جاذبه های گردشگری نهاوند 1403 + آدرس و تصاویر

نهاوند یکی از شهرستان های استان همدان است که جاذبه های زیادی را در خود جای داده است. از جاذبه های تاریخی گرفته مانند حمام حاج آقا تراب تا جاذبه های طبیعی و زیبا مانند رودخانه نهاوند و جنگل ها و دشت ها که هر کدام می توانند باعث شگفتی شما شوند. اگر با جاذبه های گردشگری نهاوند آشنایی ندارید و قصد سفر به این شهر را دارید توصیه می کنیم این مطلب از تودی تریپ را تا انتها مطالعه کنید.

حمام حاج آقا تراب

حمام حاج آقا تراب یا گرمابه دو قلو، در سال ۱۲۳۰، در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده و معماری این اثر نمونه‌ای تمام عیار از هنر ایرانی-اسلامی است. این اثر در دی ماه سال ۱۳۵۵ در فهرست آثار ملی ایران، به ثبت رسید. در معماری این بنا کاشی‌کاری‌هایی با تصاویری از داستان‌های شاهنامه و افسانه‌های کهن ایرانی و سنگ‌های تزئینی مرمر و آهک سفید با اشعار زیبا و نقش و نگارهای سنتی به چشم می‌خورند.این حمام بخش‌های زنانه، مردانه، سردینه و گرمینه بزرگ و کوچک دارد. میرزا محمدنقی از خوانین و بزرگان شهر نهاوند، این بنا را ساخته؛ اما این حمام با نام فرزندش، آقا تراب، معروف شده است.

خانه قدوسی

خیابان ابوذر شهر نهاوند در بافت قدیمی شهر واقع شده. در کوی حاج خدارحم و در نزدیکی مسجد حاج خدارحم، خانه‌ای خشتی و زیبا با نام خانه قدوسی قرار دارد. سازمان میراث فرهنگی شهرستان نهاوند این خانه را به عنوان پایگاه خود انتخاب کرده و در آن مشغول به فعالیت است و این به دلیل ارزش خاصی است که در میان ابنیه تاریخی نهاوند دارد.

این خانه در اصل به شیخ علی قدوسی تعلق دارد که از عالمان قدیمی نهاوند بوده. از همان ابتدا با دیدن سردر ورودی زیبای خود، شما را مبهوت خود می‌کند. دو ستون بسیار زیبا در کنار این سردر با عظمت وجود دارند که ابهت و جلال این ساختمان را دو چندان کرده‌اند.

آجر کاری‌‌های تزئینی و قوس‌هایی که به شکل شاخ قوچ هستند، واقعا دیدنی و چشم نواز اند. مهم‌ترین بخش این خانه، حیاط اندرونی آن است. این حیاط بسیار وسیع بوده و آجرکاری‌های بسیار هنرمندانه‌ای را داخل آن می‌توانید مشاهده کنید.

مقبره نعمان ابن مقرن (پیر بابا)

نعمان ابن مقرن یکی از فرماندهان سپاه اعراب در حمله اعراب به ایران بود که در این حمله، پس از سه روز جنگ در نزدیکی شهر نهاوند، کشته شد. مقبره این سردار عرب روی کوهی بلند به نام اردوشان، در نزدیکی روستای قشقلاق قرار دارد.در گذشته مسیر حرکت کاروان‌های زیارتی به کربلا از این منطقه می‌گذشت و مردم با تصور این‌ که این آرامگاه متعلق به یاران نزدیک امام حسین است، آن‌ را زیارتگاهی مقدس می‌پنداشتند و با عنوان «بابا پیره» از او یاد می‌کردند که البته تصور درستی نیست. امروزه نیز این مقبره جایگاه بالایی میان مردم روستاهای اطراف دارد، که تعجب‌برانگیز است. این بنا در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

