آشنایی با فرهنگ طوق جوانمردی در قهوه‌خانه ‌ای حوالی راه‌آهن

شهروندی آنلاین – ثریا روزبهانی: کافه سنتی آذری در سال 1327 توسط عبدالحمید آذری پور اصفهانی راه اندازی شد و چند سال پیش شهرداری تهران آن را بازسازی کرد تا هویت این مکان ها به عنوان گنجینه ای گرانبها در تاریخ شهر حفظ شود.

محمود منیعی، پژوهشگر تهرانی و مؤسس انجمن دوستداران تهران در توضیح احیای این کافه می گوید: «علی بلوک باشی، یکی از پژوهشگران مردم شناسی، در سال 1370 به معاون اجتماعی شهرداری تهران پیشنهاد احیای کافه را داد. کافه های تهران از آنجایی که امکان احیای همه کافی شاپ ها وجود نداشت، تصمیم گرفتند از بین چندین کافی شاپ، یک کافی شاپ را انتخاب کنند. در نهایت به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خط راه آهن و ابتدای خیابان ولیعصر و همچنین به دلیل ساختمان قدیمی قره به نام کافه آذری.

شهرداری تهران در سال ۱۳۷۱ بر اساس تفاهم نامه ای کار مرمت این کافه را از صفر تا صد برعهده گرفت و تجهیزات لازم برای کافه را تهیه کرد. در روز میلاد امیرالمومنین (ع) در اسفند ماه 1372، این کافه با حضور تعدادی از شخصیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی افتتاح شد. در بازسازی استاندارد کافه رعایت شد اما این اتفاق نیفتاد چرا که قرار بود مرکز آموزشی برای هنرجویان تئاتر و هنر باشد. بر اساس این تفاهم نامه قرار بود هفته ای دو بار در روزهای جمعه و سه شنبه در این کافه اجرا شود تا برخی از هنرهای سنتی و آیینی در قهوه خانه ها اجرا شود که نشد.

نذر جوانمردی

در بین رستوران های آذری تابلوی کوچکی در کنار حوض گابی خودنمایی می کند. منیعی درباره علت قرار دادن این علم در قهوه خانه می گوید: «در آن زمان حلقه ای در قهوه خانه ها بود و معمولاً افرادی که دلیر و جوانمرد بودند دور این انگشتر جمع می شدند و عهد می بستند و به امور فقرا و یتیمان رسیدگی می کردند. زنان مورد آزار قرار گرفته یا از بی خانمان ها مراقبت می کردند. آنها بخشی از سنت عهد فتوط بودند. می گویند برخی از این کافه ها به خاطر وجود این انگشترها که به علم حضرت عباس (ع) نسبت می دهند، مورد احترام است. کافه سنتی آذربایجان در سال 2002 به دلیل ویژگی ها و موفقیت هایی که در مهمان نوازی سنتی و جذب گردشگر داشت، در جشنواره بین المللی صنعت گردشگری، هتل و رستوران در اسپانیا (مادرید) موفق به دریافت جایزه و گواهینامه تقدیر شد.