دژ جولیان؛ جاذبه‌ای باستانی و خاص در ایلام

تودی تریپ: قلعه جولیان که یکی از جاذبه های گردشگری آبدانان به شمار می رود در شمال شرقی شهر باستانی جولیان در روستای چم کباود در 15 کیلومتری شهر آبدانان استان ایلام واقع شده است.

جولیان که اهالی آن را «گیلیو» می نامند در دامنه کبیرکوه قرار دارد و قدمتی بیش از 1500 سال دارد. بر روی تپه طبیعی که بر سر این شهر باستانی قرار دارد آثاری از این قلعه قدیمی وجود دارد که به صورت دژی مستحکم ساخته شده است.

مصالح به کار رفته در معماری بنا سنگ و گچ است که عمدتاً از سنگ خرد شده محلی استفاده شده است. دیوار این قلعه با توجه به موقعیت تپه ساخته شده و نظم خاصی ندارد.

آشنایی با قلعه باستانی جولیان

محوطه تاریخی جولیان آبدانان نمادی از معماری باستانی ایران و تاریخ باستانی ساسانی است. در قسمت شمال شرقی شهر قدیمی جولیان، قلعه جولیان قرار دارد. شهر تاریخی و قلعه جولیان با شماره های ۲۷۱۶۰ و ۲۶۸۸۵ در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

شهر تاریخی جولیان آبدانان که نمادی از معماری کهن ایران است در روستای چم کباود قرار دارد. یکی از دیدنی های آبدانان محسوب می شود. این شهر تاریخی (نام محلی: گیلیو) را می توان نمادی از معماری باستانی ایران و تاریخ ساسانی دانست. جولیان شامل سه قسمت از مناطق مسکونی، چهار طاق، یک آتشکده و یک قلعه مستحکم است.

این شهر در زلزله ویرانگر سال 334 هجری قمری به طور کامل ویران شد و اکنون تنها به صورت تپه ای با سنگ های باقی مانده از آن دوران دیده می شود. این بنا با استفاده از سنگ، سنگ خرد شده و گچ نیمه فشرده با پلانی مستطیل و مربع شکل ساخته شده که دیوارهای آن قطور و دارای طاق نما، پنجره و درهای کوتاه است.

بر روی تپه طبیعی ماهور مشرف به این شهر باستانی آثاری از قلعه ای قدیمی وجود دارد که به صورت دژی مستحکم ساخته شده و چشم انداز آن دشت جولیان است. بقیه دیوار به صورت کنگره ساخته شده و ارتفاع دیوار حدود دو متر است.

این احتمالاً قلعه ای است که قدمت بیشتری از ساختمان های شهر باستانی جولیان دارد. دیوار این قلعه با توجه به موقعیت تپه ساخته شده و نظم خاصی ندارد. آثاری از ورودی بنا در جبهه غربی دیده می شود.

موقعیت بالای تپه در غرب مشرف به شهر و میدان جولیان است. به نظر می رسد این بنا به صورت پلکانی بوده که آثار آن بر اثر فرسایش از بین رفته است. در ساخت قلعه از مصالحی مانند قلوه سنگ و گچ استفاده شده است.

ویژگی های جولیان و قلعه زیبای آن

این بنا بر روی تپه بلندی به نام ماهور ساخته شده است. در گذشته برای رصد بهتر، دژها و دژهای نظامی بر روی مکان های مرتفع ساخته می شد تا ناظر بتواند کل شهر را رصد کند.

قلعه جولیان یکی از جاذبه های گردشگری تاریخی استان ایلام است که در شمال شرقی شهر باستانی جولیان و در 15 کیلومتری شهر آبدانان یکی از استان های استان ایلام قرار دارد. این قلعه را مردم منطقه به نام گیلیو می شناسند و در دامنه کوه کبیر قرار دارد.

این بنای باستانی بیش از 1.5 قرن قدمت دارد که این مکان را به یکی از جاذبه های استان ایلام تبدیل کرده و قلعه جولیان را به یکی از قدیمی ترین بناهای این استان تاریخی تبدیل کرده است. مصالح به کار رفته در این قلعه بسیار مستحکم و مستحکم می باشد، از جمله سنگ و گچ، سنگ ریزه نیز استفاده شده است.

جولیان به معنای خانه زندگی و آب به عنوان یکی از عناصر مقدس مورد نیاز مردم زاگرس میانه از جمله مردم جولیان است. جولیان در زمان های نسبتا دور با «نخجیر کل رو» یکی از کشتارگاه های تاریخی خسران، شاهان و عمرای از دوران ساسانیان مرتبط بوده است.

دشت ها و زمین های زراعی روستای چم کبود که یکی از حاصلخیزترین اراضی این دیار بود از اشراف کامل برخوردار بود. شهر تاریخی جولیان یکی از مراکز حوضه زاگرس است و ماسبزان (به معنی ماهیگیران) را که از ایالت های سیمره است به شهرهای سرابه و نواحی دلران و حوضه کرهه در خوزستان متصل می کند.

شهر تاریخی جولیان چنان به جولانگاه زمین های کشاورزی تبدیل شده است که تنها زمانی متوجه تاریخی بودن این شهر می شویم که در نزدیک ترین نقطه آن باشیم. زمین های کشاورزی به عمق این شهر تاریخی رسیده اند و دیوارهای این شهر به کلی ویران شده و اثری از تاریخ نیست و هر چه هست زمین های کشاورزی است.

چند دیوار باقی مانده از این شهر تاریخی در حال تخریب است. گندم و جو در زمینی به وسعت 10 هکتار از این شهر تاریخی کشت می شود. به گفته کارشناسان یکی از ویژگی های مهم معماری این مکان وجود چهار طاق، طاق منیفولد، طاق بالدار و … است. اما در حال حاضر چنین ویژگی هایی در این شهر تاریخی وجود ندارد.