تپه گیان

تپه گیان در ۱۹ کیلومتری جنوب غربی نهاوند و دو کیلومتری سرآب گیان قرار دارد. با کاوش‌های باستان‌شناسی و پژوهش‌های مورخان، قدمت این تپه در حدود ۳۷ قرن پیش از میلاد مسیح، تخمین زده شد. بنا بر نظریه آن‌ها، بین ۵۵۰۰ تا ۵۷۰۰ سال پیش در این تپه، تمدنی نزدیک به تمدن بین النهرین، وجود داشته است و ساکنان این منطقه، بومیان قدیمی ایران بود‌اند؛ ولی بعدها با ورود ساکنان جدید،  تمدنی درخشان شکل گرفته است.این تپه و دهکده تاریخی به‌دلیل قدمت باستانی‌اش و وجود قبرستانی تاریخی در آن، شهرت جهانی دارد. در کاوش‌های باستانی انجام شده در این منطقه در سال ۱۳۱۰ توسط باستان‌شناس فرانسوی که تا عمق ۱۹ متر از زمین را حفاری کردند، به پنج طبقه متفاوت تمدنی رسیدند. آثار ارزشمندی در این اکتشاف‌ها پیدا شد که امروزه از آن‌ها در موزه‌های لوور پاریس و ایران باستان نگهداری می‌شود.در هرکدام از این طبقات، در عمق‌های مختلف، آثاری با مشخصات متفاوت وجود داشتند که هریک از آن‌ها معرف دوره تاریخی خاصی بودند. آثار کشف‌شده این تپه، از تمدنی بین ۳۱۰۰ تا ۵۷۰۰ سال پیش از میلاد خبر می‌دهد که نشان‌دهنده وسعت تاریخی این تپه است.

مسجد جامع نهاوند

مسجد جامع نهاوند در ضلع شمالی میدان قیصریه این شهر و در جوار بازار تاریخی شهر قرار دارد و هنوز هم نمازهای روزانه و مراسم مذهبی شهر در آن برگزار می‌شود. مسجد نهاوند قدیمی‌ترین مسجد در استان همدان است و ۹۰۰ سال قدمت دارد. قدمت این مسجد به دوره سلجوقیان باز می‌گردد.ارتفاع این مسجد از سطح خیابان‌های اطراف آن بالاتر است و سه ورودی از سمت بازار قدیمی و میدان قیصریه دارد. معماری این بنا بسیار ساده و با آجر و گچ و خاک، ساخته شده است. کتیبه سنگی کوچکی این مسجد را زینت می‌بخشد و بالای قوس محراب در مسجد، لوحه سنگی کوچکی به تاریخ مرمت این مسجد در زمان صفویه، اشاره می‌کند.

مقبره شیخ ابوالعباس نهاوندی، معروف به درب شیخ

شیخ ابوالعباس احمد ابن محمد ابن ‌فضل نهاوندی یکی از عرفای معروف سده چهارم ه.ق بوده که در دوره حکومت عضد الدوله دیلمی زندگی می‌کرده. مزار او در محله قدیمی درب شیخ نهاوند قرار دارد. جالب است بدانید که دقیقا داخل مقبره او، مزار شیخ ابوالعباس نهاوندی نیز واقع شده.

بازدید از این بنا از نظر تاریخی بسیار ارزشمند است و از طرف دیگر بر سر مزار دو تن از نامداران و عارفان نهاوند نیز خواهید رفت. سنگ قبری که بر روی مزار این بزرگوار قرار دارد، به دوران قاجاریه باز می‌گردد.

معبد لائودیسه

معبد لائودیسه از بناهای منسوب به سلوکیان است و آثار دقیقی از مکان اصلی این معبد، وجود ندارد. نشانه‌هایی در تپه مرکزی شهر و محلی به نام تپه دوخواهران، بیشترین احتمال وقوع این معبد هستند. احتمال آن وجود دارد که امام‌زاده دو خواهران، همان معبد لائودیسه باشد. این معبد به دستور پادشاه سلوکی برای ملکه لائودیسه (خواهرش) بنا شد. در حفاری‌های سال ۱۳۲۲ در این منطقه، کتیبه‌ای به خط یونانی و چهار مجسمه کوچک برنزی کشف شد که احتمال می‌رود یکی از این مجسمه‌ها، تندیس لائودیسه باشد و اکنون در موزه ایران باستان از آن‌ها، نگهداری می‌شود.  این معبد در سال ۱۳۲۷ به‌عنوان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. قلعه‌ یزدگرد نیز‌ در جوار معبد لائودیسه‌ قرار دارد و قدمت آن در حدود ۶۰۰ سال بعد از ساخت معبد لائودیسه است. سبک‌ معماری‌ این قلعه کاملاً ایرانی‌ و سنتی‌ و متفاوت با معبد است.

موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند

در محله درب شیخ و در نزدیکی مقبره شیخ ابوالعباس نهاوندی، موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند قرار دارد. این موزه دقیقا در خیابانی که به خیالان پیروزی منتهی می‌شود و در کنار ساختمان فعلی شهرداری نهاوند واقع شده. قطعا زمانی که به یک شهر تاریخی با قدمت هفت هزار سال سفر می‌کنید، باید انتظار دیدن موزه تاریخ و فرهنگی پربار و غنی را داشته باشید.

البته به صورت کلی متاسفانه در شهر‌های ایران به آثار تاریخی و فرهنگی اهمیت زیادی نمی‌دهند و معمولا در طی حفاری‌های غیر اصولی از بین می‌روند. اما با این حال آثاری بسیار باستانی و دیدنی در این موزه قرار دارند که دیدن آنها اصلا خالی از لطف نیست.

ظاهر ساختمان بسیار ساده و دارای نمای خشتی سنتی زیبایی است که حس تاریخی بودن را به شما منتقل می‌کند. از نظر معماری هم این ساختمان را می‌توان همانند معماری دوره اسلامی – ایرانی دانست که ساختمان‌ها دارای ایوان‌های مختلفی بودند.

یکی از قسمت‌هایی که قطعا چشم شما را به خود جذب می‌کند، قسمتی است که در آن اسکلتی نسبتا کاملا از دوران گذشته نگه‌داری می‌شود. اگر به استخوان‌های آن دقت کنید، خواهید دید که چقدر ابعاد نیاکان ما با ما تفاوت دارند. از طرفی این اسکلت به طرز عجیبی در طی این سال‌ها سالم و بدون آسیب باقی مانده.

تپه و ارگ نوشیجان

تپه و ارگ نوشیجان در ۳۶ کیلومتری شمال شرق نهاوند و ۲۰ کیلومتری شمال غرب ملایر، واقع شده است. این بنای تاریخی برجسته، قابلیت‌های بسیار در جذب گردشگران دارد. ارگ نوشیجان بر فراز تپه مرتفع نوشیجان قرار گرفته است. این بنای ارزشمند در سال ۱۳۴۲ کشف شد و تا سال ۱۳۵۶ توسط باستان‌شناسان بریتانیایی مورد تحقیق و پژوهش، قرار گرفت. بر مبنای تحقیقات این تیم، این بنا سه لایه است که به‌ترتیب یادگارهایی از دوران حکومت مادها، هخامنشیان و اشکانیان در ایران هستند.

وجود تالارهای ستون‌دار، حصارهای بلند قلعه و آتشکده‌های این بنا، نشان از اهمیت و جایگاه برجسته نظامی و مذهبی این بنا، در گذشته دارد. مادها در زمان ترک کردن این ارگ، داخل آن را پر کرده‌اند و همین امر باعث محفوظ ماندن قسمت‌های زیادی از این بنا شده و در دوره‌های بعدی این لایه زیرین به‌عنوان ستون، استفاده شده است. عدم نیاز لایه‌های زیرین به مرمت اساسی و سالم ماندن بخش‌های وسیعی از آن، توجه علاقه‌مندان را جلب می‌کند.

بخش‌های مختلف این ارگ و شکل معماری آن، از ابتدایی‌ترین الگوهای معماری ایرانی است و به همین جهت، اهمیت بالایی دارد. آتشکده این ارگ، مهم‌ترین نیایشگاه مادها و مرکز پرستش ایزد خورشید در میان ایرانیان باستان بوده است.

سراب گیان ، یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی نهاوند

در ۲۱ کیلومتری جنوب غرب نهاوند، دقیقا در همان منطقه باستانی و تپه گیان، چشمه‌ای زلال از دل خاک می‌جوشد. وجود این سراب، عامل به وجود آورنده بیش از ۱۰۰ هکتار جنگل و مراتع سرسبز شده که واقعا دیدنی هستند. این سراب در حدود ۲۵۰۰ لیتر در ثانیه اب از دل خود بیرون می‌دهد و این برای مصارف کشاورزی و آشامیدن مردم منطقه کافیست.

در این مسیر درختان تنومند و کهن سالی همچون بلطو، زالزالک یا همان گویچ، بید، گردو، زبان گنجشک، داغ داغان، آلوچه، انجیز، مو، ون، گلابی و بادامک وحشی به چشم می‌خورند. سراب گیان را می‌توان یکی از زیبا‌ترین و مهم‌ترین جاهای دیدنی نهاوند در زمینه جاذبه‌های طبیعی دانست. این منطقه واقعا سرسبز، دیدنی و جذاب بوده و قطعا از دیدن آن سیر نخواهید شد.

سراب گامسیاب یا همان گاماساب

سراب گامسیاب یا همان گاماساب، نام یکی از جاهای دیدنی نهاوند است که طولانی‌ترین رودخانه کشور در آنجا به چشم می‌خورد. سرچشمه‌ای از دامنه ارتفاعات کوه گرو آغاز می‌شود و به سمت پایین می‌آید و طویل‌ترین رودخانه کشور را شکل می‌دهد. این سراب در ۱۹ کیلومتری جنوب شرق نهاوند قرار دارد و در مسیر کوه گرو ادامه دارد. این سرچشمه آب رودهایی مانند حرم آب، خرم رود و قلقل رود را تامین می‌کند. پس از آن به مناطق مسکونی می‌رسد و مردم منطقه را سیراب می‌نکد. سپس به رود‌های سیمره و قره‌سو رسیده و در ادامه به رود کرخه می‌رسد و در نهایت با رود هورالعظیم یکی می‌شود.

جالب است بدانید که در استان کرمانشاه به این رود قره‌سو می‌گویند. در استان لرستان این رود را سیمره نام‌گذاری کرده‌اند و در استان خوزستان به آن کرخه می‌گویند. دبی یا همان میزان آب دهی این رودخانه به صورت متوسط حدود ۵ متر معکب در هر ثانیه است و در مسیر خود هزاران هزار انسان، گیاه و حیوان را سیرآب می‌کند.

سرآب فارسبان

گردشگران زیادی در طول سال برای بازدید از سرآب فارسبان، به نهاوند سفر می‌کنند. این سرآب در ۳۲ کیلومتری غرب نهاوند قرار دارد. فضایی کوهستانی، درختان انبوه و طبیعت سرسبز با چشمه‌های خروشان، زیبایی‌های ییلاق اطراف سرآب فارسبان را صدچندان می‌کنند.این سرآب در دامنه کوه‌های زاگرس در روستایی مرتفع با همین نام قرار گرفته است. درخت تنومند گردو با قطر بیش از پنج متر و بیش از ۶۰۰ سال قدمت،‌ گستره‌ای در حدود ۷۰۰ متر را در سرآب فارسبان، ‌زیر پوشش خود می‌گیرد. این درخت ویژگی برجسته سرآب فارسبان است و سالانه چندین تن گردو تولید می‌کند. در اطراف این درخت نیز، درختان گردوی دیگر با متوسط عمر ۱۰۰ تا ۵۰۰ سال، وجود دارند.

سرآب ملوسان

در ۱۷ کیلومتری شمال غربی شهر نهاوند، روستای گوشه سعد وقاص قرار دارد که ورودی منطقه ییلاقی ملوسان، از جاده فرعی روبه‌روی این روستا آغاز می‌شود. بعد از طی ۱۰ کیلومتر دیگر در این جاده فرعی، به ییلاق زیبا و سرآب ملوسان می‌رسید.این سرآب به‌دلیل نزدیکی به روستایی با همین نام، ملوسان نام‌گذاری شده است. گونه‌های مختلف قوچ و میش در این منطقه حفاظت شده زندگی می‌کنند. ییلاق ملوسان در جوار سرآب زیبای آن، شامل دشت وسیع و غارهای طبیعی است. آب مورد نیاز کشاورزی منطقه، از همین سرآب تامین می‌شود. اگر در اوایل اردیبهشت ماه به این منطقه سفر کنید، دشتی از لاله‌های واژگون در دل کوهستان، خواهید دید.

تابستان در طبیعت رنگارنگ این منطقه، می‌توانید ساعت‌های زیادی را به پیاده‌روی و لذت از آب و هوای خنک این منطقه بپردازید. اگر به کوهنوردی علاقه دارید، کوه‌های هم‌جوار سرآب ملوسان، برای صعود، موقعیت مناسبی دارند، با کمک راهنما می‌توانید از کوهنوردی در این منطقه بکر بسیار لذت ببرید.

سراب کنگاور کهنه

این سراب نسبت به سراب‌های دیگر از نهاوند دور است. ۴۵ کیلومتر باید به سمت غرب نهاوند بروید تا روستایی با نام کنگاور کهنه را پیدا کنید. با دیدن درختان چنار و بید می‌توانید متوجه شوید که به سراب کنگاور کهنه نزدیک شده‌اید. این سراب باعث آبادانی زیادی در این منطقه شده و این مساله را باید از چنار چار صد ساله‌ای پرسید که سالیان دراز در معشیت سراب کنگاور کهنه قرار دارد.

کلام آخر

شهرستان نهاوند در جنوب استان همدان قرار گرفته و جاذبه های طبیعی و گردشگری متعددی را در خود جای داده است. اگر به همدان و غرب کشور سفر کردید توصیه می کنیم حتما به نهاوند هم سری بزنید و از جاذبه هایی که در این مطلب معرفی کردیم دیدن کنید.