرده پرده، ارتفاعات دوزده امام و نره حر کوه است. مدیریت این قسمت نیز بر عهده اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران می باشد.

پارک ملی کویر تنها پارک ملی ایران است که سکونتگاه انسانی ندارد و چرای دام در این منطقه ممنوع است.

دسترسی به پارک ملی کویر

برای رسیدن به این پارک چندین مسیر پیش رو دارید که با توجه به موقعیت خود می توانید مناسب ترین مسیر را انتخاب کنید.

یکی از راه ها این است که از جاده آسفالته ورامین پیشوا به سمت ایستگاه راه آهن آبردژ بروید و پس از عبور از جاده شنی قلعه بلند و عسگر آباد به پاسگاه محیط بان مبارکیه و سپس وارد پارک ملی کویر شوید.

راه دیگر این است که ابتدا به شهر گرمسار بروید و با عبور از جاده آسفالته به سمت جنوب حرکت کنید و به پاسگاه محیط بان سیاه کوه برسید.

اگر می خواهید ترکیبی ناب از حیات وحش و گونه های مختلف گیاهی را ببینید، باید از پارک ملی کویر که یکی از مناطق کم آب استپی و کویری ایران محسوب می شود، دیدن کنید. در این پارک می توانید انواع جانوران مانند بز، میش وحشی، یوزپلنگ ایرانی، یوزپلنگ آسیایی، گرگ، کفتار، 2 گونه مختلف روباه، شغال و گونه ای بی نظیر از گربه را مشاهده کنید. اغلب به عنوان آفریقای کوچک ایران شناخته می شود.

البته تعداد جانورانی که در این پارک زندگی می کنند نسبت به گذشته کاهش یافته است اما امروزه 34 گونه مختلف پستاندار، 155 گونه پرنده، 155 گونه پرنده و 34 گونه خزنده وجود دارد.

پارک ملی کویر دارای آب و هوای خشک و بیابانی است و بیشترین میزان بارندگی در ماه های نوامبر تا مه رخ می دهد. میانگین بارندگی سالانه در این منطقه 150 میلی متر است. به طور معمول، گرمای شدید از اوایل ژوئن تا اواخر اکتبر در منطقه ادامه دارد.

دریاچه نمک که تنها دریاچه نزدیک پارک است، یکی از بزرگترین نمکزارهای ایران است. این دریاچه مثلثی شکل است که قله آن در شمال قرار دارد و حوضه آبریز دریاچه حدود 2500 کیلومتر مربع است و مرز غربی پارک ملی کویر را تشکیل می دهد.

آب این دریاچه بسیار شور است و منظره بسیار زیبایی از قله سیاه کوه در هنگام غروب خورشید وجود دارد. دریاچه نمک حوضه آبریز بسیاری از رودخانه های مرکزی ایران است و باتلاق های زیادی در اطراف آن وجود دارد.

اگرچه هیچ گونه آبزی در آب این دریاچه وجود ندارد، اما تعداد قابل توجهی از پرندگان مهاجر آبزی در فصل زمستان به این دریاچه و رودخانه های اطراف راه می یابند. سال ها پیش، در تابستان، فلامینگوها در مناطق جنوبی آن یافت می شدند